Henryk Kostrzewa

Henryk Kostrzewa

Generał brygady
Data i miejsce urodzenia	16 czerwca 1928 Antoniów
Data śmierci	6 marca 2018
Przebieg służby
Lata służby	1950-1990
Siły zbrojne	Ludowe Wojsko Polskie
Jednostki	Naczelna Prokuratura Wojskowa
Stanowiska	naczelny prokurator wojskowy
Odznaczenia

Henryk Kostrzewa (ur. 16 czerwca 1928 r. we wsi Antoniów w powiecie radomszczańskim, w województwie łódzkim, obecnie wieś ta znajduje się w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Kruszyna, zm. 6 marca 2018 r.) – generał brygady Wojska Polskiego, naczelny prokurator wojskowy - zastępca prokuratora generalnego w latach 1984-1990 i zastępca członka Trybunału Stanu w latach 1985-1989.

Życiorys

Rodzice: Roman Kostrzewa i Stanisława Kostrzewa z domu Bartecka (Knosała po drugim mężu), brat Aleksy, przyrodni brat Zenon Knosała.

Absolwent Gimnazjum Handlowego (1946) i Liceum Administracyjnego (1948) w Radomiu. Magister prawa Uniwersytetu Łódzkiego (1952). Kursant Batalionu Akademickiego w Łodzi w latach 1948-1949 i Fakultetu Wojskowego we Wrocławiu (1949-1950). Do stalinowskiego sądownictwa dostał się bez ukończenia studiów prawniczych. Dopiero w 1952 został ekspresowo magistrem prawa Uniwersytetu Łódzkiego (w tym czasie był już asesorem wojskowego sądu w Łodzi).

Od 18 sierpnia 1950 r. do 24 października 1951 r. pracował na stanowisku sekretarza w Wojskowym Sądzie Rejonowym w Łodzi, po czym został mianowany asesorem tego sądu (do 10 grudnia 1952 r.) oraz pełnił obowiązki sędziego w Wojskowym Sądzie Rejonowym w Warszawie (11 grudnia 1952 r. – 30 czerwca 1953 r.), znanym w tym okresie przede wszystkim z niesławnych sesji wyjazdowych, na których niejednokrotnie wymierzano kary śmierci.

Od 1 lipca 1953 r. do 31 lipca 1958 r. instruktor Wydziału/Oddziału I ZSW, następnie inspektor Oddziału Organizacyjnego (1958-1961). Inspektor - sędzia Najwyższego Sądu Wojskowego (1961-1962).

Sędzia Izby Wojskowej (1962-1964), następnie szef Wydziału I Izby Wojskowej Sądu Najwyższego (1964) oraz Wydziału II Izby Wojskowej (1964-1967) Sądu Najwyższego. W latach 1967-1969 zastępca prezesa Izby Wojskowej Sądu Najwyższego. Od 1984 do 1990 naczelny prokurator wojskowy. W lipcu 1989 r. jako naczelny prokurator wojskowy odmówił uznania rtm. Witolda Pileckiego za niewinnego. W swojej odpowiedzi stwierdził: „Nie negując zasług Witolda Pileckiego w czasie wojny i aktywnej walki z okupantem hitlerowskim, niestety brak jest podstaw do pełnej rehabilitacji wyżej wymienionego w odniesieniu do jego działalności w latach powojennych”.

W latach 1985-1989 zastępca członka Trybunał Stanu. Przeniesiony w stan spoczynku 29 grudnia 1990.

W okresie gdy Henryk Kostrzewa był szefem prokuratury wojskowej, IPN chciał postawić mu zarzuty dotyczące udziału w bezprawnym pozbawieniu wolności 5 szpiegów wymienionych w czerwcu 1985 r. na Mariana Zacharskiego, jednak śledztwo utknęło po decyzji prokuratorskiego sądu dyscyplinarnego z 2011 r., odmawiającego uchylenia immunitetu Henrykowi Kostrzewie.

28 czerwca 2013 r. pion śledczy warszawskiego oddziału IPN skierował do Wojskowego Sądu Garnizonowego w Warszawie akt oskarżenia przeciwko Henrykowi Kostrzewie. Jak poinformował p.o. naczelnik warszawskiego pionu śledczego prok. Marcin Gołębiewicz, Henryk Kostrzewa „jako sędzia Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie – funkcjonariusz państwa komunistycznego działający w strukturach systemu państwa totalitarnego, posługującego się na wielką skalę terrorem dla realizacji celów politycznych i społecznych, w okresie od marca 1952 r. do czerwca 1953 r., będąc zobowiązanym do zgodnego z ówcześnie obowiązującymi przepisami przedłużania okresu stosowania środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania na okres powyżej 6 miesięcy, nie dopełniał obowiązków w zakresie kontroli zasadności i terminowości podejmowanych w tym zakresie czynności procesowych, w przebiegu śledztw MBP w Warszawie prowadzonych przeciwko Leonowi Ch., Barbarze M. i Janowi O., co skutkowało bezprawnym pozbawieniem wolności pokrzywdzonych z powodu ich wcześniejszej działalności na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego w strukturach organizacji niepodległościowych”, tj. o popełnienie przestępstw z art. 248 § 2kk z 1932 r. w zw. z art. 2 ust.1 i art. 3 ustawy z dn. 18.12.1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Pokrzywdzeni (m.in. zmarła w 1990 roku znana działaczka PSL Barbara Matusowa) byli członkami organizacji: Obrońcy Korony, Podziemna Organizacja Wolność i Niepodległość, PSL i AK. Czyny zarzucone oskarżonemu zagrożone są karą pozbawienia wolności do lat 10. Henryk Kostrzewa nie przyznał się do stawianych mu zarzutów.

We wrześniu 2013 odbyła się jedna rozprawa sądowa, a 19 listopada sędzia Michał Żak z Wojskowego Sądu Garnizonowego poinformował, że sąd zawiesił proces Henryka Kostrzewy ze względu na stan jego zdrowia. Decyzja wywołała ostry protest byłych opozycjonistów.

Zmarł 6 marca 2018 r. Pochowany w grobie rodzinnym na Powązkach Wojskowych w Warszawie (kwatera BII-1B-8). Pogrzeb odbył się w gronie rodzinnym, nie opublikowano żadnych informacji o dacie i miejscu pogrzebu.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1983)
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1975)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1970)
• Złoty Krzyż Zasługi (1963)
• Srebrny Krzyż Zasługi (1958)
• Medal 10-lecia Polski Ludowej
• Medal 30-lecia Polski Ludowej
• Medal 40-lecia Polski Ludowej

Bibliografia

• Krzysztof Szwagrzyk, Prawnicy czasu bezprawia: sędziowie i prokuratorzy wojskowi w Polsce 1944-1956, Kraków, Wrocław 2005, Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Towarzystwo Naukowe Societas Vistulana, ISBN 83-88385-65-8.
• Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. II: I-M, Toruń 2010, s. 255-256.

Linki zewnętrzne

• Komunikat IPN: Akt oskarżenia przeciwko byłemu sędziemu Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie, Henrykowi K.)