Wacław Jaruzelski

Wacław Jaruzelski
	; Ślepowron herb Jaruzelskich
Data urodzenia	1660
Data śmierci	1706
Rodzice	Tomasz; Anna z Postupalskich
Małżeństwo	Anastazja Kurzeniecka
Dzieci	synowie:Michał, Józef, Kazimierz, Franciszek; córka: Teofila
Wojny i bitwy	Bitwa pod Wiedniem (1683), wojna polsko-turecka 1683-1699
Administracja	stolnik nowogrodzki, stolnik bielski, chorąży bielski.

Wacław Jaruzelski herbu Ślepowron (ur. ok. 1660, zm. 1706^[1]) – towarzysz chorągwi husarskiej, porucznik, stolnik nowogrodzki, stolnik bielski, chorąży bielski, poseł.

Życiorys

Urodził się ok. 1660 w polskiej rodzinie szlacheckiej Jaruzelskich herbu Ślepowron osiadłej w ziemi drohickiej na Podlasiu. Był jednym z trzech synów Tomasza i Anny z Postupalskich.

W 1683 zaciągnął się jako towarzysz do chorągwi husarskiej starosty brańskiego Stefana Branickiego. Z tą formacją wziął udział w wojnie z Turcją, walczył w bitwach pod Wiedniem i Parkanami. W 1690 został mianowany porucznikiem macierzystej chorągwi i jej deputatem. W latach 1702–1705 był dowódcą chorągwi husarskiej koronnej wojewody podlaskiego Stefana Branickiego, w randze pułkownika. Był stolnikiem nowogrodzkim (1681–1687), stolnikiem bielskim (1687–1691) a w latach 1691–1705 chorążym bielskim.

Na Podlasiu znano go i ceniono nie tylko jako żołnierza ale i polityka, działacza sejmików szlacheckich. W latach 1688–1689, 1701–1702, 1703, 1704, 1705 wybierano go posłem z województwa podlaskiego na sejm koronny. W 1691 był posłem sejmowym wojska koronnego. W 1694 wybrano go deputatem Trybunału Koronnego. Pełnił także funkcję komisarza sejmowego (1703). Należał do grona stronników króla Jana III Sobieskiego i Augusta II. Z czasem stał się oponentem rządów saskich.

Poseł sejmiku ziemi bielskiej na sejm konwokacyjny 1696 roku^[2]. Po zerwanym sejmie konwokacyjnym 1696 roku przystąpił 28 września 1696 roku do konfederacji generalnej^[3]. Poseł na sejm 1701 roku i sejm z limity 1701–1702 roku z ziemi bielskiej^[4]. W styczniu 1702 roku podpisał akt pacyfikacji Wielkiego Księstwa Litewskiego^[5]. Poseł na sejm 1703 roku z ziemi bielskiej^[6]. 12 lipca 1704 roku podczas sejmu elekcyjnego, który odbywał się przy niewielkim udziale szlachty, w obozie otoczonym przez wojska szwedzkie Arvida Horna, Jaruzelski jako poseł podlaski apelował, wykrzykując prorocze słowa:

nie zostawiajmy potomności przykładu wyboru króla wśród obcej siły zbrojnej według woli obcego mocarstwa !!^[7].

Mimo protestów królem obwołano, pod dyktando szwedzkie, wojewodę poznańskiego Stanisława Leszczyńskiego.

Jaruzelski posiadał majątki ziemskie: rodowe Jaruzele-Zuzołki i Zawady oraz zakupione dobra Leniewo. Był też tenutariuszem królewskich wsi Kamień i Wólka z folwarkiem Wieżanka.

Rodzina

Żonaty z Anastazją z Kurzenieckich. Z tego związku dzieci:

Teofila – żona Baltazara Wilgi pułkownika wojsk koronnych.
Michał – kapitan piechoty wojsk koronnych.
Józef – podczaszy dobrzyński
Kazimierz
Franciszek – towarzysz chorągwi husarskiej, chorąży, podczaszy bielski.

Zmarł przed 13 lutego 1706.

Przypisy

↑ niektóre opracowania podają datę śmierci 1705
↑ Ewa Gąsior, Sejm konwokacyjny po śmierci Jana III Sobieskiego, Warszawa 2017, s. 95.
↑ Konfederacya Generalna Ordinvm Regni & Magni Dvcatus Lithvaniæ Po niedoszłey Konwokacyey głowney Warszawskiey umowiona Roku Pańskiego 1696. dnia 29 Miesiąca Sierpnia, [1696], [b.n.s.]
↑ Diariusz Sejmu Walnego Warszawskiego 1701–1702, Warszawa 1962, s. 354.
↑ Diariusz Sejmu Walnego Warszawskiego 1701-1702, Warszawa 1962, s. 306.
↑ Jarosław Poraziński, Sejm lubelski w 1703 roku i jego miejsce w konfliktach wewnętrznych na początku XVIII wieku, Warszawa-Poznań-Toruń 1988, s. 128.
↑ Jan Siedlecki, Wacław Jaruzelski (ok.1660-1706) chorąży Ziemi Bielskiej [w] Białostocczyzna 1/21, Białostockie Towarzystwo Naukowe 1991, str.9

Bibliografia

Marek Wagner, Słownik Biograficzny oficerów polskich drugiej połowy XVII wieku, tom I, Oświęcim 2013, str.132-133

[1] tóre opracowania podają datę śmierci 1705

[2] Ewa Gąsior, Sejm konwokacyjny po śmierci Jana III Sobieskiego, Warszawa 2017, s. 95.

[3] Konfederacya Generalna Ordinvm Regni & Magni Dvcatus Lithvaniæ Po niedoszłey Konwokacyey głowney Warszawskiey umowiona Roku Pańskiego 1696. dnia 29 Miesiąca Sierpnia, [1696], [b.n.s.]

[4] Diariusz Sejmu Walnego Warszawskiego 1701–1702, Warszawa 1962, s. 354.

[5] Diariusz Sejmu Walnego Warszawskiego 1701-1702, Warszawa 1962, s. 306.

[6] Jarosław Poraziński, Sejm lubelski w 1703 roku i jego miejsce w konfliktach wewnętrznych na początku XVIII wieku, Warszawa-Poznań-Toruń 1988, s. 128.

[7] Jan Siedlecki, Wacław Jaruzelski (ok.1660-1706) chorąży Ziemi Bielskiej [w] Białostocczyzna 1/21, Białostockie Towarzystwo Naukowe 1991, str.9

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]