Szczelina w Słonecznych Skałach Czwarta

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szczelina w Słonecznych Skałach Czwarta
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Jerzmanowice, Dolina Szklarki

Właściciel

prywatny

Długość

4 m

Deniwelacja

2,1

Wysokość otworów

467 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku S, ku górze

Kod

J.Olk.I-08.89

Położenie na mapie gminy Jerzmanowice-Przeginia
Mapa konturowa gminy Jerzmanowice-Przeginia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Szczelina w Słonecznych Skałach Czwarta”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Szczelina w Słonecznych Skałach Czwarta”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Szczelina w Słonecznych Skałach Czwarta”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Szczelina w Słonecznych Skałach Czwarta”
Ziemia50°12′16″N 19°43′40″E/50,204472 19,727889
Strona internetowa

Szczelina w Słonecznych Skałach Czwartaschronisko w Słonecznych Skałach na Wyżynie Olkuskiej wchodzącej w skład Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[1]. Znajduje się we wsi Jerzmanowice w gminie Zabierzów, w powiecie krakowskim, w województwie małopolskim[2].

Schronisko znajduje się w zachodnim murze Słonecznych Skał, na szczelinie[1] między skałami Eternit i Soczewka. Eternit to niewielka, najbardziej na południowy zachód wysunięta skała tego muru[3].

Główny otwór jest zasłonięty przez krzaczastą roślinność i latem niewidoczny. Ma szerokość 0,6 m, wysokość 2,5 m i znajduje się na pochyłej szczelinie. Ciągnie się za nim korytarz, który w głębi rozszerza się. Na jego dnie leżą duże skały. Na końcu również przegrodzony jest skałami o wysokości do 1,5 m. Ponad nimi jest szczelina o szerokości 0,4 m. Widoczny w niej jest prześwit do drugiego otworu znajdującego się na powierzchni skał[1].

Opisywany obiekt powstał w wapieniach skalistych górnej jury, na nieco rozmytej pionowej szczelinie. Ściany są zwietrzałe, miejscami są na nich otwory, czarne epigenetyczne naloty krzemionkowe i niewielkie grzybki naciekowe. Namulisko tworzy głównie gleba i gruz wapienny, a w głębi zawalone jest wielkimi głazami. Namulisko pokrywają także liście. Szczelina jest w całości widna i poddana wpływom środowiska zewnętrznego. Przy jej otworze rosną drzewa, krzewy (dzikie róże, tarnina, głóg, jeżyny), paprocie. Mchy, porosty i glony porastają także wewnętrzne ściany schroniska. Ze zwierząt zaobserwowano komary, pająki sieciarze jaskiniowe (Meta menardi), komary i ślimaki[1].

Szczelina znana była od dawna, ale nie wymieniana w literaturze speleologicznej. Jej dokumentację sporządziła Izabella Luty w lipcu 2014 r.[1]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Izabella Luty, Szczelina w Słonecznych Skałach IV [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2020-12-03].
  2. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2020-12-03].
  3. Baza topo wspinaczkowego portalu górskiego [online] [dostęp 2020-12-07].