Wacław Błażej Orłowski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wacław Błażej Orłowski

Wacław Błażej Orłowski (ur. 3 lutego 1868 w Brzezinach, zm. 16 października 1949 w Olsztynie) – polski lekarz, bakteriolog, badacz wścieklizny. Uważany jest za jednego z pierwszych odkrywców ciałek Negriego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Gracjana Orłowskiego, miał czterech braci i jedną siostrę. Jego brat Aleksander był prezydentem Pabianic. Ukończył gimnazjum w Lublinie. Od 1888 roku studiował medycynę na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim, uzyskując dyplom lekarza 7 grudnia 1893. Jeszcze jako student pracował w laboratorium bakteriologicznym Odona Bujwida. Od 1893 zatrudniony przez Bujwida jako prywatny asystent w Zakładzie Higieny Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dzięki stypendium Kasy im. Mianowskiego wyjechał za granicę uzupełniać studia w dziedzinie bakteriologii u Eschericha w Grazu. Po powrocie do Warszawy zaproponowano mu objęcie kierownictwa stacji bakteriologicznej Saratowskiej Gubernialnej Ziemskiej Uprawy, jednak Orłowski odrzucił tę ofertę. Kontynuował pracę w Zakładzie Pasteurowskim w Warszawie, kierowanym przez Władysława Palmirskiego. W 1897, z rekomendacji Nenckiego i Łukjanowa, wyjechał do Wilna zakładać stację pasteurowską. Prywatny zakład Orłowskiego przyjmował pacjentów pokąsanych przez wściekłe zwierzęta z obszaru całej guberni wileńskiej. Orłowski kierował zakładem do wybuchu II wojny światowej (w okresie międzywojennym lecznicę upaństwowiono). Pod koniec 1945 osiadł w Olsztynie. Z małżeństwa z Eleonorą Bołtuciówną zawartego 17 listopada 1898 miał syna Wacława i córkę Renię[1]. Zmarł w 1949 roku, jego grób znajduje się na Cmentarzu św. Józefa w Olsztynie. Wspomnienie pośmiertne napisał o nim Stanisław Flis[2].

Dorobek naukowy[edytuj | edytuj kod]

W 1892 roku Orłowski przedstawił referat poświęcony zmianom w neuronach rogów przednich rdzenia kręgowego, w którym opisał ciała szkliste, nie barwiące się hematoksyliną ani eozyną, nazwane przez niego „ciałkami błyszczącymi”. Prawdopodobnie był to jeden z najwcześniejszych opisów ciałek Negriego[3][4]. Przyczyny, dla których jego odkrycie nie zostało dostrzeżone, pozostają nieznane[5].

Wybrane prace[edytuj | edytuj kod]

  • Zmiany w komórkach nerwowych przy wściekliźnie. Gazeta Lekarska 12 (22), s. 465-476, 1892
  • Orłowski, Bujwid. O dwóch nowych gatunkach laseczników przecinkowatych w wodzie. Medycyna, 1893
  • Orlowski W, Ueber die antitoxischen Eigenschaften des Blutserums bei Kindern, „Deutsche Medizinische Wochenschrift”, 21 (25), 1895, s. 400–402, DOI: 10.1055/s-0029-1199834.
  • Palmirski, Orłowski. Próba indolowa w hodowlach drobnoustrojów błonicy. Medycyna 23, s. 121-123, 1895
  • Ueber die Indolreaktion bei Diphtheriebouillon-Kulturen. Centralblatt für Bakteriologie und Parasitenkunde 1. Abt. 17, s. 358-360, 1895
  • O własnościach przeciwbłonicowych surowicy krwi dzieci. Medycyna 23, ss. 101; 152 (1895)
  • Palmirski, Orłowski. Badania porównawcze nad określeniem siły surowicy Behring'a, Aronson'a, Roux, Krakowskiej i Warszawskiej. Medycyna 23, s. 317-322, 1895
  • Przyczynek do kazuistyki zakażeń jadem wścieklizny. Medycyna 26, s. 337-339, 1898
  • Statystyka szczepień ochronnych przeciwko wściekliźnie w roku 1899. Medycyna, 1901
  • Statystyka szczepień ochronnych przeciwko wściekliźnie w roku 1904. Medycyna, 1906
  • Statystyka szczepień ochronnych przeciwko wściekliźnie w roku 1905. Medycyna, 1907
  • Statystyka szczepień ochronnych przeciwko wściekliźnie w roku 1906. Medycyna i Kronika Lekarska, 1908
  • Statystyka szczepień ochronnych przeciwko wściekliźnie w r. 1907. Medycyna i Kronika Lekarska, 1910
  • Statystyka szczepień ochronnych przeciwko wściekliźnie w roku 1908. Medycyna i Kronika Lekarska, 1910

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ O jego odkryciu mogliby uczyć się studenci na całym świecie. Świat go nie zauważył, a Olsztyn... zapomniał - Gazeta Olsztyńska [online], gazetaolsztynska.pl [dostęp 2018-01-24] (pol.).
  2. ↑ S Flis. Ś.p. dr Wacław Orłowski. „Polski Tygodnik Lekarski”. 5 (4), s. 159-60, 1950. PMID: 15424066. 
  3. ↑ Protasewicz D. Wkład Polaków do nauki. Polak odkrywcą tzw. ciałka Negriego. Problemy 6 (9), s. 640 (1950)
  4. ↑ W Michalak, R Czekanowski. Wacław Orłowski odkrywca "ciałek szklistych" w przypadkach wścieklizny. „Archiwum Historii Medycyny”. 29 (3), s. 287-91, 1966. PMID: 5335662. 
  5. ↑ S. Gonkowski, K. Makowska. Waclaw Blaise Orlowsky and his unacknowledged discovery in neurology. „Journal of Neurology”. 265, s. 229–230, 2018. DOI: 10.1007/s00415-017-8674-x. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wacław_Błażej_Orłowski&oldid=70577860”