Pomorze Zachodnie
| |
| Państwa | |
|---|---|
| Ważniejsze miasta | |
Pomorze Zachodnie (Pomorze Nadodrzańskie, łac. Pomerania, kaszub. Zôpadnô Pòmòrskô, niem. Pommern[1]) – kraina historyczno-geograficzna nad dolną Odrą i mniejszymi rzekami uchodzącymi do Zatoki Pomorskiej, między Reknicą a Łebą. Na zachodzie przechodzi w Meklemburgię, na południu w Brandenburgię, ziemię lubuską oraz Wielkopolskę (Krajnę), a na wschodzie w Pomorze Gdańskie.
Nazwę Pommern nosiła również prowincja w Królestwie Prus.
Granice i podział[edytuj | edytuj kod]
.svg)
W związku z licznymi na przestrzeni wieków zmianami granic i stref wpływów niemożliwe jest dokładne określenie granic Pomorza Zachodniego, zwłaszcza jego południowej i wschodniej granicy na terenie Polski. Niektóre opracowania ograniczają zasięg Pomorza Zachodniego do granic księstwa pomorskiego (które zmieniały się w czasie, przez kilkaset lat istnienia państwa). Inne poszerzają ten obszar m.in. o terytorium Nowej Marchii, która zajęła obszary zamieszkiwane pierwotnie przez plemiona pomorskie i lubuskie. Jeszcze inne bazują na granicach Prowincji Pomorze czy rzadziej Pomorza Szwedzkiego. Za ziemię pogranicza pomiędzy Pomorzem Zachodnim a Pomorzem Gdańskim (Wschodnim) najczęściej uznaje się ziemię lęborsko-bytowską. Najbardziej praktyczna i najprostsza wersja granic nawiązująca także do obecnego podziału na województwa zalicza do Pomorza Zachodniego kombinację (sumę) następujących obszarów:
- obszar dawnego księstwa pomorskiego,
- obszar obecnego województwa zachodniopomorskiego,
- obszar dawnej prowincji Pomorze.
Według historiografii niemieckiej Pomorze Zachodnie dzieliło się na:
- Pomorze Tylne – na wschód od Odry,
- Pomorze Przednie (Pomorze Zaodrzańskie, Przedpomorze) – na zachód od Odry,
- Wyspę Rugię.
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
Gospodarka Pomorza Zachodniego jest nierozerwalnie związana z morzem. W regionie dominują takie gałęzie przemysłu jak rybołówstwo i przemysł stoczniowy, a także przemysł spożywczy, przetwórczy i chemiczny. Jednym z większych źródeł dochodu regionu jest turystyka.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miasta[edytuj | edytuj kod]
Najludniejsze miasta Pomorza Zachodniego:
Zamki Książąt Pomorskich[edytuj | edytuj kod]
Charakterystycznymi zabytkowymi obiektami Pomorza Zachodniego są zamki książąt pomorskich, które można znaleźć zarówno w polskiej, jak i niemieckiej części regionu:
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Pomorze
- Euroregion Pomerania
- Pobrzeże Szczecińskie
- Pobrzeże Koszalińskie
- Pojezierze Zachodniopomorskie
- Pojezierze Południowopomorskie
- gwara zachodniopomorska języka dolnoniemieckiego
- gwary zachodniopomorskie
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Zaliczane raczej do Brandenburgii, które przejęła miasto jeszcze w średniowieczu.
- ↑ Miasto traktowane także jako część Wielkopolski przez wzgląd na przynależność do województwa poznańskiego Królestwa Polskiego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ „W polskiej tradycji historycznej nadodrzańska część Pomorza objęta jest terminem Pomorze Zachodnie, natomiast część nadwiślańska nazywana jest Pomorzem Wschodnim. W języku niemieckim pod pojęciem Pomorze (Pommern) funkcjonuje obszar zawężony do polskiego Pomorza Zachodniego. Jednocześnie dla terenów rozciągających się na zachód od Odry używa się terminu Pomorze Przednie (Vorpommern), a dla obszarów na wschód od Odry terminu Pomorze Tylne (Hinterpommern). Polskiemu terminowi Pomorze Wschodnie odpowiada niemieckie określenie Pommerellen”. Andrzej Świrko: Szlakiem dawnych rodów pomorskich - von Manteuffel, von Kleist, von Glasenapp, von Wedel. Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty, 2008, s. 2.
- ↑ Lista miast w Polsce, Polska w liczbach [dostęp 2017-11-26] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Pomorze Zachodnie poprzez wieki. J.M. Piskorski (red.). Wydawnictwo Zamku Książąt Pomorskich, Szczecin 1999
- Historia Pomorza. Gerard Labuda (red.). T. 1. Cz. 1 i 2. Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1969
- CIT Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie
- Wrota Pomorza Zachodniego
- www.folklor.biz/historia
