Wojciech Kuś (oficer)
Wojciech Kuś (przed 1933) | |
major żandarmerii | |
Data i miejsce urodzenia |
12 kwietnia 1891 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
31 sierpnia 1960 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
3 Dywizjon Żandarmerii, |
Stanowiska |
zastępca dowódcy dywizjonu, |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Wojciech Kuś (ur. 12 kwietnia 1891 w Babicy, zm. 31 sierpnia 1960 tamże) – prawnik z tytułem doktora, major żandarmerii Wojska Polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 12 kwietnia 1891[1][2] w Babicy jako ósme dziecko Józefa (1846–1917) i Anieli z Maców (1851–1941)[3][2]. Był bratem Andrzeja (1884–1958), nauczyciela z tytułem doktora i działacza politycznego, członka PSL „Piast” i WiN[3][4]. Ukończył 4-klasową wiejską szkołę powszechną w Babicy. W 1911 zdał egzamin dojrzałości w C. K. I Gimnazjum w Rzeszowie[5][2][3]. Podjął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego[3].
Po wybuchu I wojny światowej został wcielony do c. i k. armii[3]. Uczestniczył w obronie Twierdzy Przemyśl. Mianowany został porucznikiem[3]. Po zakończeniu wojny i odzyskaniu przez Polskę niepodległości kontynuował studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, doktoryzując się w 1923 w zakresie prawa administracyjnego[3].
W połowie 1921 w stopniu rotmistrza żandarmerii i jako oficer 3 dywizjonu żandarmerii z Grodna był przydzielony do Dowództwa Żandarmerii Wojskowej[6]. Został zweryfikowany w stopniu kapitana żandarmerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[7][8]. W 1923, 1924 był oficerem 4 dywizjonu żandarmerii w Łodzi[9][10]. Na przełomie lat 20. i 30. był oficerem 10 dywizjonu żandarmerii w Przemyślu, w tym w 1928 pełnił funkcję p.o. zastępcy dowódcy tej jednostki[11][12], a od 1933 do 23 października 1934 był dowódcą. W tym okresie został awansowany na stopień majora żandarmerii ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931[13]. W Przemyślu należał do Polskiego Białego Krzyża i pełnił funkcję skarbnika zarządu okręgu PBK[14][15]. Był jednym z redaktorów publikacji zbiorowej pt. „Oświata - to potęga”. Wydawnictwo pamiątkowe z okazji 15-lecia Niepodległości Państwa Polskiego. Część II-ga z albumem, wydanej w Przemyślu w 1933[16]. Od 1937 do 30 sierpnia 1939 sprawował stanowisko dowódcy 7 dywizjonu żandarmerii w Poznaniu. W 1939 mianowany zastępcą komendanta Żandarmerii Wojskowej Garnizonu Wielkopolskiego[3].
Od 1927 był żonaty z Jadwigą z Pasternaków (zm. 1983), z którą miał córkę Kazimierę (1928–1986) i syna Ryszarda (1933–2009)[3]. W okresie międzywojennym wraz z rodziną zamieszkiwał w Babicy, gdzie wybudował kamienicę i prowadził gospodarstwo[3]. Od 1928 był działaczem PSL „Piast” i założycielem koła tej partii w Babicy[3].
Po wybuchu II wojny światowej walczył podczas kampanii wrześniowej w składzie Armii „Poznań” w bitwie pod Kutnem, później w obronie warszawskiego Żoliborza[3]. Został wzięty do niewoli przez Niemców i był osadzony w Oflagu II C Woldenberg[3]. Odzyskał wolność u kresu wojny w 1945[3].
Po wojnie zajmował się gospodarowaniem na roli[3]. Zmarł 31 sierpnia 1960 w wyniku upadku podczas załadunku siana[3]. Został pochowany na cmentarzu w Czudcu[17][3].
Ordery i odznaczenie
[edytuj | edytuj kod]- Złoty Krzyż Zasługi (25 maja 1939)[18]
- Medal Niepodległości (29 grudnia 1933)[19][20]
- Srebrny Krzyż Zasługi (25 maja 1929)[21][22]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rocznik Oficerski 1928, 1932.
- ↑ a b c Spis maturzystów z lat 1860–1938. W: Sprawozdanie Dyrekcji I. Państwowego Gimnazjum im. ks. St. Konarskiego w Rzeszowie za rok szkolny 1937/38. Rzeszów: 1938, s. XXXIV.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Zdzisław Domino: Wojciech Kuś. babica.czudec.pl. [dostęp 2018-04-27].
- ↑ Tadeusz Ochenduszko: Leksykon nauczycieli i wychowanków I Gimnazjum i Liceum w Rzeszowie urodzonych pomiędzy XVII wiekiem a 1945 rokiem (2015). Tomasz Tokarski. 2015-02-07. [dostęp 2018-04-27].
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I w Rzeszowie za rok szkolny 1911. Rzeszów: 1911, s. 49, 50.
- ↑ Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z 24 września 1921 roku, s. 283, 401–405.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1063.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 966.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1056.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 961.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 671, 675.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 796.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 288.
- ↑ „Oświata - to potęga”. Wydawnictwo pamiątkowe z okazji obchodu 15-lecia Niepodległości Państwa Polskiego. Przemyśl: 1933, s. 95.
- ↑ „Oświata - to potęga”. Wydawnictwo pamiątkowe z okazji 15-lecia Niepodległości Państwa Polskiego. Część II-ga z albumem. Przemyśl: 1933, s. 157.
- ↑ „Oświata - to potęga”. Wydawnictwo pamiątkowe z okazji 15-lecia Niepodległości Państwa Polskiego. Część II-ga z albumem. Przemyśl: 1933, s. 7–8.
- ↑ Cmentarz komunalny, Czudec. cmentarze24.pl. [dostęp 2018-04-27].
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 121, poz. 282 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 27, poz. 41 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 9, s. 115, 19 marca 1934.
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 123, poz. 303 „za zasługi na polu bezpieczeństwa wojska”.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 281.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
- Absolwenci Wydziału Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie
- Członkowie Polskiego Białego Krzyża
- Jeńcy Oflagu II C Woldenberg
- Majorowie żandarmerii II Rzeczypospolitej
- Obrońcy Warszawy (1939)
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Politycy PSL „Piast”
- Uczestnicy bitwy nad Bzurą (1939)
- Urodzeni w 1891
- Wojskowi związani z Łodzią
- Wojskowi związani z Poznaniem
- Wojskowi związani z Przemyślem
- Wojskowi związani z Rzeszowem
- Zmarli w 1960