Wyspa Biała (Whakaari)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z White (wulkan))
Wyspa Biała
White Island, Whakaari
Ilustracja
Państwo

 Nowa Zelandia

Akwen

Ocean Spokojny

Populacja 
• liczba ludności


0

Położenie na mapie Nowej Zelandii
Mapa konturowa Nowej Zelandii, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Wyspa Biała”
Ziemia37°31′12″S 177°10′57″E/-37,520000 177,182500

Wyspa Biała (ang. White Island; maor. Whakaari[1], Whakatane[2]) – wyspa w Nowej Zelandii[2], w Zatoce Obfitości[2], przy północno-wschodnim wybrzeżu Wyspy Północnej[2]. Wyspę tworzy czynny wulkan[1][2].

Wyspa znajduje się w odległości ok. 50 km od brzegów Wyspy Północnej. Ma średnicę ok. 2 km. Wznosi się na wysokość 321 m n.p.m., ale większość wulkanu skrywa się pod wodą, tworząc charakterystyczny stożek o łącznej wysokości ponad kilometra i średnicy u podstawy przekraczającej 10 km. Wulkan jest regularnie badany przez naukowców i monitorowany przez państwową służbę geofizyczną. Zainstalowano tu trzy kamery obserwujące dno krateru, sejsmograf rejestrujący drżenia skorupy ziemskiej oraz mikrofon, rejestrujący odgłosy z wnętrza góry, utworzonej z lawy i popiołu. Dodatkowo co trzy miesiące pobierane są próbki wody, gazów i gleby oraz wykonywane pomiary deformacji gruntu[3].

Wyspa jest ostatnio dość często odwiedzana przez turystów. W drugiej dekadzie XXI w. przybywało na nią rocznie nawet 20 tys. osób. Przypływali niedużymi statkami lub przylatywali helikopterami, by podziwiać krater Whakaari i obserwować rozmaite zjawiska wulkaniczne, m.in. wyziewy gazów. W listopadzie 2019 r. wulkanolodzy z Nowej Zelandii podnieśli dla Whakaari poziom zagrożenia z 1 na 2 (w pięciostopniowej skali). Pomimo tego 9 grudnia 2019 r. w kraterze Whakaari znajdowało się 47 turystów[3]. Nagła, niespodziewana erupcja wulkanu spowodowała śmierć 22 osób[4][5][6], z czego 17 na miejscu, a ciał 2 osób nie odnaleziono. Większość spośród reszty poszkodowanych przebywała przez wiele tygodni w szpitalach w Nowej Zelandii z rozległymi poparzeniami skóry i jamy ustnej[3].

Na wyspie występują złoża guano[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Whakaari/White Island. [w:] Global Volcanism Program [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-01-23]. (ang.).
  2. a b c d e f Wyspa Biała, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-02-25].
  3. a b c Andrzej Hołdys: Turyści liczą na ekscytujące wrażenia. Wielu traci życie. [dostęp 2023-05-30]. (pol.).
  4. Trapped in the volcano: How the cruise of a lifetime turned into a deadly nightmare | Four Corners. [dostęp 2021-03-13].
  5. Whakaari/White Island eruption: What you need to know. [w:] thespinoff.co.nz [on-line]. 9.12.2019. [dostęp 2021-01-01].
  6. Final two missing after Whakaari/White Island eruption confirmed dead by coroner. [w:] stuff.co.nz [on-line]. 23.01.2020. [dostęp 2021-01-01].