Szum (wodospad)
 Wodospad Szum na Będkówce | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Województwo | |
| Wysokość |
4 m |
| Rzeka zasilająca | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
 50°10′29,2″N 19°44′37,4″E/50,174778 19,743722
| |
Szum (inna nazwa „Wodospad Szeroki”[1]) – wodospad na potoku Będkówka w miejscowości Będkowice w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś, przy granicy z gminą Jerzmanowice-Przeginia[2].
Jeden z nielicznych i zarazem najwyższy wodospad na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, znajdujący się w obrębie Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie[3][4]. Wodospad położony jest pomiędzy schroniskiem Brandysówka a Brandysową Polaną ze skałami wspinaczkowymi (m.in. Dupą Słonia)[5]. 8000-6000 lat b2k, w okresie atlantyckiego optimum klimatycznego, w dolinie Będkówki tworzyły się progi martwicowe przez kalcyfikację mchów i wątrobowców[6]. Wodospad Szum jest utworzony na wysokim na 4 metry[7], martwicowym progu[8] skalnym, zbudowanym z wapieni. Za progiem wodospadu powstało dość rozległe rozlewisko[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Szlak czerwony – 26,0 km – Po Dolinkach Podkrakowskich. [w:] Biuletyny Informacji Publicznej Województwa Małopolskiego [on-line]. Gmina Wielka Wieś, 2008. [dostęp 2017-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-30)].
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna. [dostęp 2018-09-21].
- ↑ Piotr Hapanowicz, Stanisława Piwowarski (red.): Monografia Gminy Zabierzów. Kraków: Urząd Gminy Zabierzów, 2009, s. 9–12. ISBN 978-83-913222-2-2. [dostęp 2017-10-30].
- ↑ Dolina Będkowska. W: Praca zbiorowa: Jura Południowa. Helion, 2012. ISBN 978-83-7853-027-5. [dostęp 2017-10-30].
- ↑ Wodospad Szum na Jurze [online] [dostęp 2020-09-17] (pol.).
- ↑ Joachim Szulc. Geneza i klasyfikacja wapiennych osadów martwicowych. „Przegląd Geologiczny”. 31 (4), s. 231–236, 1983. Państwowy Instytut Geologiczny. ISSN 0033-2151.
- ↑ a b Wodospad Szum. Małopolski System Informacji Turystycznej, 2011. [dostęp 2017-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-30)].
- ↑ Ścieżki rowerowe Kraków: Osiedla Widok – Więckowice – Łączki – Dolina Będkowska – Kraków. Polska Press Sp. z o.o.. [dostęp 2017-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-07)].