Hraniční vrch
Widok od południowego wschodu | |
Państwo | |
---|---|
Pasmo | |
Wysokość |
752[1] m n.p.m. |
Położenie na mapie Sudetów | |
50°18′57,18″N 16°58′04,79″E/50,315883 16,967997 |
Szewczyk czes. Hraničný vrch – wzniesienie graniczne o wysokości 752 m n.p.m. w Górach Złotych w Sudetach Wschodnich, leżące na granicznym grzbiecie Gór Złotych, oddzielającym Polskę od Czech.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Wzniesienie graniczne, położone w południowo-zachodniej części Gór Złotych, częściowo na terenie Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego na granicy polsko-czeskiej[2]. Wznosi się między Przełęczą Gierałtowską po południowo-wschodniej a wzniesieniem: Czernik czes. (Černý vrch) po północno-zachodniej stronie i Roveň po północnej stronie[2], około 1,4 km, na północ od centrum miejscowości Nowy Gierałtów[3].
Fizjografia[edytuj | edytuj kod]
Wzniesienie w głównym grzbiecie granicznym o kopulastym kształcie z mało wyrazistym wierzchołkiem oraz nieregularnej rzeźbie i ukształtowaniu o stromych zboczach. Południowe zbocze ostro opada w kierunku doliny Górnej Białej Lądeckiej. Zachodnie grzbietowe zbocze opada wzdłuż granicy w kierunku niewielkiego siodła (685 m n.p.m.) które oddziela go od wzniesienia Czernik czes Černý vrch 832 m n.p.m. Południowo-wschodnie grzbietowe zbocze nieznacznie opada wzdłuż granicy do Przełęczy Gierałtowskiej (685 m n.p.m.), która wyraźnie podkreśla wzniesienie od południowo-wschodniej strony. Północno-wschodnie zbocze bardzo łagodnie opada w kierunku wyższego wzniesienia Roveň 778 m n.p.m.[4]. Wzniesienie zbudowane ze skał metamorficznych, należących do jednostki geologicznej metamorfiku Lądka i Śnieżnika głównie z gnejsów gierałtowskich, fyllitów i amfibolitów oraz łupków krystalicznych[2]. Zbocza wzniesienia pokrywa niewielka warstwa młodszych osadów glin, żwirów, piasków i lessów z okresu zlodowaceń plejstoceńskich i osadów powstałych w chłodnym, peryglacjalnym klimacie. Cała powierzchnia wzniesienia porośnięta jest w większości naturalnym lasem mieszanym regla dolnego, a w partiach szczytowych świerkowym regla górnego z niewielką domieszką drzew liściastych[2]. Wzniesienie pod koniec XX wieku dotknęły zniszczenia wywołane katastrofą ekologiczną w Sudetach. Położenie wzniesienia oraz kształt czynią wzniesienie rozpoznawalnym w terenie tylko od strony wschodniej. Wzniesienie od pozostałych stron otoczone jest wyższymi wzniesieniami: od strony zachodniej Černý vrch 832 m n.p.m., od strony północnej Vàbny 577 m n.p.m., od północnego wschodu Roveň 778 m n.p.m. a od południowego zachodu wzniesienie o wysokości 762 m n.p.m. Wzniesienie w przeszłości nosiło nazwę:Schusterberg, Hranični vrch, Szew.
Ciekawostki[edytuj | edytuj kod]
- Zbocza wzniesienia porasta fragment naturalnego lasu mieszanego będące pozostałością gęstej puszczy, w pobliżu jego górnej granicy występuje skarłowaciały starodrzew[2].
- Przez wzniesienie przechodzi dział wodny III rzędu.
- U wschodniego podnóża w przeszłości rozciągała się nieistniejąca obecnie osada Hraničky[5][2].
- Na szczycie wzniesienia na stoi główny znak graniczny (słupek graniczny) nr III/28[6] od którego następuje załamanie granicy państwowej.
- Przez wzniesienie wzdłuż granicy państwa przebiega granica Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego, południowe zbocze wzniesienia od linii granicy położone jest na obszarze parku[4].
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Południowym zboczem poniżej szczytu prowadzi szlak turystyczny[7]:
- zielony - prowadzący przez Borówkową, zamek Karpień na Śnieżnik i dalej.
Wschodnim zboczem poniżej szczytu prowadzi szlak[7]:
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ GeoLocator. [dostęp 2018-06-09].
- ↑ a b c d e f Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 17: Góry Złote. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, s. 228. ISBN 83-85773-01-0.
- ↑ Czeski opis wzniesienia
- ↑ a b Mapa
- ↑ Hraničky
- ↑ Główny znak graniczny
- ↑ a b Mapa turystyczna. [dostęp 2018-06-09].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 17 Góry Złote, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BIS, Wrocław 1993, ISBN 83-85773-01-0.
- Masyw Śnieżnika, Góry Bialskie, Góry Złote, Krowiarki, mapa w skali 1:40 000, Wydawnictwo "Plan", Wrocław 2006, ISBN 83-60180-51-2.
- Ziemia Kłodzka, mapa w skali 1:50 000, Wydawnictwo "Compass", Kraków 2012, ISBN 978-83-7605-346-2.