Lubocza

Lubocza - historyczny obszar Krakowa wchodzący w skład Dzielnicy XVII Wzgórza Krzesławickie.

Historia

Pierwsza wzmianka o Luboczy pochodzi z przywilejów Bolesława Wstydliwego z 30 maja 1254 roku w Korczynie. W dokumencie potwierdza własność Sióstr Norbertanek ze Zwierzyńca - w ich posiadaniu było 37 wsi - w tym Lubocza. Z 13 grudnia 1527 roku pochodzi odpis tego dokumentu - znajduje się w dyplomie Zygmunta Starego. W 1276 roku wieś przez krakowskich mieszczan została osadzona na prawie magdeburskim.

Folwark oraz dwór został wybudowany w roku 1780. Prawdopodobnie 1794 roku przechodził tędy Tadeusz Kościuszko zmierzając ze swymi oddziałami pod Połaniec. W 1914 roku zburzono (ze względów strategicznych dla armii austriackiej) połowę wsi (47 domów oraz drzewa owocowe) i zabrano drewno ze ścian domów do budowy schronów i rowów strzelniczych. Ludność została ewakuowana na przedmieścia Krakowa. W marcu 1915 roku ludność wróciła do domów - Rosjanie wycofali się przed zbliżającą się armią pruską. W tym czasie we wsi było dwóch stolarzy, szewców oraz dwie kuźnie i dwa prywatne sklepy spożywcze.

W 1928 roku przybyły (za naradą księcia metropolity Adama Stefana Sapiehy) siostry norbertanki, aby zapewnić dzieciom bezpłatne, katolickie wychowanie. Do tego celu przeznaczono dom dawnego rządcy. Klasztor zwierzyniecki wziął na siebie remont, wyposażenie i utrzymanie sióstr. Był to akt podziękowania za odzyskanie wsi przywłaszczonej przez wieloletnich dzierżawców Grzymków. Poświęcenie tejże ochronki nastąpiło 17 października 1928 roku. Od 3 maja 1930 roku funkcjonowała w Luboczy Ochotnicza Straż Pożarna aż do 1950 roku, kiedy została wchłonięta przez Hutę. W 1936 roku wybudowano Dom Ludowy (na skutek usilnych starań Rady Gromadzkiej), w którym skupiało się życie kulturalne i społeczne, była tam też sala ze sceną oraz sklep.

5 września 1939 roku do wsi wkroczyły wojska niemieckie, które zajęły Szkołę Podstawową nr 78 w Krakowie, przeznaczając ją na kwatery żołnierzy. 18 stycznia 1945 roku najechała niemiecka artyleria i czołgi (działa były zwrócone na wchód od szkoły). Następnego dnia zjawiła się armia radziecka. W wyniku walk zginęło kilku Niemców, a także zostały zniszczone dwa czołgi: niemiecki i radziecki. 20 września 1946 roku w Luboczy po raz pierwszy popłynął prąd elektryczny. 1 stycznia 1951 roku Lubocza została przyłączona do Krakowa.

Literatura

• ks. Stanisław Dolasiński Lubocza: osada, wieś, osiedle krakowiskie, 1253 - 2004

Dojazd

Przez osiedle jadą dwa autobusy komunikacji miejskiej MPK: 110 (Aleja Przyjaźni) i 117 (Kombinat).