Fryzja (kraina historyczna)
| |||||
Państwa | |||||
---|---|---|---|---|---|
Położenie na mapie![]() |


Fryzja (fryz. Fryslân, płnfryz. Fresklun lub Friislon, wschfryz. Fräislound, nid. Friesland, niem. Friesland) – kraina historyczna w północno-zachodniej Europie, wzdłuż wybrzeża Morza Północnego. Obecnie w granicach Niemiec, Danii i Holandii.
Fryzję zazwyczaj dzieli się na następujące części[według kogo?]:
- Fryzja Zachodnia położona w Holandii (prowincja Fryzja oraz północna część prowincji Holandia Północna, często także północna część prowincji Groningen (Ommelanden ))
- Fryzja Wschodnia obecnie pod względem administracyjnym stanowiąca część Dolnej Saksonii
- Fryzja Północna położona w Niemczech – Szlezwik-Holsztyn oraz w Danii w prowincji Jutlandia Południowa.
- Wyspa Helgoland
- czasami także obszary zwane po niemiecku Land Hadeln i Land Wursten , pod względem administracyjnym należące do Dolnej Saksonii i Bremy
Historia
[edytuj | edytuj kod]Od II w. p.n.e. zamieszkana przez Fryzów. Od 680 była odrębnym państwem, które pomimo długotrwałego oporu zostało włączone do państwa Franków. Na początku VIII w. objęta misją chrystianizacyjną św. Wilibrorda.
Na mocy traktatu w Verdun (843) przydzielona Lotarowi I jako część państwa środkowofrankijskiego – fragment Lotaryngii. Od 869/870 roku, po śmierci Lotara II oraz wskutek traktatu w Meerssen stanowiła przedmiot rywalizacji między władcami wschodnio- i zachodniofrankijskimi. Od połowy X wieku weszła ostatecznie w skład Świętego Cesarstwa Rzymskiego.
W kolejnych wiekach zachodnia część Fryzji należała do Niderlandów i w 1524 weszła pod panowanie Habsburgów. Następnie w składzie Republiki Zjednoczonych Prowincji Niderlandów.
Wschodnia część Fryzji była do 1744 niezależna jako Hrabstwo Fryzji Wschodniej. Po wygaśnięciu miejscowego rodu książęcego Cirksena została włączona do Prus. W latach 1807–1810 pod panowaniem Holandii, a w latach 1810–1815 pod okupacją francuską. Następnie weszła w skład Królestwa Hanoweru, pozostając do 1837 w unii z Wielką Brytanią, w 1866 do Prus, i wraz z Prusami w 1871 do Cesarstwa Niemieckiego.
Po II wojnie światowej w brytyjskiej strefie okupacyjnej Niemiec, miasto Leer tymczasowo przynależało do polskiej strefy okupacyjnej[1]. Od 1949 w składzie Republiki Federalnej Niemiec.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Polska też miała swoją strefę okupacyjną Niemiec – dziennikpolski24.pl [online], dziennikpolski24.pl [dostęp 2019-12-17] (pol.).