Pomorze Zachodnie
Pomorze Zachodnie (Pomorze Nadodrzańskie, łac. Pomerania, kasz. Zôpadnô Pòmòrskô, niem. Pommern) – kraina historyczno-geograficzna nad dolną Odrą i mniejszymi rzekami uchodzącymi do Zatoki Pomorskiej, między Reknicą a Łebą. Na zachodzie przechodzi w Meklemburgię, na południu w Brandenburgię, ziemię lubuską oraz Wielkopolskę (Krajnę), a na wschodzie w Pomorze Gdańskie.
Nazwę Pommern nosiła również prowincja w Królestwie Prus.
Granice i podział[edytuj]
.svg)
W związku z licznymi na przestrzeniach wieków zmianami granic i stref wpływów niemożliwe jest dokładne określenie granic Pomorza Zachodniego, zwłaszcza jego południowej i wschodniej granicy na terenie Polski. Niektóre opracowania ograniczają zasięg Pomorza Zachodniego do granic Księstwa Pomorskiego. Inne poszerzają ten obszar m.in. o terytorium Nowej Marchii, która zajęła terytorium zamieszkiwane pierwotnie przez plemiona pomorskie i lubuskie. Jeszcze inne bazują na granicach Prowincji Pomorze czy rzadziej Pomorza Szwedzkiego. Za ziemię pogranicza pomiędzy Pomorzem Zachodnim a Pomorzem Gdańskim (Wschodnim) najczęściej uznaje się ziemię lęborsko-bytowską. Najbardziej praktyczna i najprostsza wersja granic nawiązująca także do obecnego podziału na województwa zalicza do Pomorza Zachodniego kombinację (sumę) następujących obszarów:
- obszar dawnego Księstwa Pomorskiego,
- obszar obecnego województwa zachodniopomorskiego,
- dawna Nowa Marchia (bez ziem nad Wartą i Notecią oraz na południe od nich),
- północno-zachodnia część obecnego województwa pomorskiego (Słupsk, Ustka, Miastko),
- północno-zachodnia część obecnego województwa wielkopolskiego (Okonek, Jastrowie),
- wschodnia część Meklemburgii-Pomorza Przedniego (powiat Vorpommern-Greifswald, powiat Vorpommern-Rügen i płn.-wsch. skraj powiatu Mecklenburgische Seenplatte),
- północno-wschodnia skraj Brandenburgii (część powiatu Uckermark).
Według historiografii niemieckiej Pomorze Zachodnie dzieliło się na:
- Pomorze Tylne – na wschód od Odry
- Pomorze Przednie (Pomorze Zaodrzańskie, Przedpomorze) – na zachód od Odry
- Wyspę Rugia
Gospodarka[edytuj]
Gospodarka Pomorza Zachodniego jest nierozerwalnie związana z morzem. W regionie dominują takie gałęzie przemysłu jak rybołówstwo i przemysł stoczniowy, a także przemysł spożywczy, przetwórczy i chemiczny. Jednym z większych źródeł dochodu regionu jest turystyka.
Historia[edytuj]
Miasta[edytuj]
Najludniejsze miasta Pomorza Zachodniego:
| miasto | populacja (2014) |
państwo | jednostka administracyjna | |
|---|---|---|---|---|
| 1. |  Szczecin |
408 105 |  |
 Województwo zachodniopomorskie |
| 2. |  Koszalin |
109 165 | |
Województwo zachodniopomorskie |
| 3. |  Słupsk |
93 706 | |
 Województwo pomorskie |
| 4. |  Stargard |
69 251 | |
Województwo zachodniopomorskie |
| 5. |  Stralsund (pol. Strzałów) |
57 525 |  |
 Meklemburgia-Pomorze Przednie |
| 6. |  Greifswald (pol. Gryfia) |
56 685 | |
Meklemburgia-Pomorze Przednie |
| 7. |  Kołobrzeg |
46 830 | |
Województwo zachodniopomorskie |
| 8. |  Świnoujście |
41 322 | |
Województwo zachodniopomorskie |
| 9. |  Szczecinek |
40 615 | |
Województwo zachodniopomorskie |
| 10. |  Police |
33 571 | |
Województwo zachodniopomorskie |
Zobacz też[edytuj]
- Pomorze
- Euroregion Pomerania
- Pobrzeże Szczecińskie
- Pobrzeże Koszalińskie
- Pojezierze Zachodniopomorskie
- Pojezierze Południowopomorskie
- gwara zachodniopomorska języka dolnoniemieckiego
- gwary zachodniopomorskie
Bibliografia[edytuj]
- Pomorze Zachodnie poprzez wieki. J.M. Piskorski (red.). Wydawnictwo Zamku Książąt Pomorskich, Szczecin 1999
- Historia Pomorza. Gerard Labuda (red.). T. 1. Cz. 1 i 2. Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1969
- CIT Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie
- Wrota Pomorza Zachodniego
- pomorski.blogspot.com
- www.folklor.biz/historia
|
||||||||||
