Szkoła Kanō
Szkoła Kanō (jap. 狩野派 Kanō-ha) – japońska szkoła malarska, główna obok szkoły Tosa, szkoła japońskiego malarstwa pomiędzy XV a XVII wiekiem[1].
Szkoła powstała w XV wieku, a nazwa wywodzi się od miejsca pochodzenia jej twórców: wsi Kanō w prowincji Izu[1]. Za protoplastę szkoły uchodzi Kagenobu Kanō (daty życia nieznane), urzędnik dworski wywodzący się z warstwy samurajskiej, amatorsko zajmujący się malarstwem[1]. Styl szkoły ukształtowali syn i wnuk Kagenobu, Masanobu Kanō (1434–1504) i Motonobu Kanō (1476–1559)[1][2], zaś formułę artystyczną skodyfikował ostatecznie Tan’yū Kanō (1602–1674)[1].
Przez wiele pokoleń twórcy ci reprezentowali oficjalny styl świątyń zen, przywódców militarnych i kolejnych siogunów[3], a ich twórczość definiowała oficjalny kanon malarstwa japońskiego[1]. W XVII wieku, wraz z przeniesieniem się dworu do Edo, szkoła rozpadła się na kilka odłamów[2]. Jej ostateczny upadek nastąpił w połowie XIX wieku[1]. W okresie Meiji tradycje szkoły Kanō kontynuowali Hōgai Kanō (1828–1888) i Gahō Hashimoto (1835–1908)[2].
Styl szkoły Kanō cechował się ekspresyjnością, z ostrymi, wyrazistymi pociągnięciami pędzla. Głębia obrazu, u pierwszych jej przedstawicieli sprowadzona do dwóch planów, z czasem została ograniczona do jednego[1]. Początkowo prosta i surowa twórczość szkoły Kanō z czasem zaczęła ewoluować w kierunku bardziej dekoracyjnym, Eitoku Kanō (1543–1590)[4] wprowadził do obrazów charakterystyczne złote tła[1].
Artyści szkoły Kanō tworzyli w rozmaitych stylach: yamato-e, suiboku-ga i kanga. Ich twórczość jest różnorodna, obejmuje zarówno dekoracje na panelach fusuma i wachlarzach, obrazy typu emakimono i kakemono, jak i tabliczki wotywne ema[2]. W XVI wieku malarze ze szkoły Kanō jako pierwsi w Japonii tworzyli obrazy rodzajowe[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j Wielka Historia Świata. T. 6. Kraków: Oficyna Wydawnicza Fogra, 2005, s. 345-346. ISBN 83-85719-90-3.
- ↑ a b c d Louis Frédéric: Japan Encyclopedia. Cambridge: Belknap Press, 2000, s. 475. ISBN 0-674-01753-6.
- ↑ Rossella Menegazzo: Japonia. Warszawa „Arkady”: Wydawnictwo, 2008, s. 52. ISBN 978-83-213-4578-9.
- ↑ Kanō Eitoku, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-04-10] (ang.).