Phaeotremella mycophaga

Phaeotremella mycophaga

Phaeotremella mycophaga (w kółkach) pasożytująca na tarczówce bezkształtnej
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	Tremellomycetes
Rząd	trzęsakowce
Rodzina	trzęsakowate
Rodzaj	Phaeotremella
Gatunek	Phaeotremella mycophaga
Nazwa systematyczna
Phaeotremella mycophaga (G.W. Martin) Millanes & Wedin Stud. Mycol. 81: 138 (2015)

Phaeotremella mycophaga (G.W. Martin) Millanes & Wedin – gatunek grzybów należący do rodziny trzęsakowatych (Tremellaceae).

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Phaeotremella, Tremellaceae, Tremellales, Incertae sedis, Tremellomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi.

Po raz pierwszy opisał go w 1940 r. George Willard Martin, nadając mu nazwę Tremella mycophaga. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu Ana María Millanes i MatsWedin w 2015 r.

W opracowanym przez W. Wojewodę zestawieniu wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski Tremella mycophaga potraktowany jest jako synonim Tremella mycetophiloides. Według Index Fungorum są to jednak odrębne gatunki (obydwa przeniesione do rodzaju Phaeotremella). W internetowym atlasie grzybów zaproponowano dla Phaeotremella mycophaga nazwę trzęsak grzybojadek, nazwę tę W. Wojewoda podał jednak dla Tremella mycetophiloides, ponadto i tak jest ona niespójna z nową nazwą naukową.

Morfologia

Owocniki

Tremelloidalne wyrastające na hymenium tarczówki bezkształtnej, pojedynczo lub w grupach, czasami zlewające się z sobą. Kształt poduszeczkowaty lub główkowaty, średnica 0,5–1,0 cm, konsystencja miękka, galaretowata. Są przezroczyste, bladożółte do jasnobrązowych, po wysuszeniu brązowe.

Cechy mikroskopowe

Podstawki niemal kuliste do elipsoidalnych, czasem owalne (13–)14–18(–30) x 12–17 µm, z podłużnie lub ukośnie krzyżowo położonymi septami, przeważnie 2- lub 4-zarodnikowe, czasami 1- lub 3-zarodnikowe, czasami z nieregularnymi septami. Sterygmy o długości do 130 µm, średnicy 2–3 µm, rzadko z wierzchołkami napęczniałymi do średnicy 4 µm. Bazydiospory kuliste lub prawie kuliste, 7–9 × 6–9 µm (Q = 1,0–1,25), gładkie, szkliste. Konidia dwóch typów:

• dikariotyczne ze sprzążkami, liczne w młodych podstawkach, o zmiennym kształcie, 4–7 × 2,5–4,5 µm (Q = 1,22–2,16, rzadko do –2,60), cienkościenne, szkliste. Komórki konidiotwórcze ze sprzążkami, przeważnie 7–15 × 3-5 µm (Q=1,6–2,57). Każda komórka konidiotwórcza wytwarza trzy konidia;
• konidia monokariotyczne wyrastające z wazopodobnych komórek konidiotwórczych, kuliste do owalnych, 2–3 × 1,5–2 µm (Q=1,07–1,67), komórki konidiogenne wrzecionowate, zwężające się ku wierzchołkowi, 6–9 × 3,5–5 µm.

Gatunki podobne

Na tarczówce bezkształtnej pasożytuje także Phaeotremella simplex. Można go od P. mycophaga łatwo rozróżnić badaniem mikroskopowym: T. mycophaga ma sprzążki, T. simplex nie. Martin w 1940 r. zasugerował, że T. simplex może być haploidalną odmianą T. mycophaga, ponieważ oba mają podobny wygląd i siedlisko. Na tarczówkach pasożytuje jeszcze T. mycetophiloides, który także odróżnia się cechami mokroskopowymi, jednak niewiele i przez niektórych mykologów (Robert Joseph Bandoni i James Herbert Ginns) jest uważany za synonim P. mycophaga.

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej, Japonii i Europie. W Polsce stanowiska tego gatunku podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną.

Grzyb nagrzybny będący pasożytem tarczówki bezkształtnej (Aleurodiscus amorphus). W odcinkach owocników tarczówki pod mikroskopem optycznym zaobserwowano drobne strzępki patogenu, ale nie udało się wykryć interakcji między pasożytem i żywicielem. Dopiero pod mikroskopem elektronowym udało się dostrzec ssawki pasożyta penetrujące strzępki tarczówki. Zaobserwowano też, że strzępki patogenu mogą przyłączać się do strzępek żywiciela in vitro, ale nie in vivo.