Strój łowicki
Strój łowicki – strój ludowy z obszaru Mazowsza, przywdziewany przez grupę Księżaków łowickich.
Strój męski
[edytuj | edytuj kod]W czasach Kolberga (lata 80. XIX w.) strój wyglądał nieco odmiennie niż współczesny. Męska sukmana, długa do kostek z białego sukna z wyłożonym kołnierzem, obszytym błękitną lub białą tasiemką i zapinanym na pętlicę, przepasana kolorowym wełnianym pasem. Bogatszy chłop nosił sukmanę z granatowego sukna z granatowym obszyciem, z brzegu rękawów czasami czerwony płatek lub spod spodu rękawa wystający kawałek czerwonej podszewki. Spodnie fałdziste białe, żółte lub różowe z cienkiego płótna, kapelusz wysoki, stożkowy, zgnieciony od przodu[1]. Bogatsi chłopi nosili spodnie pomarańczowe (XIX/XX w.) z grubszego materiału w podłużne kolorowe prążki. Wcześniej, na początku XIX wieku tło spodni było ciemniejszej barwy, czerwonej[2]. Czarny lejbik i spencer z czarnego sukna z chlapkami, obszyty taśmą, zapięty na mosiężne guziki. Początkowo nakrycie głowy stanowiła czapka „kapuzdra” oraz „siwe rogatki”. Dzisiaj pasiak używany na spodnie jest dużo jaśniejszy w kolorystyce. Uległy rozjaśnieniom barwy pasa służącego do przewiązywania sukman lub kaftanów. Weszły w użycie kurtki z rękawami lub krótsze czarne spencery bez rękawów, zdobione metalowymi guzikami i czarnym sznurkiem na krawędziach przy zapięciu i kieszeniach. Biała sukmana ma cienką ozdobę przy kołnierzu i na brzegach czerwonych wyłogów rękawów. W tym regionie noszono również ciemną, długa sukmanę. Czary kapelusz średnio wysoki, spłaszczony jest przykryty stroikiem z czerwieni szychu i sieczki szklanej. Obecnie pojawiły się również dodatki do stroju np. aksamitne zarękawki z wyszyciem i paciorkami oraz podobne grosiki.
Strój kobiecy
[edytuj | edytuj kod]Starsze kobiety nosiły cienką, lnianą koszulę. Kiecki z wełny własnoręcznie tkanej w drobne czerwone wstążki, wełniany gorset zapinany na metalowe lub kościane guziki oraz fartuch do pasa o podobnych co kiecki prążkach oraz drugi dłuższy na ramionach. Młode kobiety nosiły koszule (tzw. bielunkę), na nią wkładany był stanik z przyszytą do niego czerwona kiecką lub koloru „sannickiego”, tj. ciemnopomarańczowego, o szerokich pasach tła i kolorowych prążkach. Od święta noszono adamaszkowe lub atłasowe gorsety. Ozdobą stroju były korale bądź bursztyny. Na nogi zakładano trzewiki z cholewami, sznurowane czerwoną lub kolorową wełnianą tasiemką, wełniane pończochy własnej roboty, haftowane w kolorowe kwiatki. Kobiecy strój łowicki do połowy XIX wieku był utrzymany w czerwieni, z małym dodatkiem zielonych pasków pasiaka. Szerokość pasków była zmienna, przy czym czerwień pozostawała w szerokich polach, pomiędzy którymi lokowano skupienia pasków o innych barwach. Zieleń była podstawową barwą w sznurowanych gorsetach. Koszulę zdobiono dyskretnym barwnym stylizowanym haftem. Kobiety zamężne nosiły szerokie tiulowe czepce. W porze chłodniejszej okręcały je jak turbany wzorzystymi chustkami wełnianymi, tworząc czub nad czołem.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Oskar Kolberg: Mazowsze. Obraz etnograficzny. T. 1, Mazowsze polne. Cz. 1. Kraków 1885, Druk wł. I. Anczyca i Ski. s. 54. [dostęp 2013-03-16]. (pol.).
- ↑ Elżbieta Miszczyńska: Męski strój łowicki. Urząd Miejski w Łowiczu. [dostęp 2013-03-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-13)].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strój łowicki. lowicz.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-18)]. Urząd Miejski w Łowiczu
- Męski strój łowicki Urząd Miejski w Łowiczu
- Kobiecy strój łowicki. lowicz.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-05)]. Urząd Miejski w Łowiczu