Enstatyt: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Luckas-bot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: ca:Enstatita
AlohaBOT (dyskusja | edycje)
m porządki w kategoriach; zmiany kosmetyczne
Linia 4: Linia 4:
Nazwa pochodzi od gr. ''enstates'' = przeciwnik (antagonista); nawiązuje do dużej odporności tego minerału na wysoką temperaturę.
Nazwa pochodzi od gr. ''enstates'' = przeciwnik (antagonista); nawiązuje do dużej odporności tego minerału na wysoką temperaturę.


== Właściwości ==
== Właściwości ==
* [[Wzór chemiczny]]: '''Mg<sub>2</sub>[Si<sub>2</sub>O<sub>6</sub>]''' – krzemian magnezu
* [[Wzór chemiczny]]: '''Mg<sub>2</sub>[Si<sub>2</sub>O<sub>6</sub>]''' – krzemian magnezu
* [[Układ krystalograficzny]]: rombowy
* [[Układ krystalograficzny]]: rombowy
Linia 13: Linia 13:
* [[Przełam]]: nierówny
* [[Przełam]]: nierówny
* [[Połysk]]: szklisty, perłowy
* [[Połysk]]: szklisty, perłowy
* [[Łupliwość]]: niewyraźna, dwukierunkowa
* [[Łupliwość]]: niewyraźna, dwukierunkowa


Bardzo rzadko tworzy prawidłowo wykształcone [[pokrój kryształu|kryształy]] tabliczkowe płytkowe czy słupkowe. Przeważnie występuje w [[skupienia minerałów|skupienach]] ziarnistych, zbitych, blaszkowych lub w formie pojedynczych ziarn w skale. Czasami tworzy agregaty. Jest kruchy, przezroczysty, czasami wykazuje [[efekt kociego oka]], rzadziej [[asteryzm]] sześciopromiennej gwiazdy ('''enstatyt gwiaździsty'''). Często zawiera [[żelazo]] (ok. 10% Fe<sub>2</sub>Si<sub>2</sub>O<sub>6</sub>) i [[chrom]] ('''enstatyt chromowy'''). Tworzy [[roztwory stałe|roztwór stały]] piroksenów rombowych: enstatyt – [[ferrosilit]]: członami pośrednimi są [[bronzyt]] i [[hipersten]].
Bardzo rzadko tworzy prawidłowo wykształcone [[pokrój kryształu|kryształy]] tabliczkowe płytkowe czy słupkowe. Przeważnie występuje w [[skupienia minerałów|skupienach]] ziarnistych, zbitych, blaszkowych lub w formie pojedynczych ziarn w skale. Czasami tworzy agregaty. Jest kruchy, przezroczysty, czasami wykazuje [[efekt kociego oka]], rzadziej [[asteryzm]] sześciopromiennej gwiazdy ('''enstatyt gwiaździsty'''). Często zawiera [[żelazo]] (ok. 10% Fe<sub>2</sub>Si<sub>2</sub>O<sub>6</sub>) i [[chrom]] ('''enstatyt chromowy'''). Tworzy [[roztwory stałe|roztwór stały]] piroksenów rombowych: enstatyt – [[ferrosilit]]: członami pośrednimi są [[bronzyt]] i [[hipersten]].
Linia 41: Linia 41:
* '''Artykuł:''' [http://webmineral.com/data/Enstatite.shtml o enstatycie]
* '''Artykuł:''' [http://webmineral.com/data/Enstatite.shtml o enstatycie]


[[Kategoria:krzemiany]]
[[Kategoria:Krzemiany (minerały)]]
[[Kategoria:Minerały]]


[[ca:Enstatita]]
[[ca:Enstatita]]

Wersja z 20:55, 26 sie 2010

Enstatyt

Enstatyt – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy piroksenów. Minerał bardzo pospolity i szeroko rozpowszechniony.

Nazwa pochodzi od gr. enstates = przeciwnik (antagonista); nawiązuje do dużej odporności tego minerału na wysoką temperaturę.

Właściwości

Bardzo rzadko tworzy prawidłowo wykształcone kryształy tabliczkowe płytkowe czy słupkowe. Przeważnie występuje w skupienach ziarnistych, zbitych, blaszkowych lub w formie pojedynczych ziarn w skale. Czasami tworzy agregaty. Jest kruchy, przezroczysty, czasami wykazuje efekt kociego oka, rzadziej asteryzm sześciopromiennej gwiazdy (enstatyt gwiaździsty). Często zawiera żelazo (ok. 10% Fe2Si2O6) i chrom (enstatyt chromowy). Tworzy roztwór stały piroksenów rombowych: enstatyt – ferrosilit: członami pośrednimi są bronzyt i hipersten.

Występowanie

Częsty składnik skał magmowych, głównie norytów, piroksenitów, perydotytów, harzburgitów, gabr i bazaltów. Rzadziej bywa spotykany w syenitach, melafirach, andezytach, dacytach, pegmatytach. Występuje także w skałach metamorficznych i w aluwiach rzecznych.

Miejsca występowania: Niemcy – Eifel, Bellerberg, Szwajcaria, Irlandia, USA, Birma, Indie, Japonia, Rosja, Brazylia, Meksyk Wielka Brytania, Madagaskar.

W Polsce spotykany jest w trzeciorzędowych bazaltach Dolnego Śląska (okolice Zgorzelca, Lubania, Jeleniej Góry). Występuje w skałach północno-wschodniej Polski (okolice Suwałk).

Zastosowanie

  • ma znaczenie naukowe
  • atrakcyjny i poszukiwany kamień kolekcjonerski
  • kamień ozdobny i jubilerski.

Bibliografia

  • W. Schuman – Kamienie szlachetne i ozdobne – Wyd. „Alma –Press” – 2004
  • O. Medenbach, C. Sussieck –Fornefeld -Minerały – „Świat Książki” – 1996
  • R.Hochleitner – Minerały i kryształy – „Muza S.A.” – 1994
  • W. Schumann – Minerały świata – O. Wyd.”Alma- Press” 2003

Zobacz też

hipersten, bronzyt, ferrosilit.