Wodnikowate

Wodnikowate
	; Wywłócznik kłosowy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	Saxifraganae
Rząd	skalnicowce
Rodzina	wodnikowate
	Nazwa systematyczna
	Haloragaceae R. Br. in Flinders; Voy. Terra Austr. 2: 549. 19 Jul 1814
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wodnikowate (Haloragaceae R. Br. in Flinders) – rodzina roślin z rzędu skalnicowców (Saxifragales). Obejmuje 9 rodzajów z ok. 145 gatunkami^[2]. Są to w większości niewielkie rośliny zielne, wodne o drobnych kwiatach^[2]. Pochodzą z Australii i tam oraz na południowej półkuli występuje ich najwięcej. Ograniczony do półkuli północnej zasięg ma rodzaj Proserpinaca. Rodzaj wywłócznik (Myriophyllum) jest jedynym szeroko rozprzestrzenionym na świecie^[2]^[3], jego przedstawiciele należą także do flory polskiej^[4].

Morfologia

Pokrój: Byliny wodne lub lądowe, zwykle zielne, o pędach płożących, podnoszących się lub wzniesionych, często korzeniących się w węzłach^[3].
Liście: Nakrzyżległe lub w okółkach (do czterech liści w jednym), czasem skrętoległe. U roślin lądowych zwykle pojedyncze, u wodnych pierzasto podzielone^[3].
Kwiaty: Rośliny jednopienne lub dwupienne o kwiatach drobnych. Jedno do pięciokwiatowych wierzchotek wspartych podsadkami tworzą kłos złożony. Kielich składa się z 2–4 działek, zwykle trwałych (w kwiatach żeńskich niektórych gatunków wywłócznika ich brak). Płatków jest tyle ile działek, są od nich nieco dłuższe, zwykle odpadają wraz z pręcikami. Pręcików jest od 2 do 8. Ich nitki są cienkie i krótkie, a pylniki podługowate do równowąskich. Zarodnia jedno, dwu- lub czterokomorowa, zwieńczona jest znamionami w liczbie zgodnej z liczbą działek kielicha^[3].
Owoce: Orzeszki lub pestkowce z różnie wykształconym egzokarpem – błoniastym lub gąbczastym, często ze skrzydełkami, garbkami lub brodawkami^[3].

Systematyka

Pozycja i podział rodziny według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Wodnikowate tworzą grupę siostrzaną dla rodziny Penthoraceae, wraz z którą wchodzą w skład rzędu skalnicowców^[2].

Powiązania filogenetyczne rodziny w obrębie rzędu skalnicowców:

skalnicowce

Peridiscaceae

piwoniowate Paeoniaceae

altyngiowate Altingiaceae

oczarowate Hamamelidaceae

	grujecznikowate Cercidiphyllaceae

	Daphniphyllaceae

gruboszowate Crassulaceae

Aphanopetalaceae

Tetracarpaeaceae

	Penthoraceae

	wodnikowate Haloragaceae

iteowate Iteaceae

	agrestowate Grossulariaceae

	skalnicowate Saxifragaceae

Pozycja w systemie Reveala (1994-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Podostemanae R. Dahlgren ex Reveal, rząd wodnikowce (Haloragales Bromhead), podrząd Haloragineae Engl., rodzina wodnikowate (Haloragaceae R. Br. in Flinders)^[5].

Wykaz rodzajów^[6]

Glischrocaryon Endl.
Gonocarpus Thunb.
Haloragis J.R.Forst. & G.Forst.
Haloragodendron Orchard
Laurembergia Bergius
Meziella Schindl.
Myriophyllum L. – wywłócznik
Proserpinaca L.
Vinkia Meijden

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-07-22] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Jiarui Chen, Michele Funston: Haloragaceae. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-07-22].
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
↑ Crescent Bloom: Haloragaceae. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-07-07]. (ang.).
↑ List of genera in family HALORAGACEAE. Vascular Plant Families and Genera, Royal Botanic Gardens Kew. [dostęp 2009-07-07]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-07-22] (ang.).

[china-3] Jiarui Chen, Michele Funston: Haloragaceae. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-07-22].

[checklist2002-4] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.

[A-5] Crescent Bloom: Haloragaceae. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-07-07]. (ang.).

[6] List of genera in family HALORAGACEAE. Vascular Plant Families and Genera, Royal Botanic Gardens Kew. [dostęp 2009-07-07]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]