Starachowice Górne

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Starachowice Górne
część miasta Starachowice
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

starachowicki

Miasto

Starachowice

W granicach Starachowice

1 lipca 1952

SIMC

0948242

Populacja (1921)
• liczba ludności


496

Położenie na mapie Starachowic
Mapa konturowa Starachowic, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Starachowice Górne”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Starachowice Górne”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Starachowice Górne”
Położenie na mapie powiatu starachowickiego
Mapa konturowa powiatu starachowickiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Starachowice Górne”
Ziemia51°02′56″N 21°02′44″E/51,048889 21,045556

Starachowice Górne – dawna wieś, od 1952 część Starachowic, położona w zachodniej części miasta, na lewym brzegu Kamiennej. Jest to typowa ulicówka, rozpościerająca się wzdłuż obecnej ulicy Nowowiejskiej[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Starachowice Górne to dawna wieś, położona na zachód od wsi Starachowice (także zwanej Starachowicami Dolnymi). Za Królestwa Kongresowego Starachowice Górne przynależały do powiatu iłżeckiego w guberni kieleckiej. Początkowo, w latach 1867–1870, znajdowały się w gminie Starachowice. 13 stycznia 1870 gmina Starachowice została zniesiona w związku z przyłączeniem do niej pozbawionego praw miejskich Wierzbnika i równoczesnym przemianowaniem jednostki na gminę Wierzbnik[2][3]. 18 sierpnia 1916 z gminy Wierzbnik wyłączono Wierzbnik, przekształcając go w odrębną gminę miejską[4]), a już 1 listopada 1916 z pozostałej części gminy Wierzbnik (z m.in. Starachowicami Górnymi) utworzono nową gminę Styków[5][6].

W II RP Starachowice Górne przynależały do woj. kieleckiego (powiat iłżecki), gdzie w 1921 roku liczyły 496 mieszkańców[7]. 31 października 1933 utworzyły gromadę o nazwie Starachowice Górne, składającą się ze wsi Starachowice Górne oraz lasów państwowych z gajówką Starachowice Górne[8]. 1 kwietnia 1939 miasto Wierzbniki połączono z utworzoną w 1933 roku gromadą Starachowice Fabryczne[9], nadając mu nazwę Starachowice-Wierzbnik[10]. Natomiast Starachowice Górne zachowały dalej swoją odrębność jako gromada w gminie Styków.

Podczas II wojny światowej włączone do Generalnego Gubernatorstwa (dystrykt radomski, powiat starachowicki). Hitlerowcy znieśli gromadę Starchowice Górne (a także gromady Starachowice-Wieś, Krzyżowa Wola i Wanacja), włączając ją do miasta Starachowice-Wierzbnik, które przemianowali na Starachowice[11].

Po wojnie powrócono do stanu sprzed wojny; gromady włączone przez hitlerowców do Starachowic odzyskały swoją samodzielność (w tym Starachowice Górne), a miasto powróciło do przedwojennej nazwy Starachowice-Wierzbnik[12]. Zmieniono ją z powrotem na Starachowice dopiero 3 września 1949[13].

Starachowice Górne utraciły ostatecznie swoją samodzielność 1 lipca 1952, kiedy włączono je do miasta Starachowice w związku z nadaniem mu statusu powiatu miejskiego[14].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Starachowice Górne na Mapie WIG (1933)
  2. Postanowienie z 17 (29) października 1869, ogłoszone 1 (13 stycznia) 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 415)
  3. Wierzbnik, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 399.
  4. Aneks, s. 575. [dostęp 2011-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-16)].
  5. Rozporządzenie c. i k. Jeneralnego-Gubernatorstwa wojskowego z dnia 21 października 1916 r. Oznaczenie obszaru miast: Buska, Chmielnika, Dąbrowej, Jędrzejowa, Ostrowca, Sandomierza, Staszowa, Szczebrzeszyna, Wierzbnika, Włoszczowy i Zamościa. (Dz. Rozp. C. i K. Jen. Gub. Wojsk. z 1916 r. Cz. XVIII, poz. 103)
  6. Historia sołectwa Styków
  7. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 3 : Województwo kieleckie
  8. Kielecki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 27, poz. 182
  9. Dz.U. z 1939 r. nr 7, poz. 42
  10. M.P. z 1939 r. nr 77, poz. 175
  11. Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
  12. Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8
  13. M.P. z 1949 r. nr 59, poz. 795
  14. Dz.U. z 1952 r. nr 19, poz. 118