WMRO – Bułgarski Ruch Narodowy
WMRO – Bułgarski Ruch Narodowy (bułg. ВМРО – Българско национално движение, WMRO-BND) – bułgarska partia polityczna o profilu nacjonalistycznym.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Ugrupowanie powstało na kongresie w dniach 15 i 16 grudnia 1989 jako WMRO-SMD[1], przekształcone w WMRO-BND zostało w 1999[1]. Akronim stanowiący pierwszą część nazwy stał się nawiązaniem do Wewnętrznej Macedońskiej Organizacji Rewolucyjnej (WMRO), powstałej pod koniec XIX wieku organizacji rewolucyjnej dążącej do wyzwolenia Słowian z Macedonii i Tracji spod tureckiego panowania[2].
Partia należała do Zjednoczonych Sił Demokratycznych, w latach 90. uzyskiwała z list koalicji po dwa mandaty do Zgromadzenia Narodowego 37. i 38. kadencji. W 2001 startowała bez powodzenia samodzielnie, a w 2005 w ramach Bułgarskiego Związku Ludowego (wprowadzając do parlamentu 40. kadencji 5 przedstawicieli)[1]. W 2009 nacjonaliści ponownie znaleźli się poza parlamentem. Od połowy lat 90. jej liderem był Krasimir Karakaczanow.
Przed wyborami europejskimi w 2014 partia weszła w skład koalicji skupionej wokół nowo powstałej Bułgarii bez Cenzury Nikołaja Barekowa[3]. W głosowaniu z 25 maja 2014 wspólna lista uzyskała 10,7% głosów[4], wprowadzając do Parlamentu Europejskiego VIII kadencji dwóch swoich przedstawicieli, w tym wiceprzewodniczącego WMRO-BND Angeła Dżambazkiego. Przed przedterminowymi wyborami krajowymi z października 2014 ruch dołączył do nowej koalicji pod nazwą Front Patriotyczny[5]. W kolejnych wyborach z marca 2017 partia startowała w ramach koalicji Zjednoczeni Patrioci, uzyskując drugi raz z rzędu poselską reprezentację[6] i dołączając do koalicji rządzącej.
W wyborach europejskich w 2019 partia wystawiła odrębną listę, która otrzymała 7,4% głosów i dwa mandaty[7]. W wyborach w kwietniu 2021 ruch poparło 3,6% głosujących, co nie wystarczyło do przekroczenia progu wyborczego[8]. W wyborach w lipcu tegoż roku partia startowała w koalicji z NFSB i Wolą, która z wynikiem 3,1% głosów również nie uzyskała poselskiej reprezentacji[9]. W kolejnych wyborach z listopada 2021 partię poparło 1,1% głosujących[10].
W 2022 Krasimir Karakaczanow ustąpił z funkcji przewodniczącego ugrupowania, na czele którego stanęło troje współprzewodniczących[11]. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku ruch kolejny raz nie przekroczył wyborczego progu (z wynikiem 0,8% głosów)[12], pozostając w kolejnych latach również poza parlamentem. W 2024 Krasimir Karakaczanow powrócił na stanowisko jej przewodniczącego[13].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c ВМРО-СМД, ВМРО-БНД. omda.bg. [dostęp 2014-06-22]. (bułg.).
- ↑ Internal Macedonian Revolutionary Organization, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2014-06-22] (ang.).
- ↑ „България без цензура”, ВМРО и ЗНС вече официално са коалиция. standartnews.com, 16 marca 2014. [dostęp 2014-06-22]. (bułg.).
- ↑ Избори за Европейски Парламент 2014. cik.bg. [dostęp 2014-06-22]. (bułg.).
- ↑ Two Bulgarian Nationalist Parties Team Up for Early Elections. novinite.com, 3 sierpnia 2014. [dostęp 2014-10-06]. (ang.).
- ↑ Парламентарни избори 26 март 2017. cik.bg. [dostęp 2017-03-27]. (bułg.).
- ↑ European elections in Bulgaria: Borisov wins, abstention at record level. balcanicaucaso.org, 31 maja 2019. [dostęp 2019-06-02]. (ang.).
- ↑ Финално: Шест партии в парламента. mediapool.bg, 6 kwietnia 2021. [dostęp 2021-04-06]. (bułg.).
- ↑ Изборите: Партията на Слави е победител. svobodnaevropa.bg, 13 lipca 2021. [dostęp 2021-07-13]. (bułg.).
- ↑ Избори за президент и вицепрезидент и народни представители: 14 ноември 2021: първи тур. cik.bg. [dostęp 2021-11-16]. (bułg.).
- ↑ ВМРО си избра трима съпредседатели – Ангел Джамбазки, Александър Сиди и Искрен Веселинов. mediapool.bg, 12 lutego 2022. [dostęp 2022-08-17]. (bułg.).
- ↑ Окончателно: Седем партии влизат в 48-ото Народно събрание. manager.bg, 3 października 2022. [dostęp 2022-10-03]. (bułg.).
- ↑ Каракачанов се завърна начело на ВМРО-БНД. news.bg, 17 lutego 2024. [dostęp 2024-06-12]. (bułg.).