Wiwera malabarska
| Viverra civettina[1] | |
| Blyth, 1862 | |
_DSCN2359_(cut).jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
wiwera malabarska |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
| Zasięg występowania | |
| |
Wiwera malabarska[3], cyweta malabarska (Viverra civettina) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny wiwer (Viverrinae) w obrębie rodziny wiwerowatych (Viverridae).
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1862 roku brytyjski zoolog Edward Blyth nadając mu nazwę Viverra civettina[4]. Holotyp pochodził z południowej części Malabaru, w Indiach[5].
We wcześniejszych ujęciach systematycznych uznawany za podgatunek V. megaspila[6]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[7].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Viverra: łac. viverra „fretka”[8].
- civettina: epitet gatunkowy Viverra civetta Schreber, 1776 (cyweta afrykańska); łac. przyrostek ina „odnoszący się do”[4][9].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Wiwera malabarska występuje endemicznie w Ghatach Zachodnich w południowo-wschodnich Indiach; spotykany wyłącznie między Kanyakumariin w stanie Tamilnadu na południu i Honnavar w stanie Karnataka na północy[7][2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 76–85 cm, długość ogona 30–40 cm, długość tylnej stopy 13–15 cm; masa ciała 6,6–8 kg[10].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Niewiele wiadomo na temat biologii i ekologii wiwery malabarskiej. Według indyjskich naukowców w przeszłości gatunek ten zamieszkiwał nizinne nadrzeczne lasy i tereny podmokłe u podnóży Ghatów Zachodnich, jednak obecnie występuje głównie na obszarach plantacji nanercza zachodniego i w zdegradowanych lasach stanu Kerala[11].
Status zagrożenia i ochrona[edytuj | edytuj kod]
Wiwera malabarska w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów została zaliczona do kategorii CR (krytycznie zagrożony). Ze względu na brak dokładnych informacji na temat liczebności i zasięgu występowania tego gatunku konieczne są badania nad biologią, ekologią i rozmieszczeniem wiwery malabarskiej[2]. W latach 60. XX wieku gatunek był uznawany za bliski wymarcia. Od 1950 do 1990 roku były tylko 2 prawdopodobne stwierdzenia tego gatunku – ze stanów Karnataka i Kerala. Po uznaniu gatunku za prawdopodobnie wymarły w Elayur w dystrykcie Malappuram znaleziono skóry niedawno zabitych osobników wiwery malabarskiej[2]. Głównym zagrożeniem dla tego gatunku jest niszczenie środowiska. Większość siedlisk została zniszczona pod uprawy nanercza zachodniego – z drugiej strony plantacje te stanowią pewnego rodzaju substytut środowiska naturalnego dla wiwery malabarskiej, gdyż na tych terenach nie usuwa się podszytu. W przeszłości wiwery malabarskie były jednym ze źródeł piżma. Obecnie osobniki tego gatunku są często tępione przez ludzi, którzy oskarżają je o zabijanie drobiu[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Viverra civettina, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e D. Mudappa, K. Helgen & R. Nandini, Viverra civettina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-04-19] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 142. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b E. Blyth. Report of Curator, Zoological Department, February, 1862. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 31, s. 332, 1862. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Viverra civettina. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-04-19].
- ↑ J.R. Ellerman & T.C.S. Morrison-Scott: Checklist of Palaearctic and Indian mammals 1758 to 1946. London: Trustees of the British Museum (Natural History), 1951, s. 282. (ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 412. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 707, 1904. (ang.).
- ↑ Edmund C. Jaeger, Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 111, OCLC 637083062 (ang.).
- ↑ A.P. Jennings & G. Veron: Family Viverridae (Civets, Genets and Oyans). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 211. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
- ↑ N. V. K. Ashraf, A. Kumar. Two endemic viverrids of the Western Ghats, India. „Oryx”. 27 (2), s. 109 – 114. Cambridge Journals. DOI: 10.1017/S0030605300020640. (ang.).