Transport kolejowy w Mongolii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mapa mongolskiej sieci kolejowej

Transport kolejowy w Mongolii – system transportu kolejowego działający na terenie Mongolii.

Według stanu z 2017 roku w Mongolii istnieje 1815 km linii kolejowych. Linie mają rosyjski rozstaw szyn – 1520 mm[1]. Wszystkie linie są niezelektryfikowane, w związku z tym w kraju używana jest tylko trakcja spalinowa (dawniej również parowa)

Pociąg pasażerski prowadzony lokomotywą ТЭМ2 w Ułan Bator

Infrastruktura[edytuj | edytuj kod]

Główna linia kolejowa w kraju to Kolej Transmongolska z Suche Bator przy granicy rosyjskiej przez (m.in.) Ułan Bator, Sajnszand, do Dzamyn Üüd granicy chińskiej. Linia liczy 1100 km[2].

Od tej linii odgałęziają się linie[2][3]:

  • Yuroo – Tumurtei, 33,4 km,
  • Darchan 2 – Szaryn-Goł, 63 km,
  • Chonchor – Nałajch, 13,7 km,
  • Salchit – Edernet, 164 km,
  • Bagachangaj – Baganuur, 94 km,
  • Ajrag – Bor-Undur, 60 km,
  • Sajnszand – Zuunbajan, 50 km,
  • Tołgojt – Songino, 20 km.

Ponadto w północno-zachodniej Mongolii istnieje jeszcze linia Czołbajsan – Ereencaw (granica rosyjska) o długości 238 km, która jest oderwana od reszty sieci.

W 2022 roku uruchomiono nowe linie w południowej części kraju[4]:

  • Tavan Tolgoi – Gashuun Sukhait (granica chińska) (233,6 km)
  • Züünbajan – Khangi (granica chińska) (226,9 km).

Wg stanu z grudnia 2022 w budowie była linia łącząca Tavan Tolgoi z linią Züünbajan – Khangi[4] (na mapie zaznaczona już jako istniejąca).

Przewozy[edytuj | edytuj kod]

W 2017 roku koleje mongolskie przewiozły 2,5 mln pasażerów oraz 23 mln ton ładunków[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze plany dotyczące budowy kolei w Mongolii pojawiły się w 1895 roku, kolejne w 1911 r. i 1915 r. Jednak władze rosyjskie nie były zainteresowane budową kolei w Mongolii[2].

Pierwszą linią kolejową w Mongolii była powstała w 1938 roku wąskotorowa linia Ułan Bator – Nałajch o rozstawie szyn 750 mm (obecnie szerokotorowa)[5].

W listopadzie 1939 r. o długości 238 km i rozstawie 1524 mm będącej odgałęzieniem od Magistrali Transsyberyjskiej (od stacji Sołowjewsk) do stacji Bajantumen (ob. Czojbałsan); obecnie jest to odcinek Ereencaw – Czojbałsan[2].

W latach 1949–1961 powstała kolej Transmongolska, która połączyła Ułan Ude (rosyjska stacja Kolei Transsyberyjskiej) przez Mongolię (Suche Bator, Ułan Bator, Sajnszand, Dzamyn Üüd) z chińskim Jiningiem.

Później wybudowano odgałęzienia od tej linii do Szaryn-Goł (1963 r.), Erdenet (1975 r.), Züünbajan (1981 r.), Baganuur (1982 r.), Erdes-Mardaj (1984 r.), Bor-Öndör (1987 r.), Tumurtei (2016 r.)[6][3].

We wrześniu 2022 roku została otwarta linia kolejowa z Tavan Tolgoi do Gashuun Sukhait (granica chińska), gdzie łączy się z chińską siecią kolejową.

25 listopada 2022 roku uruchomiono linię Züünbajan – Khangi (granica chińska)[4].

Inwestycje[edytuj | edytuj kod]

Obecnie planowane są nowe linie w zachodniej części kraju. Głównym czynnikiem hamującym rozbudowę kolei jest brak środków państwowych[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Mongolia, [w:] The World Factbook [online], Central Intelligence Agency, 6 lutego 2024 [dostęp 2024-02-21] (ang.).
  2. a b c d e f Marek Graff, Kolej w Mongolii, „Technika Transportu Szynowego” (11,12/2019), s. 47-61 (pol.).
  3. a b W Mongolii otwarto nową linię kolejową [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2024-02-21] (pol.).
  4. a b c Mongolia otwiera nową linię kolejową. Liczy na większy eksport w kierunku Chin [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2024-02-21] (pol.).
  5. Kolej w Mongolii – informacje dla pasażerów [online], Kolej na Podróż [dostęp 2024-02-21] (pol.).
  6. Alan Głodek, Paweł Szczap, Koleje Losu Mongolskich Kolei (część 1) [online], Instytut Boyma, 12 maja 2018 [dostęp 2024-02-21] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Przewodnik po kolei w Mongolii