Tunel pod przełęczą Tende

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tunel pod przełęczą Tende
Ilustracja
Wjazd do tunelu po francuskiej stronie (2009)
Państwo

 Francja

Miejscowość

Tende

Państwo

 Włochy

Miejscowość

Limone Piemonte

Oficjalna nazwa

• fr. Tunnel routier du col de Tende
• wł. Traforo stradale del Colle di Tenda

Przeszkoda

przełęcz Tende

Rodzaj

drogowy

Długość

3 182[1] m

Liczba tub

1 + 1 w budowie

Liczba portali

2 + 2 w budowie

Data otwarcia

• 1882
• lata 20.

Budowa
Data budowy

• 1878 – 1882
• 2014 – lata 20.

Koszty budowy

176 mln € (druga tuba)[2]

Zarządzanie
Płatny

nie

Położenie na mapie regionu Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże
Mapa konturowa regionu Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Tunel pod przełęczą Tende”
Położenie na mapie Francji
Mapa konturowa Francji, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Tunel pod przełęczą Tende”
Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Tunel pod przełęczą Tende”
Położenie na mapie Piemontu
Mapa konturowa Piemontu, blisko dolnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Tunel pod przełęczą Tende”
Ziemia44°09′11,999″N 7°34′16,000″E/44,153333 7,571111
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Tunel pod przełęczą Tende (fr. Tunnel routier du col de Tende, wł. Traforo stradale del Colle di Tenda) – międzynarodowy tunel drogowy o długości około 3,2 km, przebiegający pod przełęczą Tende na granicy francusko-włoskiej. Obiekt powstał w latach 1878–1882 i w chwili otwarcia był najdłuższym tunelem na świecie[3][4], utrzymując ten tytuł do 1934 roku – wtedy otwarto w Liverpoolu Queensway Tunnel o długości 3 237 m[3]; zaś do 1964 roku stanowił najdłuższy transalpejski obiekt tego typu.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Plany zbudowania tunelu w tym miejscu są znacznie starsze, sięgające nawet XVII wieku[4]. W momencie otwarcia tunel w całości znajdował się na terenie ówczesnego państwa włoskiego[5]. Od 1947 roku przez budowlę przebiega granica Francji i Włoch.

Dawniej w tunelu odbywał się swobodny ruch dwukierunkowy, jednakże z powodu małej szerokości obiektu – 4,9 m – nie mogły mijać się pojazdy ciężarowe.

Obiekt znajduje się w ciągu trasy europejskiej E74. Łączą się z nim także francuska droga departamentalna D6204 (do 2005 roku[5] droga krajowa N204[6]) i włoska droga krajowa SS20.

Stan obecny[edytuj | edytuj kod]

Od 1990 roku przejazd był prowadzony wahadłowo, sterowany poprzez sygnalizację świetlną[3], która co pół godziny zmieniała kierunek ruchu.

Natężenie ruchu wynosiło 3 600 pojazdów na dobę, w niektóre z weekendów zwiększało się do 10 tysięcy[5].

Od 4 października 2020 roku tunel jest niedostępny, ze względu na zawalenie się po stronie francuskiej drogi prowadzącej do niego[7], w wyniku obfitych opadów deszczu spowodowanych przejściem huraganu Alex. Sam tunel również uległ uszkodzeniu.

Ze względu na rozległe zniszczenia po stronie francuskiej rozważano wybudowanie mostu dojazdowego przy portalu lub zmianę położenia tunelu po stronie francuskiej[8][9]. 5 maja 2021 r. podjęto decyzję o budowie mostu[10].

Ograniczenia w ruchu[edytuj | edytuj kod]

W ciągu przeprawy występują ograniczenia:

  • z budowli nie mogą korzystać piesi, rowerzyści oraz pojazdy przewożące materiały niebezpieczne[11]
  • na całej długości obowiązuje ograniczenie prędkości do 50 km/h oraz zakaz wyprzedzania[11][12]
  • zakaz wjazdu pojazdów o wysokości przekraczającej 3,9 m[11][12]
  • obowiązuje minimalny odstęp 50 m dla samochodów o masie do 3,5 t i 150 m dla cięższych pojazdów[11][12]

Tunel kolejowy[edytuj | edytuj kod]

W 1898 roku otwarto równoległy tunel kolejowy, o długości 8,1 km[4].

Rozbudowa[edytuj | edytuj kod]

W 2007 roku opracowano projekt rozbudowy obiektu. W lipcu 2014 roku[3] rozpoczęto budowę drugiej tuby, z której docelowo mają korzystać pojazdy jadące w stronę Francji. Nowa tuba będzie miała jeden pas ruchu o szerokości 3,5 metra oraz pas awaryjny mający szerokość 2,7 m[2]. Na realizację projektu przewidziano budżet w wysokości 176 milionów euro[2]. Oddanie do użytku miało nastąpić w 2021 roku, razem z rozpoczęciem modernizacji już istniejącej konstrukcji zgodnie z nowymi wymogami bezpieczeństwa. Z powodu zamknięcia obiektu data otwarcia nowej części została odłożona w czasie.

Dane statystyczne[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Tende Road Tunnel (Tende/Limone Piemonte, 1882). Structurae. [dostęp 2019-08-12]. (niem. • ang. • fr.).
  2. ↑ a b c Descrizione del progetto. Nuovo Tunnel Colle di Tenda. [dostęp 2019-08-12]. (fr. • wł.).
  3. ↑ a b c d Tunnel de Tende. wegenwiki.nl. [dostęp 2019-08-12]. (niderl.).
  4. ↑ a b c d e f Tunnel de Tende. WikiSara. [dostęp 2019-08-12]. (fr.).
  5. ↑ a b c Route nationale française 204. WikiSara. [dostęp 2019-08-12]. (fr.).
  6. ↑ Hegi Gyula, Domokos György: EUROPE L’EUROPE EUROPA ЕВРОПА Road atlas Atlas Routier Autoatlas АТЛАС автомобильных дорог. Budapeszt: Cartographia Budapest, 1981. ISBN 963-350-412-0.
  7. ↑ Di Francesco Ladisa, Disastro al Colle di Tenda: la strada del tunnel che collega Piemonte e Francia non c'è più [VIDEO] [online], Meteo Italia, Previsioni del tempo, Notizie e Terremoti, 4 października 2020 [dostęp 2020-10-31] (wł.).
  8. ↑ Christophe Cirone: Terminer le nouveau et réhabiliter l'ancien: le plan de l'Italie pour le tunnel de Tende. Nice-Matin, 2020-12-01. [dostęp 2021-06-24]. (fr.).
  9. ↑ Tempête Alex : les Italiens misent sur une reprise des travaux du tunnel de Tende pour désenclaver la Roya. France 3, 2021-04-23. [dostęp 2021-06-24]. (fr.).
  10. ↑ Christophe Cirone: Tunnel de Tende: France et Italie valident la création d'un viaduc pour rejoindre la route. Nice-Matin, 2021-05-05. [dostęp 2021-06-24]. (fr.).
  11. ↑ a b c d Google: Widok ulicy. Mapy Google, 2011-08. [dostęp 2019-08-12].
  12. ↑ a b c Google: Widok ulicy. Mapy Google, 2011-08. [dostęp 2019-08-12].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tunel_pod_przełęczą_Tende&oldid=72208763”