Władysław Grzegorczyk

Władysław Grzegorczyk
	; Grób W. Grzegorczyka
Data i miejsce urodzenia	25 grudnia 1905 ; Borysław
Data i miejsce śmierci	27 czerwca 1981 ; Nowa Ruda
	Odznaczenia
	;

Władysław Grzegorczyk (ur. 25 grudnia 1905 w Borysławiu, zm. 27 czerwca 1981 w Nowej Rudzie) – polski Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Życiorys

Podczas okupacji hitlerowskiej razem z żoną Heleną Grzegorczyk ukrywał osiemnaście osób narodowości żydowskiej^[1], m.in. Ignacego, Lolę i Paulinę Zylberberg; Malkę Bakenrot; Minkę, Shulę i Liwszę Fuchsberg (Lili, ur. 8.09.1942^[2]; po wojnie została przez nich adoptowana i przyjęła imię i nazwisko Zdzisława Grzegorczyk), rodzinę Blumów^[3].

30 sierpnia 1965 otrzymał tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata, w 2008 został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za: bohaterską postawę i niezwykłą odwagę wykazaną w ratowaniu życia Żydom podczas II wojny światowej, za wybitne zasługi w obronie godności człowieczeństwa i praw ludzkich^[4]. Pochowany na cmentarzu komunalnym w Nowej Rudzie: sektor 8, rząd 15, nr grobu 10^[5].

Upamiętnienie

10 lipca 2023 podczas Festiwalu Góry Literatury parkowi miejskiemu przy ul. Strzeleckiej w Nowej Rudzie nadano imię Heleny i Władysława Grzegorczyków. W uroczystości udział wzięli: Andrzej Behan, Lili Fuchsberg, Tomasz Kiliński, Grzegorz Tokarczuk, Olga Tokarczuk, Marian Turski, Monika Wielichowska^[6].
12 września 2023 w serwis internetowy YouTube na kanale Łukasz Kazek History Story miała miejsce premiera filmu pt. Ocalona z zagłady^[7].

Przypisy

↑ m. in.: Samek Frydland, Elmner Kuba, Nurit Kleinberg, Dolek Reichert, Malka Bakenrot, Lusia Bakenrot, Berta Sztajn, Mulek Blum, Natalia Blum, Lola Zylberberg, Paulina Zylberberg, Ignacy Zylberberg, Shula Aloni z d. Fuchsberg, Catherine Ravet z d. Fuchsberg/Grzegorczyk
↑ Holocaust Survivors: Resettlement, Memories, Identitiespod red.: Dalia Ofer,Françoise S. Ouzan,Judy Tydor Baumel-Schwartz, s. 58
↑ Historia pomocy - Rodzina Grzegorczyków. [dostęp 2016-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].
↑ Odznaczenia dla Polaków, którzy ratowali Żydów w czasie Zagłady
↑ Grobonet
↑ Ulotka program FGL 2023. fundacjaolgitokarczuk.org. [dostęp 2023-07-10]. (pol.).
↑ Ocalona z zagłady. [dostęp 2023-09-12]. (pol.).

Bibliografia

Władysław Grzegorczyk
Historia pomocy - Rodzina Grzegorczyków. sprawiedliwi.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].
Lili Fuchsberg Listy do mojej siostry 1947–1973, Wydawnictwo Austeria, Kraków 2021, ISBN 978-83-7866-524-3

[1] . in.: Samek Frydland, Elmner Kuba, Nurit Kleinberg, Dolek Reichert, Malka Bakenrot, Lusia Bakenrot, Berta Sztajn, Mulek Blum, Natalia Blum, Lola Zylberberg, Paulina Zylberberg, Ignacy Zylberberg, Shula Aloni z d. Fuchsberg, Catherine Ravet z d. Fuchsberg/Grzegorczyk

[2] Holocaust Survivors: Resettlement, Memories, Identitiespod red.: Dalia Ofer,Françoise S. Ouzan,Judy Tydor Baumel-Schwartz, s. 58

[3] Historia pomocy - Rodzina Grzegorczyków. [dostęp 2016-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].

[4] Odznaczenia dla Polaków, którzy ratowali Żydów w czasie Zagłady

[5] Grobonet

[6] Ulotka program FGL 2023. fundacjaolgitokarczuk.org. [dostęp 2023-07-10]. (pol.).

[7] Ocalona z zagłady. [dostęp 2023-09-12]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]