Villa occulta

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Villa occulta
(Wiedemann in: Meigen, 1820)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

muchówki

Rodzina

bujankowate

Podrodzina

Exoprosopinae

Plemię

Villini

Rodzaj

słońcówka

Gatunek

Villa occulta

Synonimy
  • Anthrax occulta Meigen, 1820

Villa occultagatunek muchówki z rodziny bujankowatych i podrodziny Exoprosopinae. Zamieszkuje palearktyczną część Eurazji.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1820 roku przez Christiana R.W. Wiedemanna w publikacji współautorstwa Johanna Wilhelma Meigena pod nazwą Anthrax occulta[1]. Jako miejsce typowe wskazano Niemcy[2].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Muchówka o ciele długości od 9,5 do 11 mm i czarnym oskórku[3]. Niemal kulista głowa[4] ma między łuskami na twarzy wyłącznie czarne owłosienie[3][5]. Tułów jest krótki, lekko wypukły na przedzie i wyraźnie spłaszczony z tyłu[4]. Skrzydła są przejrzyste z brunatnym do czarnego przyciemnieniem w części nasadowej i przedniej rozciągającym się na zewnątrz aż poza żyłkę poprzeczną radialno-medialną, a ku tyłowi aż poza żyłkę radialną[5], w związku z czym zaciemnione są: komórka kostalna, obie komórki podstawowe, komórka dyskoidalna i pierwsza komórka radialna[3]. Ubarwienie przezmianek jest ciemnobrązowe do czarnego[5]. Odwłok jest krótki i szeroki[4]. Łuski na odwłoku są głównie czarne, białe łuski występują tylko w przepaskach poprzecznych na przednich brzegach tergitów drugiego i ewentualnie czwartego[3][5]. Po bokach tergitów, zarówno w ich narożach przednich, jak i tylnych, występują kępki białych włosków. Żółtego owłosienia na odwłoku brak zupełnie[5]. Wierzchołek odwłoka u samicy ma wieniec długich, zakrzywionych szczecinek[3].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Owad ten zasiedla ciepłe i otwarte stanowiska[3]. Larwyparazytoidami gąsienic motyli z rodziny sówkowatych. Owady dorosłe żerują na nektarze i chętnie odpoczywają na nasłonecznionych powierzchniach[5].

Gatunek palearktyczny[4]. W Europie znany jest z Hiszpanii, Francji, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Węgier, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Serbii, Grecji oraz europejskiej części Rosji[1][2]. Poza tym występuje w Turcji, Gruzji, Armenii, Azerbejdżanie, Kazachstanie, Mongolii i na Syberii[2].

Na „Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce” umieszczony został jako gatunek o niedostatecznie rozpoznanym statusie (DD)[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Villa occulta (Wiedemann in Meigen, 1820). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2021-06-28].
  2. a b c N.L. Evenhuis, D.J. Greathead: World catalog of bee flies (Diptera: Bombyliidae). Revised September 2015. Bishop Museum, 2015. s. 290-532. [dostęp 2019-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  3. a b c d e f Przemysław Trojan: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XXVIII Muchówki – Diptera, zeszyt 24 Bujanki – Bombyliidae. Warszawa: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1967.
  4. a b c d Frank M. Hull, Bee flies of the world: the genera of the family Bombyliidae, Washington: Smithsonian Institution Press, 1973, DOI10.5962/bhl.title.48406, ISBN 0-87474-131-9.
  5. a b c d e f Morten Falck. The Norwegian species of Villa Lioy, 1864 (Diptera, Bombyliidae). „Norwegian Journal of Entomology”. 56, s. 120–130, 2009. 
  6. Andrzej Palaczyk, Bogusław Soszyński, Anna Klasa, Cezary Bystrowski, Waldemar Mikołajczyk, Wiesław Krzemiński: Diptera. Muchówki. W: Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. Zbigniew Głowaciński, Małgorzata Makomaska-Juchiewicz, Grażyna Połczyńska-Konior (red.). Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk (PAN), 2002, s. 38-44. ISBN 83-901236-8-1.