Brzeżyca jednokwiatowa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Rozmieszczenie geograficzne: drobne uzupełn. |
m potrzebne źródło |
||
Linia 25: | Linia 25: | ||
== Rozmieszczenie geograficzne == |
== Rozmieszczenie geograficzne == |
||
Występuje w Europie i na [[Azory|Azorach]]<ref name=grin />. W Polsce występuje na [[Pomorze Zachodnie|Pomorzu Zachodnim]], gdzie stwierdzono jego występowanie w ok. 100 jeziorach<ref name=C/> oraz na jednym stanowisku w [[Kotlina Zasiecka|Kotlinie Zasieckiej]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/dane/pdf/pl/PLH080060.pdf|tytuł=Uroczyska Borów Zasieckich|praca=Standardowy Formularz Danych|opublikowany=Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska|data dostępu=2011-01-13}}</ref>. Dawniej występował także na Pojezierzu Mazurskim, w Borach Dolnośląskich, Puszczy Kampinoskiej, na Podlasiu, i Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim, obecnie jednak są to już stanowiska historyczne<ref name=C>{{cytuj książkę |nazwisko=Piękoś-Mirkowa |imię=Halina |nazwisko2=Mirek |imię2=Zbigniew |tytuł=Rośliny chronione |rok=2006 |wydawca=MULTICO Oficyna Wydawnicza |miejsce=Warszawa |isbn = 83-7073-444-8}}</ref>. Na [[Białoruś|Białorusi]] jedynie w jeziorze [[Świteź]]. |
Występuje w Europie i na [[Azory|Azorach]]<ref name=grin />. W Polsce występuje na [[Pomorze Zachodnie|Pomorzu Zachodnim]], gdzie stwierdzono jego występowanie w ok. 100 jeziorach<ref name=C/> oraz na jednym stanowisku w [[Kotlina Zasiecka|Kotlinie Zasieckiej]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/dane/pdf/pl/PLH080060.pdf|tytuł=Uroczyska Borów Zasieckich|praca=Standardowy Formularz Danych|opublikowany=Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska|data dostępu=2011-01-13}}</ref>. Dawniej występował także na Pojezierzu Mazurskim, w Borach Dolnośląskich, Puszczy Kampinoskiej, na Podlasiu, i Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim, obecnie jednak są to już stanowiska historyczne<ref name=C>{{cytuj książkę |nazwisko=Piękoś-Mirkowa |imię=Halina |nazwisko2=Mirek |imię2=Zbigniew |tytuł=Rośliny chronione |rok=2006 |wydawca=MULTICO Oficyna Wydawnicza |miejsce=Warszawa |isbn = 83-7073-444-8}}</ref>. Na [[Białoruś|Białorusi]] jedynie w jeziorze [[Świteź]]{{fakt}}. |
||
== Morfologia == |
== Morfologia == |
Wersja z 22:24, 7 maj 2019
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Klad | |
Klad | |
Klad | |
Klasa | |
Klad | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
brzeżyca jednokwiatowa |
Nazwa systematyczna | |
{{{nazwa łacińska}}} Asch. Fl. Brandenburg 544 |
Brzeżyca jednokwiatowa (Littorella uniflora (L.) Asch.) – gatunek rośliny z rodziny babkowatych[2]. Według nowszych ujęć taksonomicznych jest to synonim gatunku Plantago uniflora L. Sp. pl. 1:115. 1753[3].
Rozmieszczenie geograficzne
Występuje w Europie i na Azorach[3]. W Polsce występuje na Pomorzu Zachodnim, gdzie stwierdzono jego występowanie w ok. 100 jeziorach[4] oraz na jednym stanowisku w Kotlinie Zasieckiej[5]. Dawniej występował także na Pojezierzu Mazurskim, w Borach Dolnośląskich, Puszczy Kampinoskiej, na Podlasiu, i Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim, obecnie jednak są to już stanowiska historyczne[4]. Na Białorusi jedynie w jeziorze Świteź[potrzebny przypis].
Morfologia
- Pokrój
- Drobna roślina osiągająca 2-12 cm wysokości.
- Liście
- Skupione w różyczkę, siedzące, szydlaste, do 10 cm długości i 2 mm szerokości.
- Kwiaty
- Zebrane w niewielkie kwiatostany składające się z kilku kwiatów żeńskich i jednego męskiego. Kwiaty żeńskie zazwyczaj siedzą powyżej szypuły. Zbudowane są z 2-3 lancetowatych działek kielicha i rurkowatej korony dłuższej od działek. Kwiat męski wyrasta na długiej szypułce powyżej kwiatów żeńskich. Zbudowany jest z 4 działek kielicha, korony i 4-5 pręcików o bardzo długich nitkach, a także szczątkowego słupka.
Biologia i ekologia
Bylina, roślina zimozielona. Rośnie na płytkich wodach jezior oligotroficznych, głównie w strefie przybrzeżnej. Kwitnie od lipca do września. Kwitną tylko te okazy, które są wynurzone nad wodą. Natomiast okazy zanurzone rozmnażają się wegetatywnie przez rozłogi[4]. Gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Littorelletea i Ass. Myriophyllo-Littorelletum[6].
Zagrożenia i ochrona
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.
Kategorie zagrożenia gatunku:
- Kategoria zagrożenia w Polsce według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006)[7]: V (narażony na wyginięcie); 2016: EN (zagrożony)[8].
- Kategoria zagrożenia w Polsce według Polskiej Czerwonej Księgi Roślin[9]: EN (endangered, zagrożony).
Zagrożona jest głównie poprzez zanieczyszczenia wód w których występuje[4].
Zastosowanie
Jest uprawiana w akwariach (roślina akwariowa).
Przypisy
- ↑ P.F. Stevens: Angiosperm Phylogeny Website. 2001–. [dostęp 2010-04-06]. (ang.).
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-11-11].
- ↑ a b c d Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2006. ISBN 83-7073-444-8.
- ↑ Uroczyska Borów Zasieckich. [w:] Standardowy Formularz Danych [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2011-01-13].
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
- ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.