Zygmunt Wolanin: Różnice pomiędzy wersjami

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Happa (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
37 612 edycji
poprawa ujedn. i przek., WP:SK, dr., źródła/przypisy, baretki, kat.
Linia 1: Linia 1:
{{Żołnierz infobox
{{Żołnierz infobox
|imię i nazwisko = Zygmunt Józef Wolanin
|imię i nazwisko = Zygmunt Józef Wolanin
|imię i nazwisko org =
|imię i nazwisko org =
|pseudonim = Zenon
|pseudonim = Zenon
|rodzaj wojsk = lądowe
|rodzaj wojsk = lądowe
|zwycięstwa =
|zwycięstwa =
|grafika =
|grafika =
|opis grafiki =
|opis grafiki =
|stopień grafika = PL Epolet mjr.svg
|stopień grafika = PL Epolet mjr.svg
|stopień = major
|stopień = major
Linia 15: Linia 15:
|lata służby = od [[1918]]
|lata służby = od [[1918]]
|siły zbrojne = [[Narodowe Siły Zbrojne]],<br />[[Narodowe Zjednoczenie Wojskowe]]
|siły zbrojne = [[Narodowe Siły Zbrojne]],<br />[[Narodowe Zjednoczenie Wojskowe]]
|jednostki =
|jednostki =
|stanowiska =
|stanowiska =
|wojny i bitwy = [[II wojna światowa]],<br />[[powstanie antykomunistyczne w Polsce 1944–1953]]
|wojny i bitwy = [[II wojna światowa]],<br />[[powstanie antykomunistyczne w Polsce 1944–1953]]
|późniejsza praca =
|późniejsza praca =
|odznaczenia = {{order|KNCZ|1992}} {{order|KP}}
|odznaczenia = {{order|KP}}<ref>{{cytuj stronę|url = http://it.home.pl/nsz/nsznsznsz/teksty/nszo2.htm | tytuł = Wykaz żołnierzy podziemia narodowego odznaczonych przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej po roku 1992}}</ref>
|commons =
|commons =
}}
}}
'''Zygmunt Wolanin''' ps. ''Zenon'' (ur. [[30 listopada]] [[1914]] w [[Turze Rogi|Turzych Rogach]], zm. [[24 maja]] [[1946]] w Warszawie) – major, żołnierz [[Narodowe Siły Zbrojne|NSZ]] i [[Narodowe Zjednoczenie Wojskowe|NZW]].
'''Zygmunt Wolanin''' ps. ''Zenon'' (ur. [[30 listopada]] [[1914]] w [[Turze Rogi|Turzych Rogach]], zm. [[24 maja]] [[1946]] w Warszawie) – major, żołnierz [[Narodowe Siły Zbrojne|NSZ]] i [[Narodowe Zjednoczenie Wojskowe|NZW]].


== Okres przedwojenny ==
== Okres przedwojenny ==
Urodził się jako syn Stanisława i Eleonory z Goławskich. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Łukowie, tam też rozpoczął naukę w gimnazjum, którą kontynuował w Pińsku<ref>http://fkw.edu.pl/wp-content/uploads/2014/09/Zygmunt-Wolanin-ps.-Zenon.pdf</ref>. Po zdaniu matury w 1935 rozpoczął studia na Wydziale Prawa [[Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II|Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego]], zamieszkały w [[Krasnystaw|Krasnymstawie]]. Członek [[Stronnictwo Narodowe (1928-1947)|SN]].
Urodził się jako syn Stanisława i Eleonory z Goławskich. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Łukowie, tam też rozpoczął naukę w gimnazjum, którą kontynuował w Pińsku<ref>http://fkw.edu.pl/wp-content/uploads/2014/09/Zygmunt-Wolanin-ps.-Zenon.pdf</ref>. Po zdaniu matury w 1935 rozpoczął studia na Wydziale Prawa [[Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II|Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego]], zamieszkały w [[Krasnystaw|Krasnymstawie]]. Członek [[Stronnictwo Narodowe (1928–1947)|SN]].


== Okres wojny i powojenny ==
== Okres wojny i powojenny ==
Komendant placówki w [[Celiny|Celinach]], następnie komendant II Rejonu NSZ w Łukowie. Po [[1944]] szef [[Pogotowie Akcji Specjalnej|PAS]] Okręgu Lubelskiego NSZ oraz II Obszaru NZW.
Komendant placówki w [[Celiny (województwo lubelskie)|Celinach]], następnie komendant II Rejonu NSZ w Łukowie. Po [[1944]] szef [[Pogotowie Akcji Specjalnej|PAS]] Okręgu Lubelskiego NSZ oraz II Obszaru NZW.


Aresztowany w lipcu 1945 i sądzony w tzw. [[Proces lubelskiego PAS|procesie 23]]. Proces toczył się w [[Warszawa|Warszawie]], w gmachu Towarzystwa Higienicznego przy ul. Karowej i był pierwszym wielkim procesem pokazowym w Polsce po 1944. 23 oskarżonych oskarżono o [[zbrodnia w Wierzchowinach|spacyfikowanie]] 6 czerwca 1945 zamieszkanej przez Ukraińców wsi [[Wierzchowiny]] na pograniczu powiatów [[Krasnystaw]] i [[Chełm]]. Zygmunta Wolanina oskarżono o wydanie rozkazu pacyfikacji. Faktycznie oskarżeni (oprócz jednego) nie byli tego dnia w Wierzchowinach.
Aresztowany w lipcu 1945 i sądzony w tzw. [[Proces lubelskiego PAS|procesie 23]]. Proces toczył się w [[Warszawa|Warszawie]], w gmachu Towarzystwa Higienicznego przy ul. Karowej i był pierwszym wielkim procesem pokazowym w Polsce po 1944. 23 oskarżonych oskarżono o [[zbrodnia w Wierzchowinach|spacyfikowanie]] 6 czerwca 1945 zamieszkanej przez Ukraińców wsi [[Wierzchowiny (powiat krasnostawski)|Wierzchowiny]] na pograniczu powiatów [[Krasnystaw]] i [[Chełm]]. Zygmunta Wolanina oskarżono o wydanie rozkazu pacyfikacji. Faktycznie oskarżeni (oprócz jednego) nie byli tego dnia w Wierzchowinach.


19 marca 1946 Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie pod przewodnictwem ppłk. A. Janowskiego skazał z 1 Dekr. na karę śmierci siedmiu spośród 23 oskarżonych. Nr sprawy W.1692/46<ref> "Księga najwyższego wymiaru kary" w {{cytuj książkę | autor = Krzysztof Szwagrzyk | tytuł = Zbrodnie w majestacie prawa 1944-1955 | wydanie = ABC Future, Warszawa, 2000}} </ref>. Zygmunt Wolanin został stracony 24 maja 1946. Pozostawił trójkę dzieci<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.honor.pl/wyroki.php | tytuł = Wyroki śmierci na żołnierzy podziemia w latach 1944-1946}}</ref>.
19 marca 1946 Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie pod przewodnictwem ppłk. A. Janowskiego skazał z 1 Dekr. na karę śmierci siedmiu spośród 23 oskarżonych. Nr sprawy W.1692/46<ref> "Księga najwyższego wymiaru kary" w {{cytuj książkę | autor = Krzysztof Szwagrzyk | tytuł = Zbrodnie w majestacie prawa 1944-1955 | wydanie = ABC Future, Warszawa, 2000}} </ref>. Zygmunt Wolanin został stracony 24 maja 1946. Pozostawił trójkę dzieci<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.honor.pl/wyroki.php | tytuł = Wyroki śmierci na żołnierzy podziemia w latach 1944-1946}}</ref>.
Linia 36: Linia 36:
Według późniejszych ustaleń ciała straconych siedmiu członków lubelskiego PAS NSZ pochowano w pobliżu glinianek, w rejonie obecnej ul. Grójeckiej w Warszawie, w okolicach współczesnego pomnika Obrońców Warszawy we wrześniu 1939.
Według późniejszych ustaleń ciała straconych siedmiu członków lubelskiego PAS NSZ pochowano w pobliżu glinianek, w rejonie obecnej ul. Grójeckiej w Warszawie, w okolicach współczesnego pomnika Obrońców Warszawy we wrześniu 1939.


Postanowieniem Sądu Warszawskiego Okręgu Wojskowego w Warszawie z dnia 17 września 1993 wyrok skazujący kpt. Zygmunta Wolanina został unieważniony. Decyzją z kwietnia 1995 prezydent RP odznaczył go pośmiertnie Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego i Krzyżem Partyzanckim.
Postanowieniem Sądu Warszawskiego Okręgu Wojskowego w Warszawie z dnia 17 września 1993 wyrok skazujący kpt. Zygmunta Wolanina został unieważniony.

Decyzją z kwietnia 1995 prezydent RP odznaczył go pośmiertnie [[Krzyż Narodowego Czynu Zbrojnego|Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://nsz.com.pl/index.php/wykazy/125-odznaczeni-krzyem-narodowego-czynu-zbrojnego | tytuł = Odznaczeni Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego | opublikowany = nsz.com.pl | data dostępu = 2015-11-17}}</ref> i [[Krzyż Partyzancki|Krzyżem Partyzanckim]]<ref>{{cytuj stronę|url = http://nsz.com.pl/index.php/wykazy/124-odznaczeni-krzyem-partyzanckim | tytuł = Odznaczeni Krzyżem Partyzanckim | opublikowany = nsz.com.pl | data dostępu = 2015-11-17}}</ref>.


Grób symboliczny znajduje się na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym]] w Warszawie w [[Kwatera na Łączce|Kwaterze „na Łączce”]].
Grób symboliczny znajduje się na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym]] w Warszawie w [[Kwatera na Łączce|Kwaterze „na Łączce”]].
Linia 57: Linia 59:
{{SORTUJ:Wolanin, Zygmunt}}
{{SORTUJ:Wolanin, Zygmunt}}
[[Kategoria:Absolwenci Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II]]
[[Kategoria:Absolwenci Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Partyzanckim]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Partyzanckim]]
[[Kategoria:Oficerowie Narodowego Zjednoczenia Wojskowego]]
[[Kategoria:Oficerowie Narodowego Zjednoczenia Wojskowego]]

Wersja z 19:48, 17 lis 2015

Zygmunt Józef Wolanin
Zenon
major major
Data i miejsce urodzenia

30 listopada 1914
Turze Rogi

Data i miejsce śmierci

24 maja 1946
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

od 1918

Siły zbrojne

Narodowe Siły Zbrojne,
Narodowe Zjednoczenie Wojskowe

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
powstanie antykomunistyczne w Polsce 1944–1953

Odznaczenia
Krzyż Narodowego Czynu Zbrojnego (nadany po 1992) Krzyż Partyzancki

Zygmunt Wolanin ps. Zenon (ur. 30 listopada 1914 w Turzych Rogach, zm. 24 maja 1946 w Warszawie) – major, żołnierz NSZ i NZW.

Okres przedwojenny

Urodził się jako syn Stanisława i Eleonory z Goławskich. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Łukowie, tam też rozpoczął naukę w gimnazjum, którą kontynuował w Pińsku[1]. Po zdaniu matury w 1935 rozpoczął studia na Wydziale Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, zamieszkały w Krasnymstawie. Członek SN.

Okres wojny i powojenny

Komendant placówki w Celinach, następnie komendant II Rejonu NSZ w Łukowie. Po 1944 szef PAS Okręgu Lubelskiego NSZ oraz II Obszaru NZW.

Aresztowany w lipcu 1945 i sądzony w tzw. procesie 23. Proces toczył się w Warszawie, w gmachu Towarzystwa Higienicznego przy ul. Karowej i był pierwszym wielkim procesem pokazowym w Polsce po 1944. 23 oskarżonych oskarżono o spacyfikowanie 6 czerwca 1945 zamieszkanej przez Ukraińców wsi Wierzchowiny na pograniczu powiatów Krasnystaw i Chełm. Zygmunta Wolanina oskarżono o wydanie rozkazu pacyfikacji. Faktycznie oskarżeni (oprócz jednego) nie byli tego dnia w Wierzchowinach.

19 marca 1946 Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie pod przewodnictwem ppłk. A. Janowskiego skazał z 1 Dekr. na karę śmierci siedmiu spośród 23 oskarżonych. Nr sprawy W.1692/46[2]. Zygmunt Wolanin został stracony 24 maja 1946. Pozostawił trójkę dzieci[3].

Według późniejszych ustaleń ciała straconych siedmiu członków lubelskiego PAS NSZ pochowano w pobliżu glinianek, w rejonie obecnej ul. Grójeckiej w Warszawie, w okolicach współczesnego pomnika Obrońców Warszawy we wrześniu 1939.

Postanowieniem Sądu Warszawskiego Okręgu Wojskowego w Warszawie z dnia 17 września 1993 wyrok skazujący kpt. Zygmunta Wolanina został unieważniony.

Decyzją z kwietnia 1995 prezydent RP odznaczył go pośmiertnie Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego[4] i Krzyżem Partyzanckim[5].

Grób symboliczny znajduje się na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie w Kwaterze „na Łączce”.

Bibliografia

  • Tadeusz Swat: Niewinnie Straceni 1945-56. Wyd. Fundacja Ochrony Zabytków, Warszawa 1991., zob także Straceni w Więzieniu mokotowskim.
  • Małgorzata Szejnert: Śród żywych duchów. Wyd. ANEKS, Londyn 1990.
  • AIPN, Teczki więźniów 1946, Wolanin Zygmunt
  • AWL, WSR w Warszawie, 117/91/1718
  • Informator o nielegalnych..., według indeksu
  • W. Minkiewicz, Mokotów, Wronki, Rawicz..., s. 89
  • Niewinnie Straceni..., s. 96
  • H. Pająk, Oni..., według indeksu
  • Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 159–160
  • „Wokanda” 1991, nr 31 (listy)
  • Żołnierze wyklęci..., według indeksu.
  1. ↑ http://fkw.edu.pl/wp-content/uploads/2014/09/Zygmunt-Wolanin-ps.-Zenon.pdf
  2. ↑ "Księga najwyższego wymiaru kary" w Krzysztof Szwagrzyk: Zbrodnie w majestacie prawa 1944-1955. Wyd. ABC Future, Warszawa, 2000.
  3. ↑ Wyroki śmierci na żołnierzy podziemia w latach 1944-1946.
  4. ↑ Odznaczeni Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego. nsz.com.pl. [dostęp 2015-11-17].
  5. ↑ Odznaczeni Krzyżem Partyzanckim. nsz.com.pl. [dostęp 2015-11-17].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zygmunt_Wolanin&oldid=44101981”