Wir pyłowy

Wir pyłowy w Krakowie, na skrzyżowaniu pod Jubilatem.

Wir pyłowy, wir piaskowy – zjawisko w atmosferze z grupy litometeorów stanowiące zbiór uniesionych z powierzchni Ziemi cząsteczek pyłu lub piasku (w przypadku wiru piaskowego), niekiedy wraz z drobnymi przedmiotami, mający kształt wirującej kolumny o małej średnicy (do około 10 m), wysokości od kilku do ponad tysiąca metrów i o osi w przybliżeniu pionowej.

Czas życia typowego wiru pyłowego to kilka (maksymalnie kilkadziesiąt) minut. Na półkuli północnej wirowanie zachodzi przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Wiry pyłowe najczęściej powstają nad suchymi obszarami w wyniku bardzo silnej konwekcji.^{[potrzebny przypis]}

Wiry pyłowe na Marsie

Wiry pyłowe występują także na Marsie, co odkryto w latach 70. dzięki sondom Viking. Bezpośrednich dowodów na ich istnienie dostarczyły lądowania Pathfindera oraz łaziki marsjańskie Spirit i Opportunity. Marsjańskie wiry pyłowe mają z reguły większe rozmiary niż ziemskie. Na powstawanie i dynamikę wirów pyłowych ma prawdopodobnie wpływ pole magnetyczne planety^{[potrzebny przypis]}.

Wir pyłowy na Marsie, sfotografowany przez łazik marsjański Spirit. W tle pojawiają się inne wiry.