Szczelina w Łabajowej
Plan jaskini | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Położenie | |
Właściciel |
prywatny |
Długość |
38 m |
Deniwelacja |
10 m |
Wysokość otworów |
420 m n.p.m. |
Wysokość otworów nad dnem doliny |
15 m |
Ekspozycja otworów |
ku północnemu zachodowi |
Kod |
J.Olk.I-07.66 |
Położenie na mapie gminy Wielka Wieś | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego | |
50°11′26″N 19°46′19″E/50,190556 19,771972 | |
Strona internetowa |
Szczelina w Łabajowej – obiekt jaskiniowy w Dolinie Będkowskiej w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś[1]. Jest to rejon Wyżyny Olkuskiej w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[2].
Opis obiektu
[edytuj | edytuj kod]Znajduje się w bardzo popularnej wśród wspinaczy skalnych Grupie Łabajowej po prawej stronie wielkiego otworu Jaskini Łabajowej. W zachodniej ścianie Łabajowej jest Komin Łabajowej, a w nim na wysokości około 10 m znajduje się dolny otwór Szczeliny w Łabajowej[1][3]. Za nim są dwie poprzeczne szczeliny. Szczelina odchodząca na lewo jest wąska, i wysoka. W odległości około 10 m jest w niej próg obrywający się do Zacięcia Łabajowej. Szczelina ma niewielki otwór uchodzący na powierzchnię skały. Na południowy zachód odchodzi 4-metrowej długości i coraz niższy, w końcu całkiem zagruzowany korytarzyk. Wyżej w kominie znajduje się zablokowany głaz, a nad głazem jest myta rura skalna prowadząca do trzeciego otworu. Jest jeszcze czwarty otwór, który można osiągnąć trawersując z zaklinowanego bloku na południowy zachód. Przed otworem tym znajduje się studzienka przechodząca w niedostępną szczelinę. Wrzucony do niej kamień wypada w żlebie między Łabajową a Łabajową Basztą. Świadczy to o tym, że niemal cała prawa część Łabajowej jest z tyłu odcięta od zbocza[1].
Jaskinia wytworzyła się w późnojurajskich wapieniach skalistych. Jest w pełni widna i w większości sucha, tylko w kilku miejscach kapie woda. Na spągu znajduje się skalny gruz zmieszany z glebą. Na ścianach i stropie grzybki naciekowe, mleko wapienne i niewielkie makarony, wegetują glony, mchy i porosty. Ze zwierząt obserwowano pająki, kosarze i motyle, m.in. rusałkę pawika, szczerbówkę ksieni i paśnika jaskiniowca[1].
Historia poznania i eksploatacji
[edytuj | edytuj kod]Jaskinia została odkryta przez wspinaczy skalnych, wejście do niej możliwe jest bowiem tylko wspinaczką, lub zjazdem na linie ze szczytu skały[1]. Szczeliną w której znajduje się jaskinia prowadzi droga wspinaczkowa Jedynak sromotny o trudności III w skali polskiej[3]. Wspinacze wzmiankowali jaskinię nazywając ją tunelem, sztolnią lub kominem, brak było jednak jej opisów. Pierwszy plan i przekrój jaskini sporządził J. Nowak w październiku 2010 r. opisali ją J. Nowak i J. J. Grodzicki[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Jakub Nowak , Jerzy Grodzicki , Szczelina w Łabajowej, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2021-04-30] .
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2 .
- ↑ a b Baza topo wspinaczkowego portalu górskiego [online] [dostęp 2021-04-30] .