Thomsonit
 Thomsonit-Ca | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
Uwodniony glinokrzemian sodu i wapnia (NaCa |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
5-5,5 |
| Przełam |
Nierówny |
| Łupliwość |
Doskonała |
| Pokrój kryształu |
Zazwyczaj słupkowy, igiełkowy lub blaszkowy. Występuje również w formie skupień promienistych, kulistych lub kolumnowych; także w postaci gładkich agregatów kulistych, groniastych; zbity lub masywny. |
| Układ krystalograficzny |
Rombowy, pseudotetragonalny |
| Właściwości mechaniczne |
Piroelektryczny |
| Gęstość |
2,23-2,39 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
Biały, szary, bezbarwny, żółtawy, czerwonawy, zielonawy |
| Rysa |
Biała |
| Połysk |
Szklisty do nieco perlistego |
| Współczynnik załamania |
α = 1,497-1,530 β = 1,513-1,533 γ = 1,518-1,544 |
| Dodatkowe dane | |
| Klasyfikacja Strunza |
9.GA.10 |
Thomsonit – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy zeolitów. Jest minerałem rzadkim.
Nazwa pochodzi od nazwiska szkockiego chemika i geologa T.Thomsona.
Właściwości[1]
[edytuj | edytuj kod]- Wzór chemiczny: NaCa
2Al
5Si
5O
20·6H
2O – uwodniony glinokrzemian sodu i wapnia - Układ krystalograficzny: rombowy
- Twardość w skali Mohsa: 5-5,5
- Gęstość: 2,23-2,39 g/cm³
- Rysa: biała
- Barwa: biała, szara, bezbarwna, żółtawa, czerwonawa, zielonawa
- Przełam: nierówny
- Połysk: szklisty do nieco perlistego
- Łupliwość: doskonała, dwukierunkowa
Tworzy kryształy o pokroju tabliczkowym, słupkowym, blaszkowym, igiełkowym. Na ścianach kryształów można zauważyć charakterystyczne zbrużdżenia; tworzy zbliźniaczenia. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, groniastych, kulistych. Jest kruchy, przezroczysty, bardzo często tworzy koncentryczne konkrecje. Współwystępuje z kalcytem, prehnitem, natrolitem, chabazytem.
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Produkt działalności hydrotermalnej. Występuje w pęcherzach pogazowych i szczelinach skał wulkanicznych: bazaltów, melafirów. Spotykany w druzach skał głębinowych (diabazach i cieszynitach). Bywa spotykany w łupkach metamorficznych.
Miejsca występowania: USA – Thomsonite Beach i Roy nad Jeziorem Górnym – odm. gibsonit, nad Jeziorem Michigan – odm. lintonit. W Arkansas – odm. ozarkit, Kolorado, Oregon, Kanada, Niemcy, Czechy, Włochy – ok. Wezuwiusza; odm. comptonit, Wielka Brytania, Szwecja, Rosja – Ural.
W Polsce spotykany jest w melafirach okolic Żywca i Kotliny Kłodzkiej.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ John W. Anthony i inni, Handbook of Mineralogy, Mineralogical Society of America. [PDF], wyd. 2001 [dostęp 2025-06-04] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- O. Medenbach, C. Sussieck – Fornefeld -Minerały – „Świat Książki” 1996 r.
- R. Hochleitner – Minerały i kryształy – „Muza S.A.” 1994 r.
- W. Schumann – Minerały świata – O. Wyd. ”Alma – Press” 2003 r.
- J.Bauer – Przewodnik Skały i minerały – Wyd. Multico 1997 r.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Galeria: [1]