Ładunek (nabój)

Ładunek (amunicja) - inaczej patron (od niem. Patrone) - historycznie nabój - pierwowzór współczesnego naboju zespolonego. Zawinięta w papierową tulejkę porcja czarnego prochu do oddania pojedynczego strzału wraz pociskiem w postaci kuli ołowianej, ułatwiająca ładowanie broni odprzodowej, przechowywana w ładownicy. W Polsce wprowadzenie ładunków przypisuje się królowi Stefanowi Batoremu w ramach reform wojska (piechota wybraniecka). Zastąpił używanie prochownic, zwłaszcza w wojsku, eliminując stosowanie przybitki i flejtucha, (zmięty papier stanowił przybitkę), ułatwiając ładowanie i tym samym zwiększając szybkostrzelność, choć wymagał kosztownego (wówczas) papieru (papier czerpany). Rozpowszechniony w końcu XVII i XVIII w. w wojsku. Stosowany do II poł. XIX w. do momentu wprowadzenia broni odtylcowej (np. karabinu Dreyse wz. 1849, karabin Sharps M1948, karabin norweski M1842) z nabojem zespolonym, w łusce metalowej.

literatura

• Roman Matuszewski: Muszkiety, arkebuzy, karabiny.... Warszawa: Rytm, 2000. ISBN 83-87893-69-2.brak strony w książce
• Marian Maciejewski: Broń palna wojsk polskich 1797-1831. Wrocław: Ossolineum, 1980. ISBN 83-04-00440-2.brak strony w książce

linki zewnętrzne

• sposób przygotowania ładunków wg "Règlement de Bardin", 1807 z rysunkami (po francusku), stosowany m.in. w Armii Księstwa Warszawskiego.

zobacz też

• ładownica
• nabój
• prochownica
• arkebuz
• muszkiet
• karabin kammerlader
• karabin Dreyse wz. 1849
• amunicja zespolona