Bestia z głębokości 20 000 sążni: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne techniczne w przypisie |
|||
Linia 53: | Linia 53: | ||
== Dziedzictwo == |
== Dziedzictwo == |
||
''Bestia z głębokości 20 000 sążni'' była pierwszym filmem fabularnym przedstawiającym gigantycznego potwora obudzonego lub wywołanego przez wybuch bomby atomowej<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko=Poole|imię=W. Scott|tytuł=Monsters in America: Our Historical Obsession with the Hideous and the Haunting|rok=2011|wydawca=Baylor University Press|miejsce=Waco (Teksas)|strony=124|isbn=9781602583146}}</ref>, poprzedzając tym samym ''[[Godzilla (film 1954)|Godzillę]]'' o 16 miesięcy. Podczas produkcji ''Godzilli'' wcześniejszy scenariusz był bardzo podobny do tego z ''Bestii z głębokości 20 000 sążni''; pierwotny tytuł filmu brzmiał {{Nihongo|''The Giant Monster from 20,000 Miles Under the Sea''|海底 二万 哩 か ら 来 た 大 怪 獣|Kaiteinimanmairu kara Kita Daikaijū}})<ref>{{Cytuj książkę|tytuł=Godzilla Days|wydawca=Shueisha|strony=34-38|isbn=9784087488159}}</ref><ref>{{Cytuj pismo|nazwisko=Tabata|imię=M.|tytuł=Why Does Godzilla Destroy Cities?|czasopismo=Studies in Urban Cultures|wolumin=5|strony=16-29|data=2005|wydawca=Urban Culture Research Center, Graduate School of Literature and Human Sciences, Osaka City University|miejsce=Osaka}}</ref>. Sukces finansowy filmu pomógł spopularyzować gatunek [[monster movie]]s lat pięćdziesiątych. Producenci Jack Dietz i Hal E. Chester wpadli na pomysł połączenia rosnącej paranoi związanej z bronią jądrową z koncepcją gigantycznego potwora po udanej kinowej reedycji ''[[King Kong (film 1933)|King Konga]]''<ref name="auto">{{Cytuj książkę|nazwisko=Rovin|imię=Jeff|tytuł=The Encyclopedia of Monsters|rok=1989|wydawca=Facts on File|miejsce=Nowy Jork|isbn=0816018243}}</ref>. Kolejne produkcje obejmowały ''[[One!|Ich!]]'' w następnym roku o kolonii gigantycznych mrówek, pierwszy z filmów o „wielkim robaku” japońskiej [[Godzilla (franczyza)|serii o Godzilli]]<ref name="tcmnotes" /> i dwa brytyjskie filmy fabularne wyreżyserowane przez reżysera ''Bestii'' [[Eugène Lourié|Eugène’a Lourié’ego]] – ''[[Behemoth the Sea Monster]]'' i ''[[Potwór z otchłani|Potwora z otchłani]]''<ref>Berry, Mark F. ''The Dinosaur Filmography'', McFarland & Company{{Cytuj książkę|nazwisko=Berry|imię=Mark F.|tytuł=The Dinosaur Filmography|rok=|wydawca=|miejsce=McFarland & Company|strony=|isbn=}}</ref>. |
''Bestia z głębokości 20 000 sążni'' była pierwszym filmem fabularnym przedstawiającym gigantycznego potwora obudzonego lub wywołanego przez wybuch bomby atomowej<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko=Poole|imię=W. Scott|tytuł=Monsters in America: Our Historical Obsession with the Hideous and the Haunting|rok=2011|wydawca=Baylor University Press|miejsce=Waco (Teksas)|strony=124|isbn=9781602583146}}</ref>, poprzedzając tym samym ''[[Godzilla (film 1954)|Godzillę]]'' o 16 miesięcy. Podczas produkcji ''Godzilli'' wcześniejszy scenariusz był bardzo podobny do tego z ''Bestii z głębokości 20 000 sążni''; pierwotny tytuł filmu brzmiał {{Nihongo|''The Giant Monster from 20,000 Miles Under the Sea''|海底 二万 哩 か ら 来 た 大 怪 獣|Kaiteinimanmairu kara Kita Daikaijū}})<ref>{{Cytuj książkę|tytuł=Godzilla Days|wydawca=Shueisha|strony=34-38|isbn=9784087488159}}</ref><ref>{{Cytuj pismo|nazwisko=Tabata|imię=M.|tytuł=Why Does Godzilla Destroy Cities?|czasopismo=Studies in Urban Cultures|wolumin=5|strony=16-29|data=2005|wydawca=Urban Culture Research Center, Graduate School of Literature and Human Sciences, Osaka City University|miejsce=Osaka}}</ref>. Sukces finansowy filmu pomógł spopularyzować gatunek [[monster movie]]s lat pięćdziesiątych. Producenci Jack Dietz i Hal E. Chester wpadli na pomysł połączenia rosnącej paranoi związanej z bronią jądrową z koncepcją gigantycznego potwora po udanej kinowej reedycji ''[[King Kong (film 1933)|King Konga]]''<ref name="auto">{{Cytuj książkę|nazwisko=Rovin|imię=Jeff|tytuł=The Encyclopedia of Monsters|rok=1989|wydawca=Facts on File|miejsce=Nowy Jork|isbn=0816018243}}</ref>. Kolejne produkcje obejmowały ''[[One!|Ich!]]'' w następnym roku o kolonii gigantycznych mrówek, pierwszy z filmów o „wielkim robaku” japońskiej [[Godzilla (franczyza)|serii o Godzilli]]<ref name="tcmnotes" /> i dwa brytyjskie filmy fabularne wyreżyserowane przez reżysera ''Bestii'', [[Eugène Lourié|Eugène’a Lourié’ego]] – ''[[Behemoth the Sea Monster]]'' i ''[[Potwór z otchłani|Potwora z otchłani]]''<ref>Berry, Mark F. ''The Dinosaur Filmography'', McFarland & Company{{Cytuj książkę|nazwisko=Berry|imię=Mark F.|tytuł=The Dinosaur Filmography|rok=|wydawca=|miejsce=McFarland & Company|strony=|isbn=}}</ref>. |
||
''Bestia z 20 000 sążni'' została nominowana do [[AFI 10 Top 10|listy 10 najlepszych filmów science fiction AFI]]<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.afi.com/drop/ballot.pdf|tytuł=AFI's Top 10 Science Fiction Nominations|opublikowany=AFI|język=en|zarchiwizowano=2011-10-17|archiwum=https://web.archive.org/web/20111017034940/https://www.afi.com/drop/ballot.pdf}}</ref>. |
''Bestia z 20 000 sążni'' została nominowana do [[AFI 10 Top 10|listy 10 najlepszych filmów science fiction AFI]]<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.afi.com/drop/ballot.pdf|tytuł=AFI's Top 10 Science Fiction Nominations|opublikowany=AFI|język=en|zarchiwizowano=2011-10-17|archiwum=https://web.archive.org/web/20111017034940/https://www.afi.com/drop/ballot.pdf}}</ref>. |
||
Linia 59: | Linia 59: | ||
== Odniesienia w kulturze popularnej == |
== Odniesienia w kulturze popularnej == |
||
* W filmie ''[[Projekt: Monster|Cloverfield]]'', w którym również pojawia się gigantyczny potwór terroryzujący Nowy Jork, znajduje się ujęcie z ''Bestii z głębokości 20 000 sążni'' (wraz z ujęciami z ''[[King Kong]]a'' oraz ''[[One!|Ich!]]'')<ref>[http://www.cloverfieldnews.com/2008/04/07/dvd-easter-egg-monster-images/ "Easter egg monster images."] ''Cloverfield News''. Retrieved: January 30, 2015.</ref>. |
* W filmie ''[[Projekt: Monster|Cloverfield]]'', w którym również pojawia się gigantyczny potwór terroryzujący Nowy Jork, znajduje się ujęcie z ''Bestii z głębokości 20 000 sążni'' (wraz z ujęciami z ''[[King Kong]]a'' oraz ''[[One!|Ich!]]'')<ref>[http://www.cloverfieldnews.com/2008/04/07/dvd-easter-egg-monster-images/ "Easter egg monster images."] ''Cloverfield News''. Retrieved: January 30, 2015.</ref>. |
||
* Fragment filmu pojawia się w ''[[Gremliny 2|Gremlinach 2]]''. |
* Fragment filmu pojawia się w ''[[Gremliny 2|Gremlinach 2]]''. |
||
* W filmie ''[[Pacific Rim: Rebelia]]'' ''Rhedosaurus'' jest wymieniony w bazie danych PPDC<ref name="In pacific rim uprising several">{{cytuj stronę|url=https://www.reddit.com/r/MovieDetails/comments/9kc0nl/in_pacific_rim_uprising_several_kaiju_from_other/|tytuł=In pacific rim uprising several kaiju from other movies make a small cameo.|autor=Chila Chinchila|data=2018-10-01|data dostępu=2020-10-20|opublikowany=Reddit|język=en}}</ref>. |
* W filmie ''[[Pacific Rim: Rebelia]]'' ''Rhedosaurus'' jest wymieniony w bazie danych PPDC<ref name="In pacific rim uprising several">{{cytuj stronę|url=https://www.reddit.com/r/MovieDetails/comments/9kc0nl/in_pacific_rim_uprising_several_kaiju_from_other/|tytuł=In pacific rim uprising several kaiju from other movies make a small cameo.|autor=Chila Chinchila|data=2018-10-01|data dostępu=2020-10-20|opublikowany=Reddit|język=en}}</ref>. |
||
* W drugim odcinku ''[[Godzilla: Singular Point]]'' Mei podczas wyszukiwania informacji o [[Rodan (potwór)|Rodanie]] w komputerze ma w folderze plik graficzny dinozaura wyglądający jak Rhedosaurus z plakatu<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.youtube.com/watch?v=HphS9mbX3NY&ab_channel=EnciZilla|tytuł="Rhedosaurus in Singular Point !!!"|autor=Jan di Enci|data dostępu=2021-08-20|opublikowany=[[YouTube]]|język=it|data=2021-04-05}}</ref>. |
|||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
Wersja z 22:30, 20 sie 2021
Gatunek | |
---|---|
Data premiery |
13 czerwca 1953 |
Kraj produkcji | |
Język | |
Czas trwania |
80 min |
Reżyseria | |
Scenariusz |
Fred Freiberger, |
Główne role | |
Muzyka |
David Buttolph |
Zdjęcia |
John L. Russell |
Montaż |
Bernard W. Burton |
Produkcja |
Jack Dietz |
Wytwórnia |
Jack Dietz Productions |
Dystrybucja | |
Budżet |
200 000 USD |
Bestia z głębokości 20 000 sążni (ang. The Beast from 20,000 Fathoms) – amerykański science fiction z 1953 roku, tzw. monster movie, w reżyserii Eugène’a Lourié’ego[1], na podstawie opowiadania The Fog Horn Raya Bradbury’ego.
Bestia z głębokości 20 000 sążni była pierwszym ze wczesnych filmów o potworach pochodzenia atomowego i pomogła zainspirować cały gatunek[1]. Bezpośrednia inspiracja Godzilli[2][3].
Fabuła
Daleko na północ od koła podbiegunowego przeprowadzany zostaje test bomby atomowej, tzw. „Operacja Eksperyment”. W wyniku testu wydostaje się na wolność dinozaur o nazwie Rhedosaurus, który został uwolniony z zamrożenia (hibernacji) wskutek wybuchu bomby. Bestia zaczyna siać zniszczenie, podążając na południe, i ostatecznie dociera do swoich prehistorycznych miejsc tarła, w tym Nowego Jorku.
Obsada
- Paul Christian – prof. Tom Nesbitt
- Paula Raymond – Lee Hunter
- Cecil Kellaway – dr Thurgood Elson
- Kenneth Tobey – pułkownik Jack Evans
- Donald Woods – kapitan Phil Jackson
- Ross Elliott – George Ritchie
- Steve Brodie – sierż. Loomis
- Jack Pennick – Jacob Bowman
- Michael Fox – lekarz na ostrym dyżurze
- Lee Van Cleef – kapral Jason Stone
- Frank Ferguson – dr Morton
- King Donovan – dr Ingersoll
- James Best – Charlie, operator radaru
Dziedzictwo
Bestia z głębokości 20 000 sążni była pierwszym filmem fabularnym przedstawiającym gigantycznego potwora obudzonego lub wywołanego przez wybuch bomby atomowej[4], poprzedzając tym samym Godzillę o 16 miesięcy. Podczas produkcji Godzilli wcześniejszy scenariusz był bardzo podobny do tego z Bestii z głębokości 20 000 sążni; pierwotny tytuł filmu brzmiał The Giant Monster from 20,000 Miles Under the Sea (jap. 海底 二万 哩 か ら 来 た 大 怪 獣 Kaiteinimanmairu kara Kita Daikaijū))[5][6]. Sukces finansowy filmu pomógł spopularyzować gatunek monster movies lat pięćdziesiątych. Producenci Jack Dietz i Hal E. Chester wpadli na pomysł połączenia rosnącej paranoi związanej z bronią jądrową z koncepcją gigantycznego potwora po udanej kinowej reedycji King Konga[7]. Kolejne produkcje obejmowały Ich! w następnym roku o kolonii gigantycznych mrówek, pierwszy z filmów o „wielkim robaku” japońskiej serii o Godzilli[2] i dwa brytyjskie filmy fabularne wyreżyserowane przez reżysera Bestii, Eugène’a Lourié’ego – Behemoth the Sea Monster i Potwora z otchłani[8].
Bestia z 20 000 sążni została nominowana do listy 10 najlepszych filmów science fiction AFI[9].
Odniesienia w kulturze popularnej
- W filmie Cloverfield, w którym również pojawia się gigantyczny potwór terroryzujący Nowy Jork, znajduje się ujęcie z Bestii z głębokości 20 000 sążni (wraz z ujęciami z King Konga oraz Ich!)[10].
- Fragment filmu pojawia się w Gremlinach 2.
- W filmie Pacific Rim: Rebelia Rhedosaurus jest wymieniony w bazie danych PPDC[11].
- W drugim odcinku Godzilla: Singular Point Mei podczas wyszukiwania informacji o Rodanie w komputerze ma w folderze plik graficzny dinozaura wyglądający jak Rhedosaurus z plakatu[12].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Bolesław Hołdys: Gwiezdne imperia X Muzy. Kraków: Dyskusyjne Kluby Filmowe „Kinematograf” i „Studentów”, 1985, s. 37-38. OCLC 233443875.
- ↑ a b Stephen Jones: The Illustrated Dinosaur Movie Guide. Londyn: Titan Books, 1995, s. 42. ISBN 1-85286-487-7.
- ↑ Stan Hyde: Appendix VI: “The International Kaiju Brotherhood: Giant Monsters and Movie-Making Heroes from Around the World” by Stan Hyde. W: John LeMay: The Big Book of Japanese Giant Monster Movies: The Lost Films. Bicep Books, 2017, s. 331-333. ISBN 978-1-5481-4525-5. (ang.).
- ↑ W. Scott Poole: Monsters in America: Our Historical Obsession with the Hideous and the Haunting. Waco (Teksas): Baylor University Press, 2011, s. 124. ISBN 978-1-60258-314-6.
- ↑ Godzilla Days. Shueisha, s. 34-38. ISBN 978-4-08-748815-9.
- ↑ M. Tabata. Why Does Godzilla Destroy Cities?. „Studies in Urban Cultures”. 5, s. 16-29, 2005. Osaka: Urban Culture Research Center, Graduate School of Literature and Human Sciences, Osaka City University.
- ↑ Jeff Rovin: The Encyclopedia of Monsters. Nowy Jork: Facts on File, 1989. ISBN 0-8160-1824-3.
- ↑ Berry, Mark F. The Dinosaur Filmography, McFarland & CompanyMark F. Berry: The Dinosaur Filmography. McFarland & Company.
- ↑ AFI's Top 10 Science Fiction Nominations. AFI. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-17)]. (ang.).
- ↑ "Easter egg monster images." Cloverfield News. Retrieved: January 30, 2015.
- ↑ Chila Chinchila: In pacific rim uprising several kaiju from other movies make a small cameo.. Reddit, 2018-10-01. [dostęp 2020-10-20]. (ang.).
- ↑ Jan di Enci: "Rhedosaurus in Singular Point !!!". YouTube, 2021-04-05. [dostęp 2021-08-20]. (wł.).
Linki zewnętrzne
- Bestia z głębokości 20 000 sążni w bazie IMDb (ang.)
- Bestia z głębokości 20 000 sążni w bazie Filmweb