Vilém Dušan Lambl
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor nauk medycznych | |
| Specjalność: patomorfologia, histopatologia | |
| Alma Mater | |
| Profesura |
1860 |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
Vilém Dušan Lambl, Wilhelm Duszan Lambl (ur. 5 grudnia 1824 w Letinach, zm. 13 lutego?/25 lutego 1895 w Warszawie) – czeski lekarz, językoznawca, profesor na Uniwersytecie w Charkowie i Uniwersytecie Warszawskim.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Františka Lambla, administratora majątku Lužany hrabiego Friedricha Karla Josefa Schönborna. Urodził się w Letinach, miał dziesięcioro rodzeństwa; jego braćmi byli chemik Jan Baptista Lambl (1826–1909), František Sudimír Lambl (1819–1891), Karel Milan Lambl (1823–1884) i Jan Křtitel Lambl (1826–1909). Siostra Anna Cardová Lamblová (1836–1919) była nauczycielką, działaczką ruchu kobiecego, podobnie jak młodsze siostry Barbora Lamblová (1831–1902) i Eliška Lamblová (1834–1918)[1].
Około 1845 roku Vilém Dušan Lambl wstąpił na wydział medyczny Uniwersytetu w Pradze, dyplom lekarski uzyskał 23 stycznia 1851. Następnie został asystentem Václava Treitza w Instytucie Anatomii Patologicznej Uniwersytetu w Pradze. Od 1856 roku był docentem prywatnym anatomii patologicznej i histologii, pracował też w szpitalu dziecięcym Josepha Löschnera. Z powodu zaangażowania w działalność polityczną, czeski ruch narodowy i demokratyczny, znalazł się pod obserwacją tajnej policji. Dalsza kariera naukowa w Cesarstwie Austriackim okazała się być niemożliwa. W 1860 roku przyjął profesurę na Uniwersytecie Charkowskim. W 1871 objął katedrę terapii na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. Zmarł 25 lutego 1895 roku w Warszawie. Pozostawił żonę i córkę. Pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim[2][3]. W testamencie przekazał 20000 guldenów na fundusz studencki wydziału medycznego Uniwersytetu w Pradze i Politechniki w Pradze.
Dorobek naukowy
[edytuj | edytuj kod]Jest pamiętany za jego opis pasożytów jelitowych, pierwotnie odkrytych przez Antoniego van Leeuwenhoeka, powodujących zapalenie żołądka i jelit. Lambl nazwał te pierwotniaki Cercomonas Intestinalis. W 1888 ich nazwa została zmieniona na Lamblia intestinalis przez zoologa Raphaela Anatole Émile′a Blancharda. W 1915 nazwa została ponownie zmieniona na Giardia lamblia przez zoologa Charlesa Stilesa Wardella, na cześć Lambla i Alfreda Mathieu Giarda. Obecnie choroba wywoływana przez tego pasożyta określana jest jako giardioza lub lamblioza, a w użyciu pozostają obie nazwy łacińskie: Giardia lamblia i Lamblia intestinalis.
Lambl interesował się również językoznawstwem, literaturą i przyrodą, po ukończeniu studiów medycznych podróżował po Bałkanach studiując południowe języki słowiańskie, badając tamtejszą faunę i florę.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Badatelna.eu | Literární archiv Památníku národního písemnictví - Lambl Vilém Dušan a sourozenci [online], www.badatelna.eu [dostęp 2018-02-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-02].
- ↑ Nekrologia. Kurjer Codzienny 31 nr 57 (26.2.1895) s. 3
- ↑ Pogrzeby. Kurjer Codzienny 31 nr 60 (1.3.1895) s.2
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Birk Engmann: Ergänzungsband zum biobibliographischen Lexikon „Nervenärzte“. Deutsch-russische Wissenschaftsbeziehungen im 19. Jahrhundert auf den Gebieten Psychiatrie, Neuropathologie und Neurologie. Disserta, Hamburg 2020, ISBN 978-3-95935-538-4.
- M. Lipoldová. Giardia and Vilém Dušan Lambl. „PLoS Neglected Tropical Diseases”. 8 (5), s. e2686, 2014. DOI: 10.1371/journal.pntd.0002686. PMID: 24810153.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Vilem Dusan Lambl w bazie Who Named It (ang.)