Turzyca prosowa

Turzyca prosowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	ciborowate
Rodzaj	turzyca
Gatunek	turzyca prosowa
	Nazwa systematyczna
	Carex paniculata L.; Cent. Pl. I: 32 (1755)
Synonimy
	Caricina paniculata (L.) St.-Lag.; Physiglochis paniculata (L.) Raf.; Rhynchopera paniculata (L.) Börner; Vignea paniculata (L.) Rchb.;
	Caricina paniculata (L.) St.-Lag.; Physiglochis paniculata (L.) Raf.; Rhynchopera paniculata (L.) Börner; Vignea paniculata (L.) Rchb.;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Turzyca prosowa (Carex paniculata L.) – gatunek rośliny z rodziny ciborowatych. Występuje niemal w całej Europie, w rejonie Kaukazu oraz w północno-zachodniej Afryce^[3]. W Polsce jest rozpowszechniony na całym obszarze^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Roślina gęstokępkowa o wysokości 40–100 cm. Z brzegu kępek wyrastają krótkie rozłogi.
Łodyga: Prostowzniesiona, sztywna, szorstka, o grubości do 5 mm. W dolnej części jest otulona całymi, brunatnymi i lśniącymi pochwami.
Liście: Szarozielone, sztywne o blaszce szerokości 3–5 mm.
Kwiaty: Roślina jednopienna. Kwiaty zebrane w dużą, jajowatolancetowatą wiechę składającą się z licznych, obupłciowych kłosów. Pod kłosami brak podsadek. Szczytowe kwiaty w kłosach to kwiaty pręcikowe. Pęcherzyki są obustronnie wypukłe, nie posiadają żeberek i na szczycie są nagle zwężone w wyraźny 2–zębny dzióbek. Mają kasztanowaty kolor. Słupki z dwoma znamionami.

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Bylina, geofit, hemikryptofit. Kwitnie do kwietnia do maja. Jest wiatropylna, nasiona rozsiewane są przez wiatr i wodę. Występuje na łąkach, bagnach, niskich torfowiskach. Gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Magnocaricion i Ass. Cicuto-Caricetum pseudocyperi^[6]. Liczba chromosomów 2n= 60, 62, 64^[7].

Zmienność[edytuj | edytuj kod]

Tworzy mieszańce z t. długokłosową (Carex elongata) t. gwiazdkowata (Carex echinata), t. niby-lisią (Carex cuprina), t. obłą (Carex diandra), t. rzadkokłosą (Carex remota) t. siwą (Carex canescens), t. tunikową (Carex appropinquata)^[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-14] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Carex paniculata L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-12-29] .
↑ Carex paniculata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 133, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ ^a ^b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-14] (ang.).

[powo-3] Carex paniculata L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-12-29] .

[iucn-4] Carex paniculata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[5] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 133, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[6] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[Klucz-7] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]