Sztucer: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Selso (dyskusja | edycje)
ilustr., WP:SK
Linia 1: Linia 1:
{{disambigR|'''broni palnej'''| '''[[Sztucer (instalacje)]]''' }}
{{disambigR|'''broni palnej'''| '''[[Sztucer (instalacje)]]'''}}
'''Sztucer''' - [[broń myśliwska|myśliwska]] [[broń kulowa]] z [[Lufa gwintowana|gwintowaną lufą]] (często zaopatrzona w [[celownik optyczny]]) używana do [[Polowanie|polowania]] na grubą [[Zwierzęta łowne|zwierzynę]].
'''Sztucer''' [[broń myśliwska|myśliwska]] [[broń kulowa]] z [[Lufa gwintowana|gwintowaną lufą]] (często zaopatrzona w [[celownik optyczny]]) używana do [[Polowanie|polowania]] na grubą [[Zwierzęta łowne|zwierzynę]].


W XVIII i XIX w. sztucerów używali w wojsku [[Strzelec wyborowy|strzelcy wyborowi]] (np. [[Jegrzy|jegrów]] w [[Prusy (państwo)|Prusach]], [[Austria|Austrii]] i [[Rosja|Rosji]]).
W XVIII i XIX w. sztucerów używali w wojsku [[Strzelec wyborowy|strzelcy wyborowi]] (np. [[Jegrzy|jegrów]] w [[Prusy (państwo)|Prusach]], [[Austria|Austrii]] i [[Rosja|Rosji]]).
Linia 10: Linia 10:
Spotyka się też sztucery jednolufowe, [[Broń wielostrzałowa|wielostrzałowe]], [[Broń samopowtarzalna|samopowtarzalne]] tzw. ''automaty'' (w [[Polska|Polsce]] rzadkie)
Spotyka się też sztucery jednolufowe, [[Broń wielostrzałowa|wielostrzałowe]], [[Broń samopowtarzalna|samopowtarzalne]] tzw. ''automaty'' (w [[Polska|Polsce]] rzadkie)


Nazwa wywodzi się z [[Język niemiecki|niemieckiego]] ''stutzen'' - "obcinać", nawiązuje do krótkiej ("obciętej") lufy, która nie wystawała powyżej pasa stojącego na baczność żołnierza. Broń typu ''Stutzen'' jest zwykle krótsza niż inne karabiny i ma [[Łoże (broń palna)|łoże]] do końca lufy.
Nazwa wywodzi się z [[język niemiecki|niemieckiego]] ''stutzen'' "obcinać", nawiązuje do krótkiej ("obciętej") lufy, która nie wystawała powyżej pasa stojącego na baczność żołnierza. Broń typu ''Stutzen'' jest zwykle krótsza niż inne karabiny i ma [[Łoże (broń palna)|łoże]] do końca lufy.


Specyficznym jednolufowym, wojskowym sztucerem był używany przez [[Powstanie styczniowe|powstańców styczniowych]] w formacji [[Karabinierzy|karabinierów]] tzw. ''sztuciec'' (określenie żargonowe) wytwarzany w fabryce J. Gerarda w [[Liège]] ([[Belgia]]) według pomysłu [[Ludwik Mierosławski|Ludwika Mierosławskiego]]. Jest on wspominany w pieśni ''[[s:Marsz strzelców (Anczyc)|Marsz strzelców]]'' autorstwa [[Władysław Ludwik Anczyc|Władysława Ludwika Anczyca]].
Specyficznym jednolufowym, wojskowym sztucerem był używany przez [[Powstanie styczniowe|powstańców styczniowych]] w formacji [[Karabinierzy|karabinierów]] tzw. ''sztuciec'' (określenie żargonowe) wytwarzany w fabryce J. Gerarda w [[Liège]] ([[Belgia]]) według pomysłu [[Ludwik Mierosławski|Ludwika Mierosławskiego]]. Jest on wspominany w pieśni ''[[s:Marsz strzelców (Anczyc)|Marsz strzelców]]'' autorstwa [[Władysław Ludwik Anczyc|Władysława Ludwika Anczyca]].
== Dane techniczne ==
== Dane techniczne ==
[[Plik:1870722 4882fa531748d.jpg|thumb|500px|Sztucer]]
* [[Kaliber broni|kaliber]]: 18 mm,
* [[Kaliber broni|kaliber]]: 18 mm,
* długość całkowita: 110,5 cm,
* długość całkowita: 110,5 cm,

Wersja z 08:55, 23 cze 2011

Sztucermyśliwska broń kulowa z gwintowaną lufą (często zaopatrzona w celownik optyczny) używana do polowania na grubą zwierzynę.

W XVIII i XIX w. sztucerów używali w wojsku strzelcy wyborowi (np. jegrów w Prusach, Austrii i Rosji).

Rozróżnia się sztucery:

  • jednolufowe, niełamane, powtarzalne tzw. repetiery z obrotowym zamkiem (zwykle 5-strzałowe), o konstrukcji wzorowanej na karabinie. Repetiery są także wytwarzane z dwiema lufami, na przykład FineGuns 700SSS. Dwulufowe repetiery są przeważnie ciężkie i mają duży kaliber. Repetiery mają zwykle zamek ślizgowo-obrotowy dwu- lub czterotaktowy.
  • dwulufowe, łamane, dwustrzałowe tzw. ekspresy o konstrukcji dubeltówki

Spotyka się też sztucery jednolufowe, wielostrzałowe, samopowtarzalne tzw. automaty (w Polsce rzadkie)

Nazwa wywodzi się z niemieckiego stutzen – "obcinać", nawiązuje do krótkiej ("obciętej") lufy, która nie wystawała powyżej pasa stojącego na baczność żołnierza. Broń typu Stutzen jest zwykle krótsza niż inne karabiny i ma łoże do końca lufy.

Specyficznym jednolufowym, wojskowym sztucerem był używany przez powstańców styczniowych w formacji karabinierów tzw. sztuciec (określenie żargonowe) wytwarzany w fabryce J. Gerarda w Liège (Belgia) według pomysłu Ludwika Mierosławskiego. Jest on wspominany w pieśni Marsz strzelców autorstwa Władysława Ludwika Anczyca.

Dane techniczne

Sztucer
  • kaliber: 18 mm,
  • długość całkowita: 110,5 cm,
  • waga: 4,08 kg,
  • bagnet płaski, sieczno-kłujący długości 40-60 cm.

W Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie znajduje się taki sztuciec należący do Apolinarego Kurowskiego.

Bibliografia

  • Kwaśniewicz W., Leksykon dawnej broni palnej, Dom Wydawniczy BELLONA, Warszawa 2004.
  • Powstanie niespełnionych nadziei 1863, Arsenał Polski., Krajowa Agencja Wydawnicza, Kraków 1984.
  • Wimmer J., Historia piechoty polskiej do roku 1864, Warszawa 1978.