Didiusz Julianus: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
LaaknorBot (dyskusja | edycje) m r2.7.3rc2) (Robot dodał az:Didi Yulian |
m Bot: Migrating 52 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1440 (translate me) |
||
Linia 31: | Linia 31: | ||
[[Kategoria:Uzurpatorzy]] |
[[Kategoria:Uzurpatorzy]] |
||
[[Kategoria:Zmarli w 193]] |
[[Kategoria:Zmarli w 193]] |
||
[[az:Didi Yulian]] |
|||
[[bg:Дидий Юлиан]] |
|||
[[bs:Didije Julijan]] |
|||
[[ca:Didi Julià]] |
|||
[[cs:Didius Iulianus]] |
|||
[[da:Didius Julianus]] |
|||
[[de:Didius Julianus]] |
|||
[[et:Didius Julianus]] |
|||
[[el:Δίδιος Ιουλιανός]] |
|||
[[en:Didius Julianus]] |
|||
[[es:Didio Juliano]] |
|||
[[eo:Didio Juliano]] |
|||
[[eu:Didio Juliano]] |
|||
[[fa:دیدیوس ژولیانوس]] |
|||
[[fr:Didius Julianus]] |
|||
[[fy:Didius Julianus]] |
|||
[[gl:Didio Xuliano]] |
|||
[[ko:디디우스 율리아누스]] |
|||
[[hr:Didije Julijan]] |
|||
[[id:Didius Julianus]] |
|||
[[is:Didius Julianus]] |
|||
[[it:Didio Giuliano]] |
|||
[[he:דידיוס יוליאנוס]] |
|||
[[jv:Didius Julianus]] |
|||
[[ka:დიდიუს იულიანუსი]] |
|||
[[sw:Didius Julianus]] |
|||
[[la:Marcus Didius Iulianus]] |
|||
[[lt:Didijus Julianas]] |
|||
[[hu:Marcus Didius Iulianus római császár]] |
|||
[[mk:Дидиј Јулијан]] |
|||
[[mr:मार्कस सेव्हेरस डिडियस ज्युलियानस]] |
|||
[[nl:Didius Julianus]] |
|||
[[ja:ディディウス・ユリアヌス]] |
|||
[[no:Didius Julianus]] |
|||
[[oc:Didius Julianus]] |
|||
[[pt:Dídio Juliano]] |
|||
[[ro:Didius Iulianus]] |
|||
[[ru:Дидий Юлиан]] |
|||
[[scn:Didiu Giulianu]] |
|||
[[sk:Didius Julianus]] |
|||
[[sr:Дидије Јулијан]] |
|||
[[sh:Didije Julijan]] |
|||
[[fi:Didius Julianus]] |
|||
[[sv:Didius Julianus]] |
|||
[[tl:Didius Julianus]] |
|||
[[th:จักรพรรดิไดดิอัส จูลิอานัส]] |
|||
[[tr:Didius Julianus]] |
|||
[[uk:Дідій Юліан]] |
|||
[[vi:Didius Julianus]] |
|||
[[yo:Didius Julianus]] |
|||
[[diq:Didius Iulianus]] |
|||
[[zh:尤利安努斯]] |
Wersja z 16:04, 12 mar 2013
Szablon:Cesarz rzymski infobox Marcus Didius Salvius Iulianus (ur. 30 stycznia 133, zm. 1 czerwca 193) – senator i cesarz rzymski.
Urodził w rodzinie ekwickiej, która wzbogaciła się na handlu. Julian nie poszedł w ślady swych przodków i wybrał karierę urzędniczą i wojskową. Był najpierw legatem legionu w prowincjach greckich, a potem namiestnikiem kilku prowincji m.in. Afryki, Belgiki, Dalmacji. Uchodził za wzorowego administratora i dobrego dowódcę. Sprawował również, prawdopodobnie dwukrotnie, konsulat.
Pod koniec 192 roku zginął cesarz Kommodus, a w marcu 193 pretorianie zabili jego następcę - Pertynaksa. Według historyka Kasjusza Diona, Didiusz dowiedział się o tym na uczcie. Podpity senator postanowił sam sięgnąć po cesarską purpurę. Udał się w tym celu do koszar pretorianów, licząc na ich poparcie w zamian za obietnicę wysokiego żołdu. W koszarach przelicytował prefekta pretorianów Emiliusza Letusa, który również chciał kupić władzę u swoich podkomendnych, oferując każdemu żołnierzowi gwardii 25 tysięcy sestercji.
Jednak na przełomie marca i kwietnia przeciwko Didiuszowi wystąpili i obwołali się cesarzami namiestnicy Panonii - Septymiusz Sewer, Brytanii - Klodiusz Albinus i Syrii - Pescenniusz Niger. Sewer ruszył na czele swoich legionów na Rzym i zdobył miasto. Didiusz Julian został zamordowany przez pretorianów 1 czerwca 193 roku. Umierając miał rzec, iż sprawując władzę nie uczynił nic złego i nikogo nie skazał na śmierć.