Zębina: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Bibliografia: przypisy |
m r2.6.4) (robot dodaje kk:Дентин |
||
Linia 46: | Linia 46: | ||
[[it:Dentina]] |
[[it:Dentina]] |
||
[[he:דנטין]] |
[[he:דנטין]] |
||
[[kk:Дентин]] |
|||
[[lv:Dentīns]] |
[[lv:Dentīns]] |
||
[[lt:Dentinas]] |
[[lt:Dentinas]] |
Wersja z 02:39, 22 lip 2011
Zębina, dentyna (łac. dentinum) – tkanka leżąca pod szkliwem w obrębie korony zęba i pod cementem w obrębie szyjki i korzenia zęba. Zbudowana jest w ok. 70% z części nieorganicznej w postaci kryształów dwuhydroksyapatytu, w ok. 20% z materii organicznej w postaci kolagen (typu I), mukopolisacharydy, glikozaminoglikany, proteoglikany i fosfoproteiny oraz małe ilości cytrynianu, siarczanu chondroityny, nierozpuszczalnych białek i lipidów; pozostałe 10% stanowi woda[1]. Zębina jest wytworem odontoblastów, które należą do miazgi zęba i tworzą na jej obwodzie zbita jednokomórkową warstwę.
W porównaniu ze szkliwem jest słabszą tkanką i jej twardość w skali Mohsa wynosi ok. 2, natomiast odporność na zgniatanie wynosi 250-350 MPa.
Rodzaje zębiny
- zębina pierwszorzędowa (pierwotna) – występuje podczas rozwoju zęba, jest słabo zmineralizowana
- zębina drugorzędowa (wtórna) – występuje w zębach po wyrżnięciu, jest w pełni zmineralizowana
- zębina trzeciorzędowa (sklerotyczna) – pojawia się jako reakcja obronna zębiny na uszkodzenie zęba, następuje zamknięcie kanalików zębinowych
Funkcje zębiny
- ochrania miazgę zęba przed wpływem szkodliwych czynników
- jest bardzo wrażliwa na bodźce; na zmianę temperatury reaguje bólem
- z czasem reakcja na bodźce zmniejsza się, bo kanaliki ulegają zobliterowaniu (zamknięciu)
- bierze udział w metabolizmie szkliwa i cementu
Przypisy
Bibliografia
- Kazimierz Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.
- Kazimierz Krysiak, Krzysztof Świeżyński: Anatomia zwierząt. T. 2. Warszawa: PWN, 2008. ISBN 978-83-01-13544-7.
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwiecompendium1889
BŁĄD PRZYPISÓW