Głożyna pospolita: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017
m MalarzBOT: przerabiam link na wywołania szablonu {{Angiosperm Phylogeny Website}}
Linia 2: Linia 2:
| nazwa = Głożyna pospolita
| nazwa = Głożyna pospolita
| obrazek =Ziziphus zizyphus foliage.jpg
| obrazek =Ziziphus zizyphus foliage.jpg
|systematyka_ref=<ref name=apweb>{{cytuj stronę |url=http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/ | tytuł=Angiosperm Phylogeny Website | data dostępu=2010-01-23 | autor = Stevens P.F. | rok=2001– | język=en}}</ref>
|systematyka_ref=<ref name=apweb>{{Angiosperm Phylogeny Website |data dostępu = 2010-01-23}}</ref>
|domena=[[eukarionty]]
|domena=[[eukarionty]]
|królestwo=[[rośliny]]
|królestwo=[[rośliny]]
Linia 39: Linia 39:
# {{Botanica2005}}
# {{Botanica2005}}
# {{Cytuj książkę | odn={{odn/id|Chang|Anderson|1977}} | autor = Chang Kwang-chih | nazwisko2 = Anderson | imię2 = E. N. | tytuł = Food in Chinese culture: anthropological and historical perspective | data = 1977 | wydawca = Yale University Press | miejsce = New Haven | isbn = 0-300-01938-6}}
# {{Cytuj książkę | odn={{odn/id|Chang|Anderson|1977}} | autor = Chang Kwang-chih | nazwisko2 = Anderson | imię2 = E. N. | tytuł = Food in Chinese culture: anthropological and historical perspective | data = 1977 | wydawca = Yale University Press | miejsce = New Haven | isbn = 0-300-01938-6}}
# {{Cytuj książkę | odn={{odn/id|Liu|2004}} |autor = Liu Junru | tytuł = Chinese foods | data = 2004 | wydawca = China Intercontinental Press | miejsce = [Beijing, ] | isbn = 7-5085-0613-8}}
# {{Cytuj książkę | odn={{odn/id|Liu|2004}} |autor = Liu Junru | tytuł = Chinese foods | data = 2004 | wydawca = China Intercontinental Press | miejsce = [Beijing, ] | isbn = 7-5085-0613-8}}
# {{Cytuj książkę |nazwisko= Podbielkowski |imię=Zbigniew |tytuł= Słownik roślin użytkowych |rok=1989 |wydawca= PWRiL |miejsce=Warszawa |isbn= 83-09-00256-4}}
# {{Cytuj książkę |nazwisko= Podbielkowski |imię=Zbigniew |tytuł= Słownik roślin użytkowych |rok=1989 |wydawca= PWRiL |miejsce=Warszawa |isbn= 83-09-00256-4}}


Wersja z 22:58, 26 lut 2021

Głożyna pospolita
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Klad

rośliny naczyniowe

Klad

rośliny nasienne

Klasa

okrytonasienne

Klad

różowe

Rząd

różowce

Rodzina

szakłakowate

Rodzaj

głożyna

Gatunek

głożyna pospolita

Nazwa systematyczna
{{{nazwa łacińska}}} Mill.
Gard. dict. ed. 8: Ziziphus no. 1. 1768, nom. cons. prop.
[[wikispecies:{{{wikispecies}}}|Systematyka w Wikispecies]]
Multimedia w Wikimedia Commons

Głożyna pospolita, jujuba pospolita (Ziziphus jujuba) – gatunek krzewu lub niewysokiego drzewa z rodziny szakłakowatych. Występuje w Europie południowej, Indiach, Himalajach, Chinach.

Morfologia

Pokrój
Dorasta do 8 m wysokości.
Liście
Jajowate, piłkowane, opadające na zimę. Mają u nasady dwa ciernie będące przekształconymi przylistkami.
Kwiaty
Drobne, zielonkawe, zebrane w baldachokształtne kwiatostany.
Owoce
Czerwonawe o kształcie kulistym lub podłużnym i długości ok. 25 mm. Dojrzewają późną jesienią i zimą, na drzewie już bezlistnym. Mają smak podobny do jabłek.

Zastosowanie

  • Znana i ceniona w Chinach przed III w. p.n.e., owoce używane także w celach rytualnych[3]. Owoce odnaleziono w pochodzącym z II w. p.n.e. grobowcu z Mawangdui[4]. Za czasów dynastii Tang w północnych Chinach hodowano kilka odmian głożyny (w tym kwaśną), a szczególnie aromatyczne owoce importowano z Turkiestanu[5]. Z owoców wyrabiano wino[6], przechowywano je w solance i marynowano[7]. Pastę z owoców wykorzystuje się do jako nadzienie do zongzi, przyrządzanych z okazji Święta Smoczych Łodzi[8]. Czerwone (kolor szczęśliwy) owoce są obowiązkowym dodatkiem do kleiku laba jadanego pod koniec roku księżycowego, ze względu na symbolikę nazwy (zao - "głożyna" brzmi podobnie jako zao - "wcześnie" [otrzymać bogate plony])[9]. Uważa się także, że mają działanie wzmacniające dla osób o delikatnym i wrażliwym zdrowiu[10].
  • Roślina uprawiana jest w Japonii (po japońsku natsume) dla owoców jadanych na surowo (tzw. daktyle chińskie). Owoce są spożywane także po ugotowaniu, suszeniu lub w marynacie. Może być uprawiana w strefach 7-10.
  • Jest to roślina lecznicza, przy czym surowcem są owoce.

Przypisy

  1. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-23] (ang.).
  2. ↑ Ziziphus jujuba Mill.. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-07-06]. (ang.).
  3. ↑ Liu 2004 ↓, s. 13.
  4. ↑ Chang i Anderson 1977 ↓, s. 56.
  5. ↑ Chang i Anderson 1977 ↓, s. 95.
  6. ↑ Chang i Anderson 1977 ↓, s. 121.
  7. ↑ Chang i Anderson 1977 ↓, s. 134.
  8. ↑ Liu 2004 ↓, s. 52.
  9. ↑ Liu 2004 ↓, s. 54.
  10. ↑ Liu 2004 ↓, s. 113.

Bibliografia

  1. Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  2. Chang Kwang-chih, E. N. Anderson: Food in Chinese culture: anthropological and historical perspective. New Haven: Yale University Press, 1977. ISBN 0-300-01938-6.
  3. Liu Junru: Chinese foods. [Beijing, ]: China Intercontinental Press, 2004. ISBN 7-5085-0613-8.
  4. Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Głożyna_pospolita&oldid=62455007”