Wir pyłowy
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Wir pyłowy w Krakowie, na skrzyżowaniu pod Jubilatem.
Wir pyłowy, wir piaskowy – zjawisko w atmosferze z grupy litometeorów stanowiące zbiór uniesionych z powierzchni Ziemi cząsteczek pyłu lub piasku (w przypadku wiru piaskowego), niekiedy wraz z drobnymi przedmiotami, mający kształt wirującej kolumny o małej średnicy (do około 10 m), wysokości od kilku do ponad tysiąca metrów i o osi w przybliżeniu pionowej.
Czas życia typowego wiru pyłowego to kilka (maksymalnie kilkadziesiąt) minut. Na półkuli północnej wirowanie zachodzi przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Wiry pyłowe najczęściej powstają nad suchymi obszarami w wyniku bardzo silnej konwekcji.
Wiry pyłowe na Marsie[edytuj | edytuj kod]
Wiry pyłowe występują także na Marsie, co odkryto w latach 70. dzięki sondom Viking. Bezpośrednich dowodów na ich istnienie dostarczyły lądowania Pathfindera[1][2] oraz łaziki marsjańskie Spirit[3] i Opportunity[4]. Marsjańskie wiry pyłowe mają z reguły większe rozmiary niż ziemskie. Na powstawanie i dynamikę wirów pyłowych ma prawdopodobnie wpływ pole magnetyczne planety[potrzebny przypis].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dust Devil Vortices at the Ares Vallis MPF Landing Site, Mars Exploration Program, 2006
- ↑ Martian Dust Devils Caught, Climate Research USA, Ruhr-Universität Bochum, 2006
- ↑ Spirit Gets A Dust Devil Once-Over, SPACE.com
- ↑ Martian Dust Devil Whirls into Opportunity's View