Wodnikowate
| ||
 Wywłócznik kłosowy | ||
| Systematyka[1] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Klad | rośliny naczyniowe | |
| Klad | rośliny nasienne | |
| Klasa | okrytonasienne | |
| Rząd | skalnicowce | |
| Rodzina | wodnikowate | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Haloragaceae R. Br. in Flinders Voy. Terra Austr. 2: 549. 19 Jul 1814 | ||
Wodnikowate (Haloragaceae R. Br. in Flinders ) – rodzina roślin z rzędu skalnicowców (Saxifragales). Obejmuje 9 rodzajów z ok. 145 gatunkami[1]. Są to w większości niewielkie rośliny zielne, wodne o drobnych kwiatach[1]. Pochodzą z Australii i tam oraz na południowej półkuli występuje ich najwięcej. Ograniczony do półkuli północnej zasięg ma rodzaj Proserpinaca. Rodzaj wywłócznik (Myriophyllum) jest jedynym szeroko rozprzestrzenionym na świecie[1][2], jego przedstawiciele należą także do flory polskiej[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Byliny wodne lub lądowe, zwykle zielne, o pędach płożących, podnoszących się lub wzniesionych, często korzeniących się w węzłach[2].
- Liście
- Nakrzyżległe lub w okółkach (do czterech liści w jednym), czasem skrętoległe. U roślin lądowych zwykle pojedyncze, u wodnych pierzasto podzielone[2].
- Kwiaty
- Rośliny jednopienne lub dwupienne o kwiatach drobnych. Jedno do pięciokwiatowych wierzchotek wspartych podsadkami tworzą kłos złożony. Kielich składa się z 2–4 działek, zwykle trwałych (w kwiatach żeńskich niektórych gatunków wywłócznika ich brak). Płatków jest tyle ile działek, są od nich nieco dłuższe, zwykle odpadają wraz z pręcikami. Pręcików jest od 2 do 8. Ich nitki są cienkie i krótkie, a pylniki podługowate do równowąskich. Zarodnia jedno, dwu- lub czterokomorowa, zwieńczona jest znamionami w liczbie zgodnej z liczbą działek kielicha[2].
- Owoce
- Orzeszki lub pestkowce z różnie wykształconym egzokarpem – błoniastym lub gąbczastym, często ze skrzydełkami, garbkami lub brodawkami[2].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
- Pozycja i podział rodziny według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)
Wodnikowate tworzą grupę siostrzaną dla rodziny Penthoraceae, wraz z którą wchodzą w skład rzędu skalnicowców[1].
Powiązania filogenetyczne rodziny w obrębie rzędu skalnicowców:
| skalnicowce |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Pozycja w systemie Reveala (1994-1999)
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Podostemanae R. Dahlgren ex Reveal, rząd wodnikowce (Haloragales Bromhead), podrząd Haloragineae Engl., rodzina wodnikowate (Haloragaceae R. Br. in Flinders)[4].
- Wykaz rodzajów[5]
- Glischrocaryon Endl.
- Gonocarpus Thunb.
- Haloragis J.R.Forst. & G.Forst.
- Haloragodendron Orchard
- Laurembergia Bergius
- Meziella Schindl.
- Myriophyllum L. – wywłócznik
- Proserpinaca L.
- Vinkia Meijden
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2019-07-22].
- ↑ a b c d e Jiarui Chen, Michele Funston: Haloragaceae. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-07-22].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ Crescent Bloom: Haloragaceae (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-07-07].
- ↑ List of genera in family HALORAGACEAE (ang.). Vascular Plant Families and Genera, Royal Botanic Gardens Kew. [dostęp 2009-07-07].