Tonież
51°49′41″N 27°47′43″E/51,828056 27,795278._%D0%9C%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%8F%D0%BB_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%BF%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81_%C2%AB%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8B%D0%BC%C2%BB.jpg) Pomnik mieszkańców zamordowanych przez Niemców w Tonieżu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
| Populacja (2019) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
2356 |
| Kod pocztowy |
247855 |
Położenie na mapie obwodu homelskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
| 51°49′41″N 27°47′43″E/51,828056 27,795278
| |
Tonież (biał. Тонеж, Tonież; ros. Тонеж, Tonież) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie homelskim, w rejonie lelczyckim, w sielsowiecie Tonież.
Warunki naturalne[edytuj | edytuj kod]
Tonież położony jest nad Mutwicą, wśród dużego kompleksu leśno-bagiennego. W pobliżu leżą Prypecki Park Narodowy oraz Rezerwat Wodno-Bagienny Stary Żadzien.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W Rzeczypospolitej Obojga Narodów leżał w województwie mińskim, w powiecie mozyrskim. Działała tu cerkiew unicka pw. św. Mikołaja, przy której istniała parafia[2]. Pod zaborami przekazana została prawosławnym.
W XIX i w początkach XX w. położony był w Rosji, w guberni mińskiej, w powiecie mozyrskim. Była siedzibą zarządu gminy Tonież.
Po I wojnie światowej pod administracją polską, w Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich, w okręgu brzeskim, w powiecie mozyrskim, w gminie Tonież.
W wyniku postanowień traktatu ryskiego znalazł się w granicach Związku Sowieckiego. W okresie międzywojennym położony był w pobliżu granicy z Polską. Od 1991 w niepodległej Białorusi.
Kultura[edytuj | edytuj kod]
Tonież był określany jako wieś najbogatsza w pieśni na całym Polesiu. W 1932 badania tutejszego folkloru prowadziła ekspedycja Akademii Nauk ZSRR i Białoruskiej Akademii Nauk. W 1968 utworzono tu znany zespół pieśni ludowej. Obecnie działa on jako ludowy zespół folklorystyczny „Tonieżanka”[3].
Kultywowanymi obecnie tradycjami wsi są Czyraczka, będąca obrzędem przyzywania wiosny oraz kolędowanie[4][5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu homelskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 4 października 2019 roku.
- ↑ Wojciech Walczak: Kościół unicki w Rzeczypospolitej. Białystok: 2010, s. 204, 219.
- ↑ “Tanieżanka”, Tonież. Muzyka Polesia. [dostęp 2023-10-04]. (pol.).
- ↑ Jak w Tonieżu kolędowali i o kozie śpiewali. Biełsat. [dostęp 2023-10-04]. (pol.).
- ↑ Czyraczka – czyli jak na Polesiu przyzywa się wiosnę. Biełsat. [dostęp 2023-10-04]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tonież, pow. mozyrski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 389.
- Mapa WIG Kołki nad Stwigą. [dostęp 2023-10-04]. (pol.).
- Publiczna Mapa Katastralna Republiki Białorusi. [dostęp 2023-10-04]. (ros. • biał.).
