Walenty Wesołowski

Walenty Wesołowski

Data i miejsce urodzenia	7 stycznia 1895 Krasne
Data śmierci	15 października 1978
Zawód, zajęcie	nauczyciel
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Odznaczenia

Walenty Wesołowski (ur. 7 stycznia 1895 w Krasnem, zm. 15 października 1978) – polski inżynier rolnik, wieloletni nauczyciel Szkoły Rolniczej w Czernichowie, żołnierz Legionów Polskich, porucznik artylerii Wojska Polskiego, uczestnik wojny polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej, powstaniec śląski, członek ZWZ-AK, więzień sowieckich łagrów. Kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Walenty Wesołowski był jednym z pięciorga dzieci małorolnej rodziny chłopskiej z podrzeszowskiego Krasnego. Ukończył szkołę ludową w rodzinnej wsi oraz gimnazjum klasyczne w Rzeszowie. Należał do Związku Strzeleckiego. W sierpniu 1914 roku wstąpił do formujących się Legionów Polskich, był żołnierzem 1 pułku piechoty w składzie I Brygady. Ranny w listopadzie, został ewakuowany z Krakowa do szpitala w Wiedniu, po wyleczeniu przechodził okres rekonwalescencji w Pradze. Do służby liniowej powrócił w maju 1915 roku. Po kryzysie przysięgowym został wcielony do armii austriackiej i skierowany do szkoły artylerii w Pozsony. Po jej ukończeniu walczył do października 1918 roku na froncie włoskim. Wcześniej, w trakcie urlopu złożył egzamin dojrzałości i od roku akademickiego 1917/1918 został słuchaczem Studium Rolniczego Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Powróciwszy do kraju zgłosił się jako ochotnik do formującego się Wojska Polskiego. Brał udział w działaniach wojny polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej, awansując w lutym 1919 roku do stopnia podporucznika, a we wrześniu 1920 porucznika artylerii. Urlopowany z wojska 20 listopada 1920 roku, wziął udział w walkach III powstania śląskiego.

Egzamin dyplomowy na Uniwersytecie Jagiellońskim złożył 7 lipca 1923 roku, uzyskując tytuł inżyniera. Od 1924 roku pracował jako inspektor w Małopolskim Towarzystwie Rolniczym, następnie jako nauczyciel w Ludowej Szkole Rolniczej w Wacyniu, Państwowej Szkole Rolniczej w Suchodole oraz Państwowej Szkole Rolniczej w Białokrynicy na Wołyniu. Od 1931 roku został nauczycielem hodowli zwierząt w Państwowej Średniej Szkole Rolniczej w Czernichowie. Był jednocześnie kierownikiem hodowli szkolnego stada bydła rasy czerwonej. Po agresji niemieckiej we wrześniu 1939 roku uczestniczył w ewakuacji zwierząt w rejon Szczebrzeszyna, gdzie zdeponował je u miejscowych rolników, a w 1940 roku sprowadził na powrót do szkolnej obory.

Do 1941 roku zarządzał gospodarstwem nieczynnej szkoły, a po zgodzie Niemców na jej uruchomienie pozostał w niej jako nauczyciel. Jednocześnie zaangażował się w działalność konspiracyjną, jako dowódca miejscowej kompanii Armii Krajowej „Pług”, pod pseudonimem „Dołega”. Utworzył w Czernichowie, w ramach placówki „Pardwa”, szkołę podoficerską i podchorążych AK oraz ośrodek tajnego nauczania. Uczestniczył w pracach miejscowej delegatury Rady Głównej Opiekuńczej. Aby uchronić szkolne stado bydła przed rozproszeniem, współorganizował sprzedaż rodowodowych cieląt okolicznym rolnikom, z zastrzeżeniem ich wykupienia po zakończeniu wojny, co w efekcie pozwoliło odbudować stado po wywiezieniu go przez Niemców na teren Czech.

Po przejściu frontu, został 24 stycznia 1945 roku aresztowany i osadzony w więzieniu NKWD w Krakowie, a następnie wywieziony do łagrów na Donbasie. Pracował tam niewolniczo do jesieni 1947 roku. Po powrocie do kraju został przywrócony do pracy w szkole w Czernichowie. Na emeryturę przeszedł w 1969 roku, nadal pozostając nauczycielem na niepełnym etacie. Przez uczniów był popularnie nazywany „Walkiem”.

Zmarł 15 października 1978 roku.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (1922)
• trzykrotnie Krzyż Walecznych
• Krzyż Niepodległości (1932)
• Śląski Krzyż Powstańczy
• Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę (1938)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1968)
• Złoty Krzyż Zasługi (1958)
• Medal 10-lecia Polski Ludowej
• Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie.

Bibliografia

• Franciszek Kapusta: Walenty Wesołowski – senior oświaty rolniczej. „Wieś i Doradztwo”. 1 (57)/2009. ISSN 1234-5725.