Szczur dekański

Szczur dekański
	Rattus satarae
	Hinton, 1918
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	myszowate
Podrodzina	myszy
Plemię	Rattini
Rodzaj	szczur
Gatunek	szczur dekański
Synonimy
	Rattus rattus satarae Hinton, 1918;
	Rattus rattus satarae Hinton, 1918;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Szczur dekański^[4] (Rattus satarae) – endemiczny gatunek ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący w Indiach^[3]^[5].

Zasięg występowania

Szczur dekański zamieszkuje trzy fragmenty pierwotnego lasu na wschodnich stokach Ghatów Zachodnich w południowo-zachodnich Indiach, w stanach Karnataka, Maharasztra i Tamilnadu^[3]^[6].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1918 roku brytyjski teriolog Martin Alister Campbell Hinton nadając mu nazwę Rattus rattus satarae^[2]. Holotyp pochodził z Ghatmathy, na skraju Ghatów Zachodnich, na wysokości około 2000 ft (610 m), w dystrykcie Satara, w Maharasztrze, w Indiach^[5].

Rattus satarae jest taksonem siostrzanym grupy gatunkowej norvegicus i jest uważany za odrębną linię rodową, która nie jest blisko spokrewniona z innymi gatunkami Rattus^[6]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy^[6].

Etymologia

Rattus: łac. rattus „szczur”^[7].
satarae: dystrykt Satara, Maharasztra, Indie^[8].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 157–190 mm, długość ogona 153–235 mm, długość ucha 21–26,5 mm, długość tylnej stopy 27,5–34,5 mm; brak szczegółowych danych dotyczących masy ciała^[9].

Ekologia

Występuje w tropikalnych lasach deszczowych, które zostały znacznie przerzedzone i podzielone na małe enklawy leśne w związku z rozwojem populacji Indii^[3]^[5]. Spotykany na wysokości od 700 do 2150 m n.p.m.^[3].

Są to gryzonie dosyć mało ruchliwe, chętniej poruszają się biegiem niż skokami, w odróżnieniu od szczurów śniadych. Żyją na drzewach, tylko sporadycznie schodząc na ziemię^[3].

Populacja

Szczur dekański jest uznawany za gatunek narażony na wyginięcie, ze względu na zagrożenie dla jego środowiska. Szczury te występują w lasach, których obszar jest obecnie mniejszy niż 2000 km². W dziewiczych fragmentach lasu są najczęściej chwytanymi szczurami, ale ich populacja maleje. Są bardzo wrażliwe na zmiany środowiska, nie występują w lasach przerzedzonych przez ludzką działalność ani na plantacjach, gdzie zastępuje je szczur śniady (Rattus rattus wroughtoni)^[3].

Przypisy

↑ Rattus satarae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b M.A.C. Hinton. Scientific results from the mammal survey. No. XVIII. Report on the house rats of India, Burma, and Ceylon. „Journal of the Bombay Natural History Society”. 26 (1), s. 87, 1918. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g S.S. Molur S.S., Rattus satarae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-01-30] (ang.).
↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 280. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Rattus satarae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-30].
↑ ^a ^b ^c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 480. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 601, 1904. (ang.).
↑ J. Nijhof: Nederlandse namen voor een deel van de Knaagdieren. paulvoorhaar.nl. [dostęp 2022-01-30]. (niderl.).
↑ Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 832–833. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[itis-1] Rattus satarae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Hinton-2] M.A.C. Hinton. Scientific results from the mammal survey. No. XVIII. Report on the house rats of India, Burma, and Ceylon. „Journal of the Bombay Natural History Society”. 26 (1), s. 87, 1918. (ang.).

[iucn-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g S.S. Molur S.S., Rattus satarae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-01-30] (ang.).

[miiz-4] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 280. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[MSW3-5] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Rattus satarae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-30].

[Burgin&inni-6] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 480. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Palmer-7] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 601, 1904. (ang.).

[Nijhof-8] J. Nijhof: Nederlandse namen voor een deel van de Knaagdieren. paulvoorhaar.nl. [dostęp 2022-01-30]. (niderl.).

[Denys&inni-9] Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 832–833. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]