Uniwersytet Trnawski (1635)
Uniwersytet Trnawski (Universitas Tyrnaviensis) – uniwersytet działający w Trnawie od 1635 do 1777 roku.
Uniwersytet został założony w Trnawie przez Jezuitów w 1635 roku pod nazwą Universitas Tyrnaviensis. Fundatorem Uniwersytetu był Peter Pázmany. Było to częścią jego planu umocnienia katolicyzmu w Królestwie Węgier i zwiększenia poziomu edukacji społeczeństwa. Początkowo na Uniwersytecie funkcjonowały dwa wydziały- filozoficzny i teologiczny. W 1667 roku dodano także wydział prawniczy[1] . Pod koniec XVII wieku Uniwersytet stał się ważnym ośrodkiem edukacji, wywierającym wpływ na cały region Europy Środkowej. Na ten sukces wpływ miała działająca na jego terenie drukarnia[2]. W 1769 roku, w związku z reformami Uniwersytetu przeprowadzonymi przez Marię Teresę utworzono wydział medyczny[1]. Jego utworzenie miało pomóc w walce z często nawiedzającymi ówczesne tereny epidemiami. Na wydziale kształcono nie tylko lekarzy, ale także farmaceutów oraz położne[2].
Większość studentów i nauczycieli Uniwersytetu pochodziło z terenów odpowiadających dzisiejszym Węgrom, Słowacji, Chorwacji i Transylwanii
Maria Teresa zdecydowała o przeniesieniu Uniwersytetu Trnawskiego do Budy w roku 1777. Przyczynami decyzji było niekorzystne położenie placówki (na skraju Monarchii) oraz brak szpitala, w którym mogliby kształcić się studenci wydziału medycznego. Do Budy przeniesiono bibliotekę, archiwum, wyposażenie katedr i obserwatorium astronomiczne[3].
Założenie Uniwersytu Trnawskiego przyjmuje się jako zdarzenie wyznaczające początek baroku w literaturze słowackiej, a jego przeniesienie wyznacza koniec baroku słowackiego[2].
W 1992 roku w Trnawie powołano Uniwersytet Trnawski nazwą nawiązujący do historycznego Uniwestytetu i powołujący się na jego tradycje[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Bohumil Chmelík i inni, Krótka historia Wydziału Lekarskiego Historycznego Uniwersytetu Trnawskiego: 375-lecie Uniwersytetu Trnawskiego (Słowacja), „J Ecol Health”, 15 (6), 12 listopada 2011, s. 296-297 [dostęp 2024-04-23] [zarchiwizowane z adresu 2024-04-21] (pol. • ang.).
- ↑ a b c Erika Juríková, Janka Mišeková, The Significance of the Production of Books at the Historical Trnava University to the Development of Science and Literature on the Territory of the Present-Day Slovakia from the Perspective of Research Conducted Over the Last Two Decades, „Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi”, 15 (3), 2021, s.376-377, DOI: 10.33077/uw.25448730.zbkh.2021.678, ISSN 2544-8730 [dostęp 2024-04-21] [zarchiwizowane z adresu 2024-04-22].
- ↑ Lucia Bokorová, Syntetyczny obraz historii szkolnictwa na Słowacji - od początków piśmiennictwa w Państwie Wielkomorawskim do rozwoju szkolnictwa w okresie oświecenia, „Kultura i Wychowanie” (2), Muzeum Historii Polski, 2011, s.22 [dostęp 2024-04-22] [zarchiwizowane z adresu 2024-04-22] (pol.).
- ↑ History and Mission | Trnavská univerzita v Trnave | TRUNI [online], www.truni.sk [dostęp 2024-04-21].