Chöömej: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Błąd - nie ma potwierdzenia historycznego wydobywania 6-ciu, a nawet 5-ciu "dźwięków" równocześnie. Maksymalną ilością jest 4 - podczas stosowania techniki chylandyyk (ton bazowy, podharmoniczna oraz harmoniczna) + lip tremolo - czwarty element. |
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
||
| Linia 20: | Linia 20: | ||
W 2009 roku sztuka śpiewu techniką chöömej została wpisana na [[Lista reprezentatywna niematerialnego dziedzictwa kulturowego|listę niematerialnego dziedzictwa]] [[UNESCO]]<ref name="chiny18">{{Cytuj stronę | url = http://www.unesco.org/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&RL=00210| tytuł = Mongolian art of singing, Khoomei| autor = UNESCO ICH | język = en | data dostępu = 2013-11-18}}</ref>. |
W 2009 roku sztuka śpiewu techniką chöömej została wpisana na [[Lista reprezentatywna niematerialnego dziedzictwa kulturowego|listę niematerialnego dziedzictwa]] [[UNESCO]]<ref name="chiny18">{{Cytuj stronę | url = http://www.unesco.org/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&RL=00210| tytuł = Mongolian art of singing, Khoomei| autor = UNESCO ICH | język = en | data dostępu = 2013-11-18}}</ref>. |
||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
Wersja z 22:12, 15 sty 2018
Chöömej (tuw.: хөөмей; mong.: хөөмий, chöömij; chiń. upr. 呼麦; chiń. trad. 呼麥; pinyin hūmài) – rodzaj śpiewu alikwotowego (gardłowego) spotykanego w tuwińskiej i mongolskiej muzyce ludowej.
Słowa tego używa się zarówno na określenie jednego ze stylów tuwińskiego gardłowego śpiewu, jak i szerzej na wszystkie jego rodzaje. Muzyka ta zainspirowana jest życiem na stepach i słowa piosenek często opowiadają o koniach. Tuwiński śpiew zainspirował muzykę wielu innych kultur – w starożytności zaadaptowali go mnisi tybetańscy, zaś współcześnie robią to amerykańscy muzycy new age[potrzebny przypis].
Śpiew gardłowy to zwykle alikwotowy akord w formie burdonu z melodią w rejestrze najwyższym, która ma ograniczony ambitus. Ta technika wokalna pozwala na jednoczesne wydobywanie z gardła kilku niezależnych od siebie dźwięków, od niskich, przypominających dźwięk didgeridoo (styl kargyraa), aż po wysokie poświsty (styl sygyt), przywodzące na myśl japoński, buddyjski flet shakuhachi[potrzebny przypis]. Najwybitniejsi śpiewacy potrafią wytworzyć nawet 4 różne dźwięki równocześnie.
Współcześni tuwińscy wykonawcy posługujący się techniką chöömej:
- Giennadij Czamzyryn, znany jako Gendos
- Sainkho Namtchylak
- Shu-De
- Huun-Huur-Tu
- Yat-Kha (łączący tradycyjne techniki z psychodelicznym punk rockiem)
- Bugotak
- Chirgilchin
- Kongar-Ool Ondar
- Oleg Kuular
- Mongoun-Ool Ondar
- Alash
W 2009 roku sztuka śpiewu techniką chöömej została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO[1].
Przypisy
- ↑ UNESCO ICH: Mongolian art of singing, Khoomei. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).