Prywatność: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
cxc Znaczniki: Wycofane VisualEditor |
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 178.216.105.182) i przywrócono wersję 60911193 autorstwa KrzychuV3 Znacznik: Ręczne wycofanie zmian |
||
Linia 4: | Linia 4: | ||
Ochrona życia prywatnego jest uregulowana w art. 17 [[Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych|Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych]]. Podobny zakaz zawiera [[Konwencja o prawach dziecka]] w art. 16. Prawo do prywatności jest także zawarte w [[Europejska konwencja praw człowieka|Europejskiej Konwencji Praw Człowieka]] z 1950<ref>Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, artykuł 8. [http://bip.ms.gov.pl/Data/Files/_public/bip/prawa_czlowieka/convention_pol.pdf Zob. tekst online]</ref>. Amerykańska Konwencja Praw Człowieka z 1969 w art. 11 zabrania samowolnej lub będącej nadużyciem ingerencji w życie prywatne, rodzinne, mir domowy, korespondencję oraz bezprawnych ataków na honor lub reputację. [[Międzynarodowa Organizacja Pracy]] w Konwencji nr 189 dotyczącej [[służący|pracowników domowych]] w art. 6 mówi o poszanowaniu ich prawa do prywatności<ref>[http://www.mop.pl/doc/html/konwencje/k189.html Konwencja Nr 189 z 16 czerwca 2011], [http://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=NORMLEXPUB:12100:0::NO:12100:P12100_INSTRUMENT_ID:2551460:NO Domestic Workers Convention]</ref>. W czasie wojny zamachów na godność osobistą zabraniają [[konwencje genewskie|protokoły genewskie]] z 1977 (I protokół w art. 75 i II protokół w art. 4). |
Ochrona życia prywatnego jest uregulowana w art. 17 [[Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych|Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych]]. Podobny zakaz zawiera [[Konwencja o prawach dziecka]] w art. 16. Prawo do prywatności jest także zawarte w [[Europejska konwencja praw człowieka|Europejskiej Konwencji Praw Człowieka]] z 1950<ref>Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, artykuł 8. [http://bip.ms.gov.pl/Data/Files/_public/bip/prawa_czlowieka/convention_pol.pdf Zob. tekst online]</ref>. Amerykańska Konwencja Praw Człowieka z 1969 w art. 11 zabrania samowolnej lub będącej nadużyciem ingerencji w życie prywatne, rodzinne, mir domowy, korespondencję oraz bezprawnych ataków na honor lub reputację. [[Międzynarodowa Organizacja Pracy]] w Konwencji nr 189 dotyczącej [[służący|pracowników domowych]] w art. 6 mówi o poszanowaniu ich prawa do prywatności<ref>[http://www.mop.pl/doc/html/konwencje/k189.html Konwencja Nr 189 z 16 czerwca 2011], [http://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=NORMLEXPUB:12100:0::NO:12100:P12100_INSTRUMENT_ID:2551460:NO Domestic Workers Convention]</ref>. W czasie wojny zamachów na godność osobistą zabraniają [[konwencje genewskie|protokoły genewskie]] z 1977 (I protokół w art. 75 i II protokół w art. 4). |
||
Prywatność często rozpatrywana jest jako [[prawo podmiotowe|prawo przysługujące jednostce]]. Prawo do prywatności funkcjonuje w niemal wszystkich współczesnych jurysdykcjach, chociaż w wielu sytuacjach może być ograniczane. W Polsce prawo to gwarantowane jest w art. 47 [[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej|Konstytucji]] oraz w przepisach [[Prawo cywilne|prawa cywilnego]] |
Prywatność często rozpatrywana jest jako [[prawo podmiotowe|prawo przysługujące jednostce]]. Prawo do prywatności funkcjonuje w niemal wszystkich współczesnych jurysdykcjach, chociaż w wielu sytuacjach może być ograniczane. W Polsce prawo to gwarantowane jest w art. 47 [[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej|Konstytucji]] oraz w przepisach [[Prawo cywilne|prawa cywilnego]]. Prywatność nie jest dobrem samoistnym<ref>Jest to sprawą sporną.</ref> (art. 23 k.c. nie stanowi o niej wprost), wynika ona przede wszystkim z innego [[dobra osobiste]]go, jakim jest cześć ([[godność]], dobre imię). Naruszanie prywatności jest przestępstwem<ref>190a § 1 Kodeksu karnego z 1997.</ref>. |
||
Kościół katolicki początkowo nie zawarł prawa do prywatności w katalogu praw człowieka, który wymienia encyklika papieża Jana XXIII ''Pacem in terris'' (1963), jest ono jednak uwzględnione w konstytucji ''Gaudium et spes''<ref>II Sobór Watykański, ''Gaudium et spes'', 26. [http://www.nonpossumus.pl/encykliki/sobor_II/gaudium_et_spes/I.php Zob. tekst online]</ref>. Poparcie dla tego prawa można też odnaleźć pośrednio, na zasadzie pełnego poparcia [[Powszechna deklaracja praw człowieka|Powszechnej deklaracji praw człowieka]]<ref>Powszechna deklaracja praw człowieka, ONZ, przyjęta 10 grudnia 1948 r. [http://amnesty.org.pl/uploads/media/Powszechna_Deklaracja_Praw_Czlowieka_01.pdf Zob. tekst online] (artykuł 12)</ref><ref>Orędzie Papieża Jana Pawła II na XXXII Światowy Dzień Pokoju, 1 stycznia 1999 r., 12.</ref> w pierwszej encyklice ''Redemptor hominis'' pontyfikatu Jana Pawła II. Zostało ono też wyrażone wprost w dokumencie Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu<ref>''Pornografia i przemoc w środkach masowego przekazu'', 7 maja 1989 r., pkt 21. [http://www.nonpossumus.pl/encykliki/PRSSP/pip/III.php Zob. tekst online]</ref> W temacie ochrony informacji prywatnych i tajemnic wypowiada się też [[Katechizm Kościoła Katolickiego]]<ref>Katechizm Kościoła Katolickiego, Pallotinum 1994, fragmenty 2491-2492. [http://www.katechizm.opoka.org.pl/rkkkIII-2-2.htm Tekst źródłowy on-line]</ref>. |
Kościół katolicki początkowo nie zawarł prawa do prywatności w katalogu praw człowieka, który wymienia encyklika papieża Jana XXIII ''Pacem in terris'' (1963), jest ono jednak uwzględnione w konstytucji ''Gaudium et spes''<ref>II Sobór Watykański, ''Gaudium et spes'', 26. [http://www.nonpossumus.pl/encykliki/sobor_II/gaudium_et_spes/I.php Zob. tekst online]</ref>. Poparcie dla tego prawa można też odnaleźć pośrednio, na zasadzie pełnego poparcia [[Powszechna deklaracja praw człowieka|Powszechnej deklaracji praw człowieka]]<ref>Powszechna deklaracja praw człowieka, ONZ, przyjęta 10 grudnia 1948 r. [http://amnesty.org.pl/uploads/media/Powszechna_Deklaracja_Praw_Czlowieka_01.pdf Zob. tekst online] (artykuł 12)</ref><ref>Orędzie Papieża Jana Pawła II na XXXII Światowy Dzień Pokoju, 1 stycznia 1999 r., 12.</ref> w pierwszej encyklice ''Redemptor hominis'' pontyfikatu Jana Pawła II. Zostało ono też wyrażone wprost w dokumencie Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu<ref>''Pornografia i przemoc w środkach masowego przekazu'', 7 maja 1989 r., pkt 21. [http://www.nonpossumus.pl/encykliki/PRSSP/pip/III.php Zob. tekst online]</ref> W temacie ochrony informacji prywatnych i tajemnic wypowiada się też [[Katechizm Kościoła Katolickiego]]<ref>Katechizm Kościoła Katolickiego, Pallotinum 1994, fragmenty 2491-2492. [http://www.katechizm.opoka.org.pl/rkkkIII-2-2.htm Tekst źródłowy on-line]</ref>. |
Wersja z 18:24, 30 sty 2021
Prywatność (z łac. prīvātus 'oddzielony') – zdolność jednostki lub grupy osób do utrzymania swych danych oraz osobistych zwyczajów i zachowań nieujawnionych publicznie.
Prawo do prywatności
Ochrona życia prywatnego jest uregulowana w art. 17 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych. Podobny zakaz zawiera Konwencja o prawach dziecka w art. 16. Prawo do prywatności jest także zawarte w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka z 1950[1]. Amerykańska Konwencja Praw Człowieka z 1969 w art. 11 zabrania samowolnej lub będącej nadużyciem ingerencji w życie prywatne, rodzinne, mir domowy, korespondencję oraz bezprawnych ataków na honor lub reputację. Międzynarodowa Organizacja Pracy w Konwencji nr 189 dotyczącej pracowników domowych w art. 6 mówi o poszanowaniu ich prawa do prywatności[2]. W czasie wojny zamachów na godność osobistą zabraniają protokoły genewskie z 1977 (I protokół w art. 75 i II protokół w art. 4).
Prywatność często rozpatrywana jest jako prawo przysługujące jednostce. Prawo do prywatności funkcjonuje w niemal wszystkich współczesnych jurysdykcjach, chociaż w wielu sytuacjach może być ograniczane. W Polsce prawo to gwarantowane jest w art. 47 Konstytucji oraz w przepisach prawa cywilnego. Prywatność nie jest dobrem samoistnym[3] (art. 23 k.c. nie stanowi o niej wprost), wynika ona przede wszystkim z innego dobra osobistego, jakim jest cześć (godność, dobre imię). Naruszanie prywatności jest przestępstwem[4].
Kościół katolicki początkowo nie zawarł prawa do prywatności w katalogu praw człowieka, który wymienia encyklika papieża Jana XXIII Pacem in terris (1963), jest ono jednak uwzględnione w konstytucji Gaudium et spes[5]. Poparcie dla tego prawa można też odnaleźć pośrednio, na zasadzie pełnego poparcia Powszechnej deklaracji praw człowieka[6][7] w pierwszej encyklice Redemptor hominis pontyfikatu Jana Pawła II. Zostało ono też wyrażone wprost w dokumencie Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu[8] W temacie ochrony informacji prywatnych i tajemnic wypowiada się też Katechizm Kościoła Katolickiego[9].
W informatyce
W informatyce prywatność stanowi pokrewny do anonimowości problem z zakresu bezpieczeństwa teleinformatycznego. Oprócz unormowań prawnych prywatność podlega także ochronie metodami technologicznymi, takimi jak kryptografia.
Na rzecz prawa do prywatności w sieci działa organizacja Electronic Frontier Foundation[10], a w Polsce Fundacja Panoptykon[11].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, artykuł 8. Zob. tekst online
- ↑ Konwencja Nr 189 z 16 czerwca 2011, Domestic Workers Convention
- ↑ Jest to sprawą sporną.
- ↑ 190a § 1 Kodeksu karnego z 1997.
- ↑ II Sobór Watykański, Gaudium et spes, 26. Zob. tekst online
- ↑ Powszechna deklaracja praw człowieka, ONZ, przyjęta 10 grudnia 1948 r. Zob. tekst online (artykuł 12)
- ↑ Orędzie Papieża Jana Pawła II na XXXII Światowy Dzień Pokoju, 1 stycznia 1999 r., 12.
- ↑ Pornografia i przemoc w środkach masowego przekazu, 7 maja 1989 r., pkt 21. Zob. tekst online
- ↑ Katechizm Kościoła Katolickiego, Pallotinum 1994, fragmenty 2491-2492. Tekst źródłowy on-line
- ↑ Surveillance Self-Defense [online], Surveillance Self-Defense [dostęp 2017-01-26] (ang.).
- ↑ O Fundacji Panoptykon [online] [dostęp 2019-06-16] (pol.).
Linki zewnętrzne
- Prawo do prywatności jako internetowe dobro osobiste - Paweł Kępiński
- Judith DeCew , Privacy, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 18 stycznia 2018, ISSN 1095-5054 [dostęp 2018-01-25] (ang.).