Agawa

Agawa

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Klad	rośliny naczyniowe
Klad	Euphyllophyta
Klad	rośliny nasienne
Klasa	okrytonasienne
Klad	jednoliścienne
Rząd	szparagowce
Rodzina	agawowate
Rodzaj	agawa
Nazwa systematyczna
{{{nazwa łacińska}}} L. {{{cytat}}}

{{Takson infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt grafiki = | cytat = | opis grafiki = | wikispecies = | nazwa łacińska = | synonimy = | grafika = Nieznane pola: "synonim", "obrazek", "łacina", "systematyka_ref" oraz "opis obrazka".

Kwitnąca Agave attenuata

Kwiatostan Agave sizalana

Agave angustifolia

Agave colorata

Agawa (Agave L.) – rodzaj roślin z rodziny agawowatych. Liczy ponad 100 gatunków, rosnących dziko od południowych części USA do północnych rejonów Ameryki Południowej.

Morfologia

Pokrój

Sukulenty liściowe.

Łodyga

Silnie skrócona.

Liście

Liście są grube i mięsiste oraz pokryte drobnymi, ale ostrymi kolcami.

Kwiaty

Wszystkie gatunki agaw są hapaksantami (kwitną tylko jeden raz w życiu). Zakwitają w wieku 6–15 lat, ale niektóre gatunki później, nawet w wieku ok. 100 lat. Tworzą wówczas pojedynczy pęd kwiatowy o wysokości do 12 m, z ogromną liczbą (do kilkunastu tysięcy) kwiatostanów. Po przekwitnieniu roślina ginie, ale większość gatunków wytwarza odrosty korzeniowe, które kontynuują rozwój.

Systematyka

Pozycja i podział według systemu APG II (2003) i APweb (2001...)

Rodzaj należy do rodziny agawowatych Agavaceae Endl. wchodzącej w skład linii rozwojowej obejmującej hiacyntowate Hyacintheaceae, Themidaceae i Aphyllanthaceae. Klad ten wchodzi w skład rzędu szparagowców (Asparagales), stanowiący z kolei jeden z kladów jednoliściennych. W obrębie rodziny Angiosperm Phylogeny Website wyróżnia kilka linii rozwojowych:

agawowate	Anemarrhena Agave i in. Hesperocallis Behnia Herreria i in. Anthericum i in.

Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), nadrząd Lilianae Takht., rząd agawowce (Agavales Hutch.), rodzina agawowate (Agavaceae Endl.), podrodzina Agavoideae Herb., plemię Agaveae Dumort., rodzaj agawa (Agave L.).

Gatunki (wybór)

• agawa amerykańska (Agave americana L.)
• agawa arizońska (Agave arizonica Gentry & J.H. Weber)
• agawa ciemnozielona (Agave atrovirens Karw. ex Salm-Dyck)
• agawa chisonska (Agave glomeruliflora (Engelm.) Berger)
• agawa henekwen (Agave fourcroydes Lemaire)
• agawa kantalowa (Agave cantala Roxb.)
• agawa parryi (Agave parryi Engelm.)
• agawa sizalowa (Agave sisalana Perrine)
• Agave deserti Engelm.
• Agave xylonacantha Salm-Dyck
• Agave lechuguilla Torr.

Zastosowanie

• Rośliny ozdobne. W krajach o cieplejszym klimacie są powszechnie wykorzystywane do nasadzeń krajobrazowych, w dużych ogrodach skalnych i w parkach. W krajach o zimniejszym klimacie, m.in. w Polsce, niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny pokojowe.
• Wykorzystywana jest do produkcji takich alkoholi jak tequila, mezcal i pulque. Dawniej robiono z niej też papier oraz liny, sznurki.
• Niektóre gatunki agaw posiadają także zastosowanie lecznicze.
• Syrop z agawy - środek słodzący