Tadeusz Browicz

Tadeusz Browicz (ur. 15 września 1847, zm. 20 marca 1928) – polski lekarz anatomo-patolog, rektor UJ, członek Polskiej Akademii Umiejętności.

Życiorys

Urodził się we Lwowie, w latach 1867–72 studiował medycynę w Krakowie, gdzie w 1873 r. uzyskał stopień doktora wszech nauk lekarskich. Przez kilka lat pracował jako asystent w Zakładzie Anatomii Patologicznej pod kierunkiem prof. Biesiadeckiego, a następnie prof. Teichmanna. Habilitował się w 1875 r. w UJ na podstawie pracy o zmianach pozimniczych wątroby, śledziony i szpiku kostnego, a po wyjeździe Biesiadeckiego, objął w 1876 r. kierownictwo Zakładu jako profesor nadzwyczajny. W 1880 r. został profesorem zwyczajnym.

Zajmował się w szczególności patologią zapaleń i nowotworów, bakteriologią, patofizjologią krwi oraz terminologią medyczną. W 1874 roku odkrył pałeczkę duru brzusznego. W roku 1898 opisał jako pierwszy (przed niemieckim anatomem K. W. Kupfferem, który się z nim konsultował) komórki gwiaździste układu siateczkowo-śródbłonkowego w naczyniach krwionośnych wątroby (tzw. komórki Browicza-Kupffera), a rok później opisał komórki wad mięśnia sercowego (tzw. komórki okruchonośne Browicza). W 1900 roku stworzył teorię budowy początkowych fragmentów dróg żółciowych i teorię powstawania żółtaczek. Browicz przyczynił się także do wzbogacenia polskiego słownictwa medycznego a owocem jego prac był opublikowany w 1905 r. "Słownik lekarski polski". Był założycielem Towarzystwa Higienicznego Krakowa.

Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w grobowcu rodzinnym, w kwaterze XIa.

Prace

• "Pasożyty roślinne w durze jelitowym" (1874)
• "O śródnaczyniowych komórkach we włosowatych krwionośnych naczyniach zrazików wątroby" (1898)
• "Drogi odżywcze w komórce wątrobowej" (1900)
• "Patogeneza żółtaczki" (1900)
• "Szkice anatomiczno-patologiczne" (1921)
• "Uwagi w sprawie nowotworzenia komórek, tkanek, guzów chorobowych" (1924)

Bibliografia

• R. Szymańska, M. Schmidt-Pospuła: Z historii badań Tadeusza Browicza (1847–1928) i Karola Kupfera (1829–1902) nad komórkami siateczkowo-śródbłonkowymi wątroby. Archiwum Historii Medycyny 1979

Linki zewnętrzne

• Komórki Browicza.

Literatura dodatkowa

• Stanisław Ciechanowski: Browicz Tadeusz. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 2: Beyzym Jan – Brownsford Marja. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1936, s. 475–476. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0