Zgromadzenie Narodowe (Bułgaria)
![]() | |
Państwo | |
---|---|
Rodzaj | |
Rok założenia |
1879 |
Kierownictwo | |
Przewodniczący | |
Wiceprzewodniczący |
Rosica Kirowa (GERB-SDS) |
Struktura | |
![]() | |
Liczba członków |
240 |
Stowarzyszenia polityczne |
ITN (65) |
Ordynacja |
mieszana |
Ostatnie wybory | |
Siedziba | |
![]() | |
2 Narodno sabranie Square Sofia | |
Strona internetowa |
Bułgaria
Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Bułgarii Ustrój polityczny
Konstytucja
Władza ustawodawcza
Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Finanse
Samorząd terytorialny
Partie polityczne
Polityka zagraniczna
|
Zgromadzenie Narodowe (bułg. Народно събрание, czyli Narodno sybranie) – najwyższy organ władzy ustawodawczej w Bułgarii.
W Republice Bułgarii Zgromadzenie Narodowe stanowi jedyną izbę bułgarskiego parlamentu (unikameralizm). Składa się ono z 240 deputowanych[1], wybieranych w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i proporcjonalnych, w głosowaniu tajnym (wybory pięcioprzymiotnikowe). Kandydatem na deputowanego może każdy, kto przekroczył 21. rok życia, posiada obywatelstwo wyłącznie bułgarskie oraz nie był karany[2].
Kadencja Zgromadzenia, zgodnie z Konstytucją, trwa cztery lata[3]; rozpoczyna się w dniu pierwszego posiedzenia nowo wybranego Zgromadzenia (które zwołuje prezydent)[4] i trwa do dnia poprzedzającego dzień zebrania się Zgromadzenia następnej kadencji.
Zgromadzenie obraduje ciągle[5], jego obrady są jawne (transmitowane przez radio i telewizję)[6].
Organy Zgromadzenia[edytuj | edytuj kod]
Funkcje i uprawnienia Zgromadzenia[edytuj | edytuj kod]
Zgromadzeniu Narodowemu poświęcone są artykuły 62.-91. Konstytucji; funkcje i uprawnienia Zgromadzenia regulują artykuły 84.-91[8].
Funkcja ustrojotwórcza i ustawodawcza[edytuj | edytuj kod]
- ustanawianie ustroju państwa
- stanowienie prawa przez uchwalanie ustaw (w tym budżetu państwa) oraz uchwał
- określanie podstawowych kierunków działalności państwa
Funkcja kreacyjna[edytuj | edytuj kod]
- powoływanie na stanowiska i zatwierdzanie składu rządu
- w szczególnym wypadku – prawo do samodzielnego powołania rządu (w przypadku uchwalenia wotum nieufności)
- wybór i powoływanie na stanowiska m.in. prezesa Narodowego Banku Bułgarskiego
- ratyfikowanie większości międzynarodowych aktów prawnych (wymienionych w par.1 Art. 85. Konstytucji)
- podejmowanie uchwały o wypowiedzeniu wojny i warunkach pokoju
- podejmowanie uchwały o rozmieszczeniu wojsk bułgarskich poza granicami kraju
- na wniosek prezydenta lub premiera wprowadzenie stanu wojennego lub stanu wyjątkowego w całym kraju
- rozpisywanie wyborów prezydenckich
- odznaczanie medalami i orderami
Funkcja kontrolna[edytuj | edytuj kod]
- wotum nieufności wobec rządu lub konkretnego ministra
- absolutorium budżetowe
- zapytanie i interpelacje skierowane do członków rządu
Wielkie Zgromadzenie Narodowe (Konstytuanta)[edytuj | edytuj kod]
Wielkie Zgromadzenie Narodowe (bułg. Велико народно събрание) może być zwołane w przypadku rozwiązania spraw systemowych, takich jak wprowadzenie nowej konstytucji, czy zmiana granicy kraju. Może również, w przypadku niezwołania w tym czasie Zgromadzenia Narodowego, tymczasowo przejąć wszystkie jego kompetencje.
Wielkie Zgromadzenie Narodowe pojawiło się po raz pierwszy w Konstytucji Tyrnowskiej w 1879 roku. Do czasu likwidacji w 1947 roku (Konstytucja Dymitrowa) było zwoływane siedmiokrotnie. W 1990 roku, po upadku systemu komunistycznego, ponownie pojawiło się w ustawodawstwie bułgarskim.
W skład Wielkiego Zgromadzenia Narodowego wchodzi 400 deputowanych, wybieranych w wyborach powszechnych. Ustawy przedstawiane przed Konstytuantą wchodzą w życie, jeśli za ich wprowadzeniem zagłosuje 2/3 deputowanych w trzech głosowaniach odbywających się w różnych dniach.
Ostatnia sesja Wielkiego Zgromadzenia Narodowego trwała od 10 lipca 1990 do 12 lipca 1991 roku. Jej owocem jest obecna Konstytucja.
Budynek[edytuj | edytuj kod]
Obecny budynek, w którym obraduje Zgromadzenie Narodowe, mieści się przy ulicy Zgromadzenia Narodowego 2 w Sofii. Został zbudowany w latach 1884-1886. Jego projektantem był znany architekt Konstantin Jovanović, absolwent uczelni technicznych w Austrii i Szwajcarii, także twórca budynku serbskiego parlamentu. Wygląd zewnętrzny oraz wyposażenie są utrzymane w stylu neorenesansowym.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Strona internetowa Bułgarskiego Zgromadzenia Narodowego
- Historia Bułgarskiego Zgromadzenia Narodowego