Henryk II Średni: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m poprawa linków, poprawa drobnego błędu |
m poprawa linków |
||
Linia 2: | Linia 2: | ||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
Henryk Średni był synem księcia lüneburskiego [[Otto II (książę Lüneburga)|Ottona II]] oraz Anny, córki Jana IV, hrabiego Nassau-Dietz. Jego ojciec zmarł w 1471 r., gdy Henryk miał zaledwie trzy lata. Początkowo rządy w księstwie sprawował dziadek, który wcześniej abdykował i udał się do klasztoru, [[Fryderyk Pobożny]], a po jego śmierci w 1478 r. regencję w imieniu Henryka objęła jego matka Anna. Samodzielną władzę Henryk objął dopiero w 1486 r. Henryk znany był ze swej lekkiej ręki w wydawaniu pieniędzy – zużywał je na utrzymanie świetnego dworu, ale także na starania o umocnienie swej władzy w księstwie (przede wszystkim przez ograniczenie praw największego miasta księstwa, Lüneburga) i ekspansję terytorialną (w celu uzyskania dostępu do [[Morze Północne|Morza Północnego]] poprzez zagarnięcie hrabstwa [[Hoya]] i wschodniej [[Fryzja (kraina historyczna)|Fryzji]]). Próby realizacji tych ostatnich planów spowodowały w 1516 r. konflikt Henryka z [[Habsburgowie|Habsburgami]], podczas którego książę nawiązał współpracę z [[Francja|Francją]]; w efekcie popierał nawet kandydaturę [[władcy Francji|króla Francji]] [[Franciszek I Walezjusz|Franciszka I]] na [[władcy Niemiec|cesarza]]. Przeciwko Henrykowi wystąpili także jego welfijcy kuzyni z sąsiednich części księstwa brunszwickiego, [[Henryk II Młodszy (Brunszwik-Wolfenbüttel)|Henryk Młodszy z Wolfenbüttel]] i [[Eryk I Starszy (Brunszwik-Calenberg)|Eryk Starszy z Calenbergu]]. Co prawda w 1519 r. Henryk zdołał pokonać swoich krewniaków pod [[Soltau]], ale już wkrótce przeciwko niemu wystąpił nowy cesarz [[Karol V Habsburg]]. W efekcie w 1520 r. Henryk uciekł do Francji, pozostawiając rządy oraz ogromne długi swoim synom [[Otto |
Henryk Średni był synem księcia lüneburskiego [[Otto II (książę Lüneburga)|Ottona II]] oraz Anny, córki Jana IV, hrabiego Nassau-Dietz. Jego ojciec zmarł w 1471 r., gdy Henryk miał zaledwie trzy lata. Początkowo rządy w księstwie sprawował dziadek, który wcześniej abdykował i udał się do klasztoru, [[Fryderyk Pobożny]], a po jego śmierci w 1478 r. regencję w imieniu Henryka objęła jego matka Anna. Samodzielną władzę Henryk objął dopiero w 1486 r. Henryk znany był ze swej lekkiej ręki w wydawaniu pieniędzy – zużywał je na utrzymanie świetnego dworu, ale także na starania o umocnienie swej władzy w księstwie (przede wszystkim przez ograniczenie praw największego miasta księstwa, Lüneburga) i ekspansję terytorialną (w celu uzyskania dostępu do [[Morze Północne|Morza Północnego]] poprzez zagarnięcie hrabstwa [[Hoya]] i wschodniej [[Fryzja (kraina historyczna)|Fryzji]]). Próby realizacji tych ostatnich planów spowodowały w 1516 r. konflikt Henryka z [[Habsburgowie|Habsburgami]], podczas którego książę nawiązał współpracę z [[Francja|Francją]]; w efekcie popierał nawet kandydaturę [[władcy Francji|króla Francji]] [[Franciszek I Walezjusz|Franciszka I]] na [[władcy Niemiec|cesarza]]. Przeciwko Henrykowi wystąpili także jego welfijcy kuzyni z sąsiednich części księstwa brunszwickiego, [[Henryk II Młodszy (Brunszwik-Wolfenbüttel)|Henryk Młodszy z Wolfenbüttel]] i [[Eryk I Starszy (Brunszwik-Calenberg)|Eryk Starszy z Calenbergu]]. Co prawda w 1519 r. Henryk zdołał pokonać swoich krewniaków pod [[Soltau]], ale już wkrótce przeciwko niemu wystąpił nowy cesarz [[Karol V Habsburg]]. W efekcie w 1520 r. Henryk uciekł do Francji, pozostawiając rządy oraz ogromne długi swoim synom [[Otto I (książę Lüneburga-Harburga)|Ottonowi]] i [[Ernest I Wyznawca|Ernestowi]]. W 1527 r. próbował odzyskać władzę, zachęcany przez katolicką opozycję wobec sprzyjających [[reformacja|reformacji]] synów, jednak bez sukcesu. W 1529 r. ponownie wrócił do księstwa, tym razem jednak bez ambicji politycznych; rok później zdjęta została z niego kara banicji. |
||
== Potomkowie == |
== Potomkowie == |
||
Henryk II był dwukrotnie żonaty. W 1487 r. poślubił Małgorzatę (zm. 1528), córkę [[władcy Saksonii|elektora saskiego]] [[Ernest Wettyn|Ernesta]]. Mieli liczne dzieci, w tym synów – późniejszych następców – [[Otto |
Henryk II był dwukrotnie żonaty. W 1487 r. poślubił Małgorzatę (zm. 1528), córkę [[władcy Saksonii|elektora saskiego]] [[Ernest Wettyn|Ernesta]]. Mieli liczne dzieci, w tym synów – późniejszych następców – [[Otto I (książę Lüneburga-Harburga)|Ottona III]] i [[Ernest I Wyznawca|Ernesta I]]. W 1528 ożenił się z Anną z Campe, z którego małżeństwa pochodziło dwóch kolejnych synów Henryka. |
||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
Linia 12: | Linia 12: | ||
{{Bibliografia stop}} |
{{Bibliografia stop}} |
||
{{Poprzednik Następca||urząd=[[władcy Brunszwiku i Hanoweru|książę Lüneburga (Celle)]]|lata=[[1471]]–[[1522]]|pop=[[Otto II (książę Lüneburga)|Otto II]]|nast=[[Otto |
{{Poprzednik Następca||urząd=[[władcy Brunszwiku i Hanoweru|książę Lüneburga (Celle)]]|lata=[[1471]]–[[1522]]|pop=[[Otto II (książę Lüneburga)|Otto II]]|nast=[[Otto I (książę Lüneburga-Harburga)|Otto III]] i [[Ernest I Wyznawca]]}} |
||
[[Kategoria:Władcy Brunszwiku]] |
[[Kategoria:Władcy Brunszwiku]] |
Wersja z 12:53, 12 sty 2011
Henryk II Średni, niem. Heinrich der Mittlere (ur. 1468 r., zm. 19 lutego 1532 r.) – książę Lüneburga (Celle) od 1471 do 1522 r. z dynastii Welfów.
Życiorys
Henryk Średni był synem księcia lüneburskiego Ottona II oraz Anny, córki Jana IV, hrabiego Nassau-Dietz. Jego ojciec zmarł w 1471 r., gdy Henryk miał zaledwie trzy lata. Początkowo rządy w księstwie sprawował dziadek, który wcześniej abdykował i udał się do klasztoru, Fryderyk Pobożny, a po jego śmierci w 1478 r. regencję w imieniu Henryka objęła jego matka Anna. Samodzielną władzę Henryk objął dopiero w 1486 r. Henryk znany był ze swej lekkiej ręki w wydawaniu pieniędzy – zużywał je na utrzymanie świetnego dworu, ale także na starania o umocnienie swej władzy w księstwie (przede wszystkim przez ograniczenie praw największego miasta księstwa, Lüneburga) i ekspansję terytorialną (w celu uzyskania dostępu do Morza Północnego poprzez zagarnięcie hrabstwa Hoya i wschodniej Fryzji). Próby realizacji tych ostatnich planów spowodowały w 1516 r. konflikt Henryka z Habsburgami, podczas którego książę nawiązał współpracę z Francją; w efekcie popierał nawet kandydaturę króla Francji Franciszka I na cesarza. Przeciwko Henrykowi wystąpili także jego welfijcy kuzyni z sąsiednich części księstwa brunszwickiego, Henryk Młodszy z Wolfenbüttel i Eryk Starszy z Calenbergu. Co prawda w 1519 r. Henryk zdołał pokonać swoich krewniaków pod Soltau, ale już wkrótce przeciwko niemu wystąpił nowy cesarz Karol V Habsburg. W efekcie w 1520 r. Henryk uciekł do Francji, pozostawiając rządy oraz ogromne długi swoim synom Ottonowi i Ernestowi. W 1527 r. próbował odzyskać władzę, zachęcany przez katolicką opozycję wobec sprzyjających reformacji synów, jednak bez sukcesu. W 1529 r. ponownie wrócił do księstwa, tym razem jednak bez ambicji politycznych; rok później zdjęta została z niego kara banicji.
Potomkowie
Henryk II był dwukrotnie żonaty. W 1487 r. poślubił Małgorzatę (zm. 1528), córkę elektora saskiego Ernesta. Mieli liczne dzieci, w tym synów – późniejszych następców – Ottona III i Ernesta I. W 1528 ożenił się z Anną z Campe, z którego małżeństwa pochodziło dwóch kolejnych synów Henryka.
Bibliografia
- Heinrich Schmidt: Heinrich der Mittlere, Herzog von Braunschweig-Lüneburg-Celle. W: Neue Deutsche Biographie. T. 8. Berlin: Duncker & Humblot, 1969, s. 350–351. [dostęp 2010-01-15]. (niem.).