Sprzążka: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Selso (dyskusja | edycje)
wikizacja
Selso (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne, ilustracja
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Clamp connections fungi.svg|thumb|200px|Etapy powstawania sprzążki]]
[[Plik:Development of clamp connection (M. Piepenbring) (pol.).png|mały|240px|Powstawanie sprzążki]]
'''Sprzążka''' lub klamra ([[język łaciński|łac.]] ''fibula'') – u [[Grzyby|grzybów]] jest to jednostronne, niewielkie zgrubienie [[Strzępka|strzępki]] występujące na poprzecznej [[Septa|przegrodzie]] między jej dwoma sąsiednimi członami. Ma postać kabłąkowatego łącznika<ref name=russula>[[Alina Skirgiełło]], Gołąbek (''Russula''). Grzyby (''Mycota''), tom 20. Podstawczaki (''Basidiomycetes''), gołąbkowce (''Russulales''), gołąbkowate (''Russulaceae''), gołąbek (''Russula''), Warszawa-Kraków: PWN, 1998, {{ISBN|83-01-09137-1}}</ref>. Tworzy się po [[mitoza|mitozie]], w wyniku której w komórce strzępki z [[dikarion]]u powstają 4 [[jądro komórkowe|jądra]] (a dokładniej dwie pary jąder różnoimiennych). Następnie powstaje [[septa]] i sprzążka, przez którą jedno z jąder przechodzi do podzielonej septą sprzążki. W wyniku tego powstają dwie pary dikarionów<ref name=fito>Selim Kryczyński, Zbigniew Weber, ''Fitopatologia. Tom 1. Podstawy fitopatologii, Poznań: PWRiL, 2010, {{ISBN|978-83-09-01-063-0}}</ref>.


Sprzążki występują u wielu gatunków [[podstawczaki|podstawczaków]]. Biorą udział w procesie podziału komórek. Zapewniają [[Heterotalizm|różnoimienność]] jąder komórek dzielącej się strzępki<ref name=fito>Selim Kryczyński, Zbigniew Weber, ''Fitopatologia. Tom 1. Podstawy fitopatologii, Poznań: PWRiL, 2010, {{ISBN|978-83-09-01-063-0}}</ref>. Obecność lub brak sprzążek ma duże znaczenie przy oznaczaniu niektórych gatunków grzybów<ref name=russula/>.
'''Sprzążka''' lub klamra ([[język łaciński|łac.]] ''fibula'') – u [[Grzyby|grzybów]] jest to jednostronne, niewielkie zgrubienie [[Strzępka|strzępki]] występujące na poprzecznej [[Septa|przegrodzie]] między jej dwoma sąsiednimi członami. Ma postać kabłąkowatego łącznika<ref name=russula>{{Cytuj książkę |nazwisko= Skirgiełło|imię=Alina|autor link=Alina Skirgiełło|tytuł=Gołąbek (Russula). Grzyby (Mycota), tom 20. Podstawczaki (Basidiomycetes), gołąbkowce (Russulales), gołąbkowate (Russulaceae), gołąbek (Russula)|wydawca= PWN|miejsce= Warszawa-Kraków|rok=1998|isbn=83-01-09137-1}}</ref>.

Sprzążki występują u wielu gatunków [[podstawczaki|podstawczaków]]. Biorą udział w procesie podziału komórek. Zapewniają [[Heterotalizm|różnoimienność]] jąder komórek dzielącej się strzępki. Przez sprzążkę przechodzi jądro komórkowe z jednej komórki grzyba do drugiej<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko=Błaszkowki |imię=Janusz | autor 2=Mariusz Tadych, Tadeusz Madej |tytuł=Przewodnik do ćwiczeń z fitopatologii |wydawca=Wyd.AR w Szczecinie |miejsce=Szczecin |rok=1999 |isbn=83-87327-23-9}}</ref>. Obecność lub brak sprzążek ma duże znaczenie przy oznaczaniu niektórych gatunków grzybów<ref name=russula/>.


Sprzążka występująca u nasady [[podstawka grzyba|podstawki]] nosi nazwę sprzążki bazalnej<ref name=domanski>{{Cytuj książkę |nazwisko=Domański |imię=Stanisław |autor link=Stanisław Domański (fitopatolog)|Stanisław Domański |tytuł=Grzyby (Mycota). Tom XXI. Podstawczaki (Basidiomycota). Bezblaszkowce (Aphyllophorales). Skórnikowate (Stereaceae). Pucharkowate (Podoscyphaceae) |wydawca=PWN |miejsce=Kraków |rok=1991 |isbn=83-01-09471-0}}</ref>.
Sprzążka występująca u nasady [[podstawka grzyba|podstawki]] nosi nazwę sprzążki bazalnej<ref name=domanski>{{Cytuj książkę |nazwisko=Domański |imię=Stanisław |autor link=Stanisław Domański (fitopatolog)|Stanisław Domański |tytuł=Grzyby (Mycota). Tom XXI. Podstawczaki (Basidiomycota). Bezblaszkowce (Aphyllophorales). Skórnikowate (Stereaceae). Pucharkowate (Podoscyphaceae) |wydawca=PWN |miejsce=Kraków |rok=1991 |isbn=83-01-09471-0}}</ref>.

Wersja z 09:23, 15 mar 2019

Powstawanie sprzążki

Sprzążka lub klamra (łac. fibula) – u grzybów jest to jednostronne, niewielkie zgrubienie strzępki występujące na poprzecznej przegrodzie między jej dwoma sąsiednimi członami. Ma postać kabłąkowatego łącznika[1]. Tworzy się po mitozie, w wyniku której w komórce strzępki z dikarionu powstają 4 jądra (a dokładniej dwie pary jąder różnoimiennych). Następnie powstaje septa i sprzążka, przez którą jedno z jąder przechodzi do podzielonej septą sprzążki. W wyniku tego powstają dwie pary dikarionów[2].

Sprzążki występują u wielu gatunków podstawczaków. Biorą udział w procesie podziału komórek. Zapewniają różnoimienność jąder komórek dzielącej się strzępki[2]. Obecność lub brak sprzążek ma duże znaczenie przy oznaczaniu niektórych gatunków grzybów[1].

Sprzążka występująca u nasady podstawki nosi nazwę sprzążki bazalnej[3].

Mikroskopowe zdjęcie sprzążki między dwoma członami strzępki

Przypisy

  1. a b Alina Skirgiełło, Gołąbek (Russula). Grzyby (Mycota), tom 20. Podstawczaki (Basidiomycetes), gołąbkowce (Russulales), gołąbkowate (Russulaceae), gołąbek (Russula), Warszawa-Kraków: PWN, 1998, ISBN 83-01-09137-1
  2. a b Selim Kryczyński, Zbigniew Weber, Fitopatologia. Tom 1. Podstawy fitopatologii, Poznań: PWRiL, 2010, ISBN 978-83-09-01-063-0
  3. Stanisław Domański: Grzyby (Mycota). Tom XXI. Podstawczaki (Basidiomycota). Bezblaszkowce (Aphyllophorales). Skórnikowate (Stereaceae). Pucharkowate (Podoscyphaceae). Kraków: PWN, 1991. ISBN 83-01-09471-0.