Domingo Martínez de Irala: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m robot poprawia: pt:Domingos Martínez de Irala |
drobne merytoryczne |
||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
Brał udział w wyprawie [[Pedro de Mendoza|Pedro de Mendozy]] do [[Ameryka Południowa|Ameryki Południowej]] w roku [[1535]], a w roku następnym uczestniczył w zakładaniu osady [[Buenos Aires]] na południowym brzegu [[estuarium]] [[Río de la Plata]]. W tymże [[1536]] roku wziął udzia w wyprawie [[Juan de Ayolas|Juana de Ayolasa]] w górę rzeki [[Parana (rzeka)|Parana]] do ujścia [[Pilcomayo]]. W roku [[1538]], po śmierci Ayolasa, objął przywództwo nad kolonistami w nowo założonej osadzie (przy której wzniósł [[fort]]) ''Nuestra Señorade la Asunción'' i wkrótce został wybrany gubernatorem. |
Brał udział w wyprawie [[Pedro de Mendoza|Pedro de Mendozy]] do [[Ameryka Południowa|Ameryki Południowej]] w roku [[1535]], a w roku następnym uczestniczył w zakładaniu osady [[Buenos Aires]] na południowym brzegu [[estuarium]] [[Río de la Plata]]. W tymże [[1536]] roku wziął udzia w wyprawie [[Juan de Ayolas|Juana de Ayolasa]] w górę rzeki [[Parana (rzeka)|Parana]] do ujścia [[Pilcomayo]]. W roku [[1538]], po śmierci Ayolasa, objął przywództwo nad kolonistami w nowo założonej osadzie (przy której wzniósł [[fort]]) ''Nuestra Señorade la Asunción'' i wkrótce został wybrany gubernatorem. |
||
11 marca [[1542]] roku do Asunción dotarł (marszem przez dziewicze puszcze Brazylii) gubernator mianowany przez władze w Hiszpanii. Był nim znany podróżnik [[Álvar Núñez Cabeza de Vaca]]. Irala został jego zastępcą i zaraz został wysłany w górę rzeki [[Paragwaj (rzeka)|Paragwaj]], z której biegiem dotarł do punktu odległego o 400 km od Asunción, gdzie założył osadę, którą nazwał ''Puerto de los Reyes''. |
11 marca [[1542]] roku do Asunción dotarł (marszem przez dziewicze puszcze Brazylii) nowy gubernator mianowany przez władze w Hiszpanii. Był nim znany podróżnik [[Álvar Núñez Cabeza de Vaca]]. Irala został jego zastępcą i zaraz został wysłany w górę rzeki [[Paragwaj (rzeka)|Paragwaj]], z której biegiem dotarł do punktu odległego o 400 km od Asunción, gdzie założył osadę, którą nazwał ''Puerto de los Reyes''. |
||
Wkrótce po jego powrocie mieszkańcy Asunción powstali przeciwko Cabezie de Vaca, uwięzili go i odesłali w kajdanach do Hiszpanii. Irala został ponownie gubernatorem i piastowałten urząd aż do śmierci. |
Wkrótce po jego powrocie mieszkańcy Asunción powstali przeciwko Cabezie de Vaca, uwięzili go i odesłali w kajdanach do Hiszpanii. Irala został ponownie gubernatorem i piastowałten urząd aż do śmierci. |
||
Wersja z 06:56, 25 sty 2008
Domingo Martínez de Irala, także Iraola, hiszpański Konkwistador, gubernator Paragwaju, ur. w roku 1509[1] w Vergarze w Kraju Basków, zm. w 1557 w Asunción.
Brał udział w wyprawie Pedro de Mendozy do Ameryki Południowej w roku 1535, a w roku następnym uczestniczył w zakładaniu osady Buenos Aires na południowym brzegu estuarium Río de la Plata. W tymże 1536 roku wziął udzia w wyprawie Juana de Ayolasa w górę rzeki Parana do ujścia Pilcomayo. W roku 1538, po śmierci Ayolasa, objął przywództwo nad kolonistami w nowo założonej osadzie (przy której wzniósł fort) Nuestra Señorade la Asunción i wkrótce został wybrany gubernatorem.
11 marca 1542 roku do Asunción dotarł (marszem przez dziewicze puszcze Brazylii) nowy gubernator mianowany przez władze w Hiszpanii. Był nim znany podróżnik Álvar Núñez Cabeza de Vaca. Irala został jego zastępcą i zaraz został wysłany w górę rzeki Paragwaj, z której biegiem dotarł do punktu odległego o 400 km od Asunción, gdzie założył osadę, którą nazwał Puerto de los Reyes.
Wkrótce po jego powrocie mieszkańcy Asunción powstali przeciwko Cabezie de Vaca, uwięzili go i odesłali w kajdanach do Hiszpanii. Irala został ponownie gubernatorem i piastowałten urząd aż do śmierci.
W roku 1546 podjął kolejną wyprawę w górę Paragwaju, z tym że w Puerto de los Reyes zostawiono łodzie i oddział w sile 300 Hiszpanów i 3500 Indian wyruszył na wschód docierając aż do stoków Andów. Tam napotkali Indian sprzymierzonych ze zbuntowanymi Hiszpanami walczącymi przeciw Gonzalo Pizarro w Peru. Wobec sprzeciwu swych żołnierzy, którzy nie chcieli zagłębiać sie w góry, Irala zawrócił do Asunción (drogę utrudniał fakt, że pozostawione w Puerto de los Reyes łodzie zostały skradzione).
Kolejna wyprawa zorganizowana przez Iralę w roku 1548 dotarła do dzisiejszej Boliwii, a kilku jej uczestników odwiedziło Limę na wybrzeżu Pacyfiku, tworząc jedno z pierwszych połączeń transkontynentalnych w Ameryce Południowej.
Rządy Irali w latach 50. XVI wieku oznaczały dalszą konsolidację kolonii hiszpańskich i wytaczanie nowych szlaków. Ostatnia jego wyprawa, w roku 1557, doprowadziła do założenia miasta Ontiveros.
Domingo Martínez de Irala, znany również (od miejsca swego urodzenia) kapitanem Vergarą, był pierwszym demokratycznie wybranym gubernatorem w Ameryce. Dzięki jego wysiłkom Asunción stało się znaczącym ośrodkiem handlowym do czasu przejęcia tej roli przez Buenos Aires.
Bibliografia
- I.P.Magidowicz, Historia poznania Ameryki Środkowej i Południowej, Warszawa 1979, ISBN 83-01-00101-1
- Carl Waldman i Alan Wexler, Encyclopedia of Exploration, New York 2003, ISBN 0-8160-4678-6
- Słownik odkrywców i zdobywców, Ameryka Łacińska, wyd. Ateny Poznań, ISBN 83-85414-29-0
- ↑ Wg I.P.Magidowicza; F.R. Majó, Vida de los navegantes y conquistadores españoles de siglo XVI, Madrod 1950, podaje rok 1506