Tasiemiec kręćkowy

Tasiemiec kręćkowy

Taenia multiceps
Leske, 1780
Tasiemiec kręćkowy we francuskim atlasie parazytologii z 1901 roku
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Podkrólestwo	Bilateria
(bez rangi)	pierwouste
Nadtyp	Platyzoa
Typ	płazińce
Nadgromada	Neodermata
Gromada	tasiemce
Rząd	Cyclophyllidea
Rodzina	taeniidae
Rodzaj	Taenia
Gatunek	tasiemiec kręćkowy
Synonimy
Multiceps multiceps

Tasiemiec kręćkowy (Taenia multiceps) – gatunek tasiemca (Cestoda) z rzędu Cyclophyllidea. Pasożyt wewnętrzny psa domowego i innych psowatych, wywołujący chorobę zwaną cenurozą (łac. coenurosis). Jest gatunkiem kosmopolitycznym, występującym głównie w rejonach hodowli owiec. Dojrzały osobnik dorasta do 1 metra długości i 3–5 mm szerokości. Jego taśma (strobila) składa się z 200–250 proglotydów (członów). Gruszkowata główka (scolex) ma cztery mięsiste przyssawki oraz podwójny wieniec 22–32 haczyków. Macica w proglotydach macicznych ma 18–26 prawie równoległych odgałęzień.

Formą inwazyjną dla żywiciela ostatecznego (pies) jest cerkoid typu cenur (coenurus), rozmnażający się bezpłciowo (wegetatywnie). Zakażenie następuje drogą pokarmową. Pasożyt dojrzewa w jelicie cienkim przez 8–72 dni, po których jego proglotydy maciczne są wydalane wraz z kałem, a następnie dostają się do organizmu żywiciela pośredniego (owca, koza domowa, muflon śródziemnomorski, rzadziej inni roślinożercy lub wszystkożercy). Znane są także pojedyncze przypadki z Europy, Afryki, Ameryki Południowej, USA i Australii, w których człowiek był żywicielem przypadkowym tego pasożyta. W organizmie żywiciela pośredniego (lub przypadkowego) onkosfery uwalniają się z proglotydów, a następnie wędrują do mózgowia lub rdzenia przedłużonego, gdzie przekształcają się w cenur, który osiąga pełną dojrzałość w 2–3 miesiące.

Cenurioza jest przyczyną trzęsawki (kołowacizny) u zakażonych zwierząt. Pierwsze objawy (zależne w dużej mierze od lokalizacji cenura w mózgowiu) pojawiają się zwykle po kilku latach od zakażenia i generalnie przypominają objawy guza mózgu. Zwykle obserwuje się również większą ilość komórek oraz białek w płynie mózgowo-rdzeniowym. Leczenie cenuriozy polega na chirurgicznym usunięciu pasożyta.

Bibliografia

• AntoniA. Deryło AntoniA. (red.), Parazytologia i akaroentomologia medyczna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 218–219, ISBN 978-83-01-13804-2 .

Linki zewnętrzne

• Centers for Disease Control and Prevention (CDC): Coenurosis. 2019-06-14. [dostęp 2024-03-11]. (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.