Ulica Wojciecha Górskiego w Warszawie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ulica Wojciecha Górskiego w Warszawie
Śródmieście Północne
Ilustracja
Ulica Wojciecha Górskiego, widok w kierunku ul. Juliana Tuwima
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Przebieg
ul. Tuwima
ul. Baczyńskiego
ul. Szpitalna
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ulica Wojciecha Górskiego w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Ulica Wojciecha Górskiego w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ulica Wojciecha Górskiego w Warszawie”
Ziemia52°14′01,7″N 21°00′57,1″E/52,233806 21,015861

Ulica Wojciecha Górskiego – ulica w dzielnicy Śródmieście w Warszawie.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Ulica przed 1939, po prawej Gimnazjum Wojciecha Górskiego

Ulica została przeprowadzona w latach 1882–1883 przez posesję Samuela Lewentala[1]. Od 1883 roku nosiła nazwę ulica Hortensja[2][3], od imienia żony właściciela nieruchomości[4]. Stanowiła przedłużenie ulicy Złotej w kierunku wschodnim. Komunikację z ul. Nowy Świat zapewniała przechodnia brama kamienicy pod numerem 41 oraz skwerek na jej podwórzu (był to wyłącznie ruch pieszy).

Pierwszym obiektem przy ulicy była siedziba Gimnazjum Wojciecha Górskiego, istniejącego pod nr 2[5][6]. Gmach, którego autorami byli Artur Göbel i Józef Pius Dziekoński, otrzymał trzy piętra i był wzniesiony przy zastosowaniu dużej ilości elementów odlanych z żeliwa, nowego i modnego wówczas materiału.

W latach 80. przy ulicy wzniesiono kilka zazwyczaj trzypiętrowych kamienic, jednak wszystkie przyćmiła wybudowana w roku 1893 narożna kamienica Emila Wedla przyporządkowana numeracji ulicy Szpitalnej.

Od 1939 roku[2] nazwa ulicy upamiętnia zmarłego w 1935 Wojciecha Górskiego. W latach 30. pod numerem 6 ulicy mieściła się siedziba konsulatów honorowych Meksyku i Salwadoru w RP[7][8].

Ulica aż do roku 1939 zachowała typowo mieszkalny charakter, działały tu jedynie nieliczne sklepy i firmy. Rok 1939 nie przyniósł wielkich strat w zabudowie ulicy, jednak podczas powstania warszawskiego zniszczeniu uległa całą parzysta strona ulicy. Batalion Kiliński po zajęciu strategicznych pozycji utrzymał je niezdobyte aż do upadku powstania. W czasie powstania funkcjonował przy ulicy dom starców i matek z małymi dziećmi kierowany przez Annę Chmielewską[9].

Po wojnie odbudowano jedynie nieparzysta stronę ulicy, całkowicie pomijając dawny wystrój architektoniczny kamienic. Po roku 1945 przebito też dwie nowe przecznice: ul. Kubusia Puchatka (nie dochodzi do ulicy Górskiego, kończy się na wieży w zabudowie mieszkalnej) i Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.

Przy ulicy znajduje się pomnik Wojciecha Górskiego ustawiony w roku 1957 na trawniku u zbiegu z ul. Juliana Tuwima. Pierwotnie stał w holu nieistniejącego budynku gimnazjum im. Wojciecha Górskiego. Autorem brązowego popiersia z 1937 odlanego w pracowni Braci Łopieńskich był Władysław Szyndler[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 55.
  2. a b Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 334. ISBN 83-86619-97X.
  3. Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 4. Gagarina–Humańska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 1997, s. 68. ISBN 83-909794-5-4.
  4. Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 55−56.
  5. Jan Lasocki: Parę słów z historii szkoły. W: Jednodniówka jubileuszowa 1877–1937, 1912–1937. Warszawa: 1937, s. 9.
  6. Ulica Wojciecha Górskiego. srodmiescie.warszawa.pl. [dostęp 2016-07-27].
  7. Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1936. Warszawa: Ministerstwo Spraw Zagranicznych, 1936, s. 270, 273.
  8. Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1937. Warszawa: Ministerstwo Spraw Zagranicznych, 1937, s. 279, 282.
  9. Aniela Uziembło, Chmielewska ze Szlachcińskich Anna, w: Praca Socjalna, nr 1/2018, s.124, ISSN 0860-3480
  10. Małgorzata Dubrowska, Andrzej Sołtan: Brązownictwo warszawskie w XIX i XX wieku. Od Norblina do Łopieńskich. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 1999, s. 141. ISBN 83-7181-084-9.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]